Interpretacja indywidualna z dnia 15 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.4.2023.2.AR

Skutki podatkowe sekurytyzacji wierzytelności leasingowych i pożyczkowych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe a w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych:

- w zakresie uznania dyskonta powstającego w związku z zapłatą ceny za sprzedaż do SPV Wierzytelności wynikających z Umów Leasingu za koszt, który należy rozliczyć w czasie – jest nieprawidłowe,

- w pozostały zakresie – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 stycznia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie skutków podatkowych sekurytyzacji wskazanych we wniosku Wierzytelności.

Opis zdarzenia przyszłego

X S A. (dalej: „Spółka" lub „Wnioskodawca”) prowadzi działalność finansową, skupiającą się na zawieraniu umów leasingu oraz udzielaniu klientom pożyczek. Celem uzyskania finansowania oraz zwiększenia możliwości pozyskiwania finansowania przez Spółkę (potrzebnego do prowadzonej działalności), Spółka zamierza przeprowadzić transakcję sekurytyzacji tradycyjnej (dalej: „Sekurytyzacja" lub „Transakcja”) w odniesieniu do wierzytelności wynikających z:

- umów leasingu (dalej „Umowy Leasingu”) zawartych przez Spółkę (jako finansującego) z korzystającymi (dalej: „Leasingobiorcy"), stanowiących roszczenia w stosunku do Leasingobiorców przede wszystkim o zapłatę rat leasingowych i (ewentualnie) zapłatę ceny sprzedaży przedmiotu leasingu za cenę określoną w Umowie Leasingu (dalej łącznie: „Wierzytelności Leasingowe")

- umów pożyczek („Umowy Pożyczek”) zawartych przez Spółkę (jako pożyczkodawcę) z pożyczkobiorcami (dalej: „Pożyczkobiorcy") i stanowiących roszczenia w stosunku do Pożyczkobiorców o spłatę pożyczek wraz z odsetkami (dalej łącznie: „Wierzytelności Pożyczkowe") (dalej łącznie Wierzytelności Leasingowe i Wierzytelności Pożyczkowe jako „Wierzytelności").

Planowana Sekurytyzacja zostanie przeprowadzona poprzez odpłatny przelew Wierzytelności dokonywany w drodze umowy ich sprzedaży przez Spółkę do spółki celowej utworzonej w Irlandii: Y (dalej: "SPV"). SPV będzie irlandzkim rezydentem podatkowym.

Zarówno Wierzytelności Leasingowe, jak i Wierzytelności Pożyczkowe nie będą obejmowały kwot należności dodatkowych wynikających z Umów Leasingu i Umów Pożyczek takich jak opłaty serwisowe, opłaty dodatkowe, kary itp. Wierzytelności Leasingowe mogą natomiast obejmować potencjalne roszczenia Spółki wobec ubezpieczycieli o odszkodowanie, które w razie szkody całkowitej, w sensie ekonomicznym, pokrywa wartość początkową przedmiotu leasingu. Wierzytelności Leasingowe mogą również obejmować cenę sprzedaży przedmiotu leasingu na rzecz korzystającego po zakończeniu podstawowego okresu Umowy Leasingu. Z perspektywy Spółki, jako leasingodawcy raty leasingowe oraz wartość wykupu stanowią element tzw. harmonogramu opłat leasingowych, który obejmuje m.in. opłatę wstępną, opłaty okresowe oraz tzw. ratę wykupu (z perspektywy ekonomicznej).

Sprzedaży Wierzytelności Leasingowych nie będzie towarzyszyło przeniesienie własności przedmiotu leasingu ze Spółki na SPV.

Wierzytelności Leasingowe wynikają z umów leasingu operacyjnego, o którym mowa w art. 17b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „Umowy Leasingu Operacyjnego") oraz mogą również wynikać z umów leasingu finansowego, o którym mowa w art. 17f ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „Umowy Leasingu Finansowego”). Umowy Leasingu dotyczyć będą różnego rodzaju ruchomości (rzeczy ruchomych), w tym środków transportu, maszyn i urządzeń. Zgodnie z Umowami Leasingu, z których wynikać będą Wierzytelności Leasingowe, część odsetkowa rat leasingowych będzie wyliczana według zmiennej stopy procentowej. Oznacza to, że zmiany rynkowych stóp procentowych mogą powodować zmiany harmonogramu spłat - zmiany wysokości pozostałych do spłaty rat leasingowych.

Wierzytelności, które będą objęte Transakcją będą wyrażone w EUR. Wierzytelności nie obejmują podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Wierzytelności Leasingowe, które będą objęte Sekurytyzacją będą wierzytelnościami niewymagalnymi - takimi, które są przewidziane Umowami Leasingu, ale nie zostały jeszcze zafakturowane (w przypadku Umów Leasingu Finansowego jeśli Wierzytelności z Umów Leasingu Finansowego również będą przeniesione - nie wystawiono not dokumentujących dane wierzytelności). Również Wierzytelności Pożyczkowe, które będą objęte Sekurytyzacją będą wierzytelnościami niewymagalnymi - takimi, których termin płatności jeszcze nie wystąpił.

Na dzień stanowiący tzw. datę graniczną (cut-off datę) poprzedzającą przeprowadzenie Sekurytyzacji Wierzytelności (tj. ich zbycie do SPV), na którą zostanie określony portfel Wierzytelności do sprzedaży, nie będą istniały przesłanki do uznania tych Wierzytelności za zagrożone nieściągalnością.

Wierzytelności, jak zostało wskazane powyżej, wynikają z Umów Leasingu oraz z Umów Pożyczek zawartych przez Spółkę. Co najmniej część Wierzytelności była w przeszłości przez Spółkę przelewana (sprzedawana) do podmiotu trzeciego. Takie Wierzytelności zostaną przez Spółkę odkupione przed Transakcją. Według stanu na dzień przeprowadzenia Transakcji, Wierzytelności będą więc własnością Spółki.

SPV nie posiada w Polsce siedziby, ani też stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. SPV nie jest również zarejestrowana dla celów podatku VAT w Polsce. SPV nie jest powiązana kapitałowo lub personalnie ze Spółką. SPV będzie zarządzana przez zewnętrzny podmiot niepowiązany ze Spółką, a sposób przeprowadzenia Transakcji oraz późniejszego funkcjonowania SPV będzie wynikał z umów zawartych przez SPV. SPV nie będzie zatrudniała w Polsce pracowników. Przedmiotem działalności SPV będzie wyłącznie nabywanie wierzytelności oraz uzyskanie finansowania (w szczególności, poprzez emisję papierów wartościowych, o której mowa poniżej lub zaciągnięcie pożyczek), a także wykonywanie czynności z tym związanych - SPV zostanie powołana i będzie istniała wyłącznie w celu przeprowadzenia i obsługi Transakcji - nabycia Wierzytelności, emisji obligacji oraz innych czynności związanych z Transakcją.

Możliwe, że z uwagi na aspekty regulacyjne, SPV założy w Polsce rachunek bankowy niezbędny do obsługi Transakcji. Nie jest to jednak przesądzone na obecnym etapie.

Planowana Sekurytyzacja nie będzie obejmować wyłącznie zbycia Wierzytelności przez Spółkę do SPV, ale do jej przeprowadzenia konieczne będą także inne kluczowe operacje. Na planowaną Sekurytyzację składać się więc będą m.in. następujące podstawowe elementy transakcyjne:

i) zawarcie umowy przelewu (sprzedaży) Wierzytelności pomiędzy Spółką i SPV,

ii) zapewnienie finansowania SPV poprzez zawarcie przez SPV umowy pożyczki ze Spółką oraz przez emisję przez SPV dłużnych papierów wartościowych („Obligacje”) nabywanych przez podmioty niepowiązane z SPV oraz Spółką,

iii) zawarcie umowy o administrowanie Wierzytelnościami (umowy o obsługę Wierzytelności), na mocy której Spółka będzie administrować Wierzytelnościami na rzecz SPV, w tym w szczególności otrzymywać i przekazywać do SPV spłaty wynikające z Wierzytelności Leasingowych oraz Wierzytelności Pożyczkowych, dokonywane przez klientów (Leasingobiorców i Pożyczkobiorców),

iv) zawarcie innych umów, które zapewnią możliwość przeprowadzenia Transakcji (np. umów o administrowanie rachunkami bankowymi SPV).

Szczegółowy przebieg poszczególnych elementów Sekurytyzacji wskazany został poniżej:

- Na podstawie umowy sprzedaży Wierzytelności zawartej pomiędzy Spółką i SPV w ramach Sekurytyzacji, Spółka dokona odpłatnego przelewu Wierzytelności na SPV. Przeniesienie Wierzytelności na SPV nastąpi poprzez sprzedaż w rozumieniu prawa cywilnego. Przelew Wierzytelności w ramach Sekurytyzacji będzie dokonywany powtarzalnie. Oznacza to, że, zgodnie z założeniami planowanej Sekurytyzacji przez określony okres ustalony przez strony Transakcji kolejne pule Wierzytelności będą sprzedawane przez Spółkę do SPV przy założeniu, że Wierzytelności ujęte w danej puli będą spełniać wcześniej ustalone warunki kwalifikujące je do Sekurytyzacji (przede wszystkim, przedmiotowe Wierzytelności muszą wynikać z umów, które Leasingobiorcy lub Pożyczkobiorcy terminowo realizują). Pierwsza pula Wierzytelności zostanie przelana, zgodnie z założeniami, w dniu zawarcia umowy sprzedaży Wierzytelności między Spółką i SPV, a kolejne pule będą przelewane w późniejszych okresach. Transakcja zostanie tak ustrukturyzowana, by wolumen Wierzytelności sprzedanych do SPV sukcesywnie wzrastał aż do osiągnięcia założonego przez Strony limitu (limit ten jest wyższy niż Wierzytelności, które Spółka będzie posiadała i będzie mogła sprzedać na dzień zawarcia Transakcji).

- W zamian za nabyte Wierzytelności SPV zapłaci Spółce cenę. Cena za Wierzytelności będzie odpowiadała nominalnej wartości ich części kapitałowej na moment sprzedaży.

- Cena sprzedaży, w odniesieniu do Wierzytelności Leasingowych, będzie więc niższa od łącznej wartości części kapitałowej oraz odsetkowej tych Wierzytelności będącej łączną kwotą zbywanych Wierzytelności. Tak określona cena zostanie zapłacona w dniu przelewu Wierzytelności lub wkrótce po nim.

- W ujęciu podatkowym, w odniesieniu do sprzedaży Wierzytelności Leasingowych, różnica między sumą Wierzytelności obejmujących raty kapitałowe i odsetkowe a ceną sprzedaży stanowić więc będzie dyskonto uzyskiwane przez SPV na nabyciu Wierzytelności, a wartość ta będzie wynagrodzeniem należnym SPV od Spółki w zamian za przystąpienie do Sekurytyzacji.

- Wyżej określony sposób ustalania ceny za Wierzytelności stosowany będzie przy sprzedaży każdej puli Wierzytelności. Również wskazany sposób określania, w ujęciu podatkowym, wynagrodzenia (dyskonta) należnego SPV z tytułu udziału w Sekurytyzacji stosowany będzie przy sprzedaży każdej puli Wierzytelności Leasingowych (czyli w stosunku do Wierzytelności Leasingowych nabytych w pierwszym etapie Transakcji oraz Wierzytelności Leasingowych nabytych przez SPV od Spółki, w kolejnych okresach).

- W odniesieniu do sprzedaży Wierzytelności Pożyczkowych, wynagrodzeniem należnym SPV od Spółki w zamian za przystąpienie do Sekurytyzacji będzie jednorazowa prowizja, którą Spółka zapłaci do SPV. Prowizja będzie stanowiła wynagrodzenie za zorganizowanie Transakcji w odniesieniu do Wierzytelności Pożyczkowych.

- Wierzytelności Pożyczkowe sprzedawane przez Spółkę do SPV nie będą obejmować odsetek naliczonych przed datą ich sprzedaży. Wierzytelności Pożyczkowe przenoszone do SPV będą obejmować kwotę główną pożyczek określonych na datę graniczną (tzw. cut-off datę) oraz odsetki naliczone od daty sprzedaży. W konsekwencji, kwoty główne spłaconych pożyczek otrzymane przez Spółkę począwszy od daty granicznej oraz odsetki naliczone od daty sprzedaży będą przekazywane do SPV.

- Aby uzyskać środki na zakup Wierzytelności od Spółki, SPV wyemituje dłużne papiery wartościowe - Obligacje, których zabezpieczeniem (źródłem spłaty) będą Wierzytelności nabyte od Spółki. Spółka obejmie część Obligacji emitowanych przez SPV lub udzieli do SPV pożyczki. Spółka będzie więc wierzycielem SPV, przy czym zobowiązania wobec Spółki będą miały najniższy priorytet spłaty (tzn. będą spłacane dopiero po uregulowaniu wymagalnych zobowiązań SPV o wyższym priorytecie spłaty). Taki mechanizm ma na celu zabezpieczenie interesu podmiotów trzecich, które obejmą Obligacje emitowane przez SPV - dzięki niemu Spółka mimo Sprzedaży Wierzytelności będzie nadal ponosiła związane z nimi ryzyko (brak spłat Wierzytelności zagrozi odzyskaniu środków z pożyczki udzielonej SPV przez Spółkę lub środków zaangażowanych przez Spółkę w Obligacje wyemitowane przez SPV). SPV będzie płaciła odsetki od wyemitowanych Obligacji oraz od uzyskanej pożyczki. Z uwagi na cel Transakcji, którym jest uzyskanie finansowania przez Spółkę, pożyczka uzyskana przez SPV od Spółki pokryje istotnie mniejszą część ceny niż środki z emisji Obligacji.

- Po zbyciu Wierzytelności do SPV, Spółka będzie pełniła usługowo funkcję tzw. serwisera w zakresie administrowania tymi Wierzytelnościami i ich ściągania. Usługi świadczone przez Spółkę w oparciu o umowę o obsługę nabytych Wierzytelności będą sprowadzały się do szeroko rozumianej obsługi klienta, w szczególności obejmować będą, monitorowanie należności od Leasingobiorców oraz Pożyczkobiorców, przyjmowanie płatności wynikających z Wierzytelności Leasingowych oraz z Wierzytelności Pożyczkowych, wysyłkę wezwań do zapłaty w przypadku opóźnienia w zapłacie rat, itp. Ściąganie Wierzytelności, co do zasady, będzie się odbywało w ten sposób, że Spółka będzie uzyskiwała spłaty Wierzytelności od Leasingobiorców i Pożyczkobiorców. Następnie, Spółka będzie przekazywała kwoty ściągniętych (jedynie faktycznie spłaconych przez Leasingobiorców/Pożyczkobiorców) Wierzytelności do SPV, jako prawowitego właściciela Wierzytelności. Jak wskazywano powyżej, w skład Wierzytelności Leasingowych mogą wchodzić także potencjalne roszczenia o wypłatę odszkodowań z ubezpieczeń, stąd też, Spółka może przekazywać do SPV kwoty wypłaconych odszkodowań. W zamian za świadczone usługi serwisowe Spółka otrzymywać będzie od SPV wynagrodzenie określone na zasadach rynkowych, które będzie wynikało z umowy o obsługę nabytych przez SPV Wierzytelności.

- Podobnie jak w wielu innych transakcjach sekurytyzacyjnych, w planowanej Sekurytyzacji powołany zostanie serwiser zastępczy (backup servicer) albo podmiot, który zaaranżuje wstąpienie serwisera zastępczego (backup servicer facilitator) w sytuacji, gdyby Spółka nie mogła pełnić swojej funkcji w tym zakresie (w szczególności, na skutek ewentualnej upadłości lub też gdyby z innych powodów Spółka nie wykonywała obowiązków na podstawie umowy o świadczenie usług administrowania Wierzytelnościami). Celem powołania takiego zastępczego podmiotu jest zapewnienie ciągłości w ściąganiu Wierzytelności od Leasingobiorców oraz Pożyczkobiorców i przekazywania tych należności do SPV. Jest to element kluczowy z uwagi na fakt, iż sekurytyzowane Wierzytelności stanowić będą zabezpieczenie finansowania uzyskanego przez SPV na zakup Wierzytelności.

- Jak wyżej wskazano, kwoty Wierzytelności przekazanych do SPV będą przeznaczane przez SPV na opłacenie kosztów funkcjonowania SPV, obsługę finansowania (kapitał oraz odsetki) zaciągniętego celem zakupu Wierzytelności lub na zakup kolejnych puli Wierzytelności.

- Przelew Wierzytelności Leasingowych do SPV nie będzie połączony z przeniesieniem na SPV własności przedmiotów leasingu objętych Umowami Leasingu. W konsekwencji, pomimo przeniesienia Wierzytelności Leasingowych na SPV, to Spółka w dalszym ciągu pozostawać będzie stroną Umów Leasingu. Spółka pozostanie właścicielem przedmiotów leasingu oraz nadal wystawiać będzie faktury na Leasingobiorców na poszczególne raty leasingowe wchodzące w skład Wierzytelności przelanych na SPV.

- Dla ochrony SPV przed ewentualnym ryzykiem upadłości Spółki, w ramach opisanej Transakcji, może być ustanowione zabezpieczenie na rzecz SPV przykładowo w formie zastawu rejestrowego na zbiorze rzeczy i praw.

- Spółka i SPV mogą podjąć w przyszłości decyzję o wcześniejszym zakończeniu Transakcji poprzez odkup przez Spółkę części Wierzytelności pozostałych jeszcze do spłacenia (tzw. clean-up call). W szczególności, sytuacja taka może wystąpić po spłaceniu całości lub części finansowania zaciągniętego przez SPV na nabycie Wierzytelności. Odkup wierzytelności w ramach tzw. clean-up call jest standardowym elementem transakcji sekurytyzacyjnych, który umożliwia inicjatorowi sekurytyzacji (Spółce) zakończenie transakcji w przypadku, gdy ze względu na niewielką wartość wierzytelności pozostałych do spłaty, utrzymywanie struktury przestaje być ekonomicznie uzasadnione.

- Umowa sprzedaży Wierzytelności pomiędzy Spółką a SPV może także przewidywać obowiązek lub możliwość odkupu Wierzytelności przez Spółkę od SPV, przykładowo w przypadku wystąpienia naruszenia ustalonych warunków Sekurytyzacji, np. w przypadku, gdy dana Wierzytelność nie będzie spełniać wymogów niezbędnych do objęcia jej Sekurytyzacją albo wówczas, gdy dana wierzytelność przestanie być spłacana.

- Opisane przepływy pieniężne SPV zostaną ustalone w taki sposób, by ewentualne nadwyżki finansowe SPV (po uregulowaniu pozostałych wydatków SPV i po ustanowieniu w SPV rezerwy środków, które będą zabezpieczeniem spłaty zobowiązań Spółki) były przekazywane do Spółki. Tytułem do wypłaty nadwyżek finansowych będą zmiany (zwiększenia) ceny sprzedaży Wierzytelności. Innymi słowy, opisana wcześniej cena Wierzytelności równa ich kwocie kapitału (bez części odsetkowej) będzie podwyższana tak, aby SPV generowała jedynie określoną z góry, niewielką nadwyżkę finansową, a pozostałe nadwyżki były „zwracane" do Spółki. Zwiększenia ceny będą ustalane w tym samym miesiącu, w którym nastąpi ich wypłata.

Zasadniczo więc SPV nie będzie generowała zysków ani nadwyżek finansowych (gdyż nadwyżki będą rozdysponowywane zgodnie z punktem powyżej, tj. będą przekazywane do Spółki tytułem zmiany (zwiększenia) ceny sprzedaży Wierzytelności). Zatem, w efekcie Transakcji Spółka efektywnie poniesie koszty, które zostałyby poniesione, gdyby zamiast Transakcji Spółka zaciągnęła zewnętrzne finansowanie w innej formie. Sekurytyzacja pozwala Spółce na uzyskanie finansowania od innych podmiotów, które nie byłyby skłonne udzielić takiego finansowania w inny sposób, albo którego Spółka nie byłaby w stanie pozyskać na analogicznych warunkach w przypadku transakcji innego typu. Dlatego też, ograniczenie podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym lub „transfer” podstawy opodatkowania do innego państwa nie jest celem Transakcji i nie będzie miał miejsca.

Jak wynika z powyższego szczegółowego opisu planowanej Sekurytyzacji, będzie to skomplikowana operacja finansowa zawierająca wiele istotnych elementów, które są nieodzowne dla skutecznego jej przeprowadzenia. Poza sprzedażą i przelewem Wierzytelności do SPV, istotnymi elementami w Sekurytyzacji będzie także uzyskanie odpowiedniego finansowania przez SPV poprzez emisję Obligacji lub uzyskanie pożyczki oraz zagwarantowanie skutecznego administrowania sekurytyzowanych Wierzytelności pozwalające na terminowe ściąganie ich kwot od Leasingobiorców oraz Pożyczkobiorców i w konsekwencji realizację zobowiązań SPV. Głównym celem planowanej Sekurytyzacji nie będzie zbycie przez Spółkę Wierzytelności poprzez ich sprzedaż do SPV celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu pozwalającego na pozyskiwanie finansowania oraz zwiększenie możliwości pozyskiwania finansowania przez Spółkę. Spółka prowadzi księgi rachunkowe w oparciu o Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej. Należy podkreślić, że rozliczenie Transakcji dla celów rachunkowych będzie istotnie inne od jej ujęcia podatkowego. Z uwagi na opisany powyżej mechanizm „zwrotu” przez SPV do Spółki swoich nadwyżek finansowych, uznaje się, że w związku z Transakcją Spółka zachowuje w istotnym stopniu ryzyko (ryzyko Spółki nadal będzie związane z udzieleniem do SPV pożyczki, której spłata będzie mieć miejsce w razie wypełnienia przez SPV innych zobowiązań, w szczególności po spłacie Obligacji) oraz prawo do korzyści związanych z Wierzytelnościami. Dlatego też, Spółka będzie rozpoznawać w księgach:

(i)należności z tytułu rat leasingowych oraz należności pożyczkowe nadal jako aktywa Spółki,

(ii)koszty związane z Transakcją (w szczególności koszty związane z obsługą SPV inne niż płatne do Spółki i koszty odsetkowe płatne inwestorom innym niż Spółka) jako koszty finansowania.

W konsekwencji powyższego, kwota odpowiadająca dyskontu rozumianemu jako różnica między wartością Wierzytelności Leasingowych obejmującą część kapitałową i odsetkową rat leasingowych oraz ceną sprzedaży nie będzie ujmowana w księgach rachunkowych Spółki.

W przypadku prowizji stanowiącej wynagrodzenie za zorganizowanie Transakcji w odniesieniu do Wierzytelności Pożyczkowych, Spółka ujmie ten koszt na rozliczeniach międzyokresowych czynnych w miesiącu, w którym prowizja zostanie opłacona oraz będzie rozliczać ten koszt w księgach rachunkowych w czasie przez zakładany okres trwania całej Transakcji.

W związku z zawarciem Transakcji Spółka poniesie również koszty z tytułu zawartych umów dotyczących usług okołotransakcyjnych mających na celu zapewnienie prawidłowego i efektywnego przebiegu Transakcji, tj. w szczególności koszty doradztwa prawnego, podatkowego („Koszty Okołotransakcyjne”). Koszty te Spółka ujmie na rozliczeniach międzyokresowych czynnych w miesiącu ich opłacenia i będzie rozliczać je w księgach rachunkowych w czasie przez zakładany okres trwania całej Transakcji.

Spółka jest polskim rezydentem podatkowym, nie posiada w Irlandii (kraj rezydencji SPV) zakładu w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, ani nie posiada w tym kraju miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce.

Pytania w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych

1) Czy w przypadku sprzedaży Wierzytelności Leasingowych Spółka będzie rozpoznawała przychód z tytułu rat leasingowych w dacie wymagalności tych rat, zgodnie z art. 17k ust. 2 u.p.d.o.p?

2) Czy cena należna Spółce od SPV z tytułu nabytych Wierzytelności Leasingowych nie będzie stanowiła przychodu po stronie Spółki?

3) Czy cena należna Spółce od SPV za zbyte Wierzytelności Pożyczkowe będzie stanowiła przychód po stronie Spółki?

4) Czy zmiany dyskonta wynikające ze zmian wartości nominalnej Wierzytelności Leasingowych powodowanej zmianą stóp procentowych nie powinny być odnoszone w koszty uzyskania przychodów?

5) Czy dyskonto zastosowane przy sprzedaży do SPV puli Wierzytelności wynikających z Umów Leasingu (rozumiane jako różnica między sumą Wierzytelności obejmujących raty kapitałowe i odsetkowe a ceną sprzedaży, bez uwzględnienia późniejszych zwiększeń ceny) będzie stanowiło dla Spółki tzw. pośredni koszt uzyskania przychodów Spółki rozliczany proporcjonalnie w pozostałym okresie trwania Umów Leasingu?

6) Czy prowizja, którą Spółka zapłaci do SPV za zorganizowanie Transakcji w odniesieniu do Wierzytelności Pożyczkowych będzie stanowiła dla Spółki koszt uzyskania przychodów ujęty jednorazowo w dacie jego poniesienia rozumianej jako data, pod którą koszt prowizji zostanie ujęty na rozliczeniach międzyokresowych czynnych w księgach Spółki? 

7) Czy płatności otrzymane przez Spółkę z tytułu spłaty Wierzytelności wynikających z Umów Leasingu oraz Umów Pożyczki, które będą przekazywane przez Spółkę do SPV w wykonaniu umowy o administrowanie Wierzytelnościami, nie będą podlegały podatkowi u źródła i, w konsekwencji, czy Spółka nie będzie miała obowiązku poboru podatku od tych płatności?

8) Czy otrzymywane spłaty z tytułu odkupionych przez Spółkę od SPV Wierzytelności Pożyczkowych będą stanowiły przychody do opodatkowania?

9) Jaki koszt uzyskania przychodów będzie mogła rozpoznawać Spółka wraz z przychodami wskazanymi w pytaniu poprzednim?

10)Czy w związku ze sprzedażą Wierzytelności Pożyczkowych przez Spółkę do SPV, Spółka będzie mogła rozpoznać w kosztach uzyskania przychodów kwotę równą:

i. kapitałowi pożyczki dla Wierzytelności Pożyczkowych, które nie zostały przez Spółkę odkupione

ii. cenie nabycia wierzytelności dla Wierzytelności Pożyczkowych, które zostały przez Spółkę odkupione i następnie sprzedane do SPV, przy czym tak określony koszt uzyskania przychodu nie może przekroczyć przychodu ze sprzedaży Wierzytelności Pożyczkowych?

11)Czy Koszty Okołotransakcyjne, poniesione na początku Transakcji, będą stanowiły dla Spółki koszt uzyskania przychodu ujęty jednorazowo w dacie jego poniesienia rozumianej jako data, pod którą Koszty Okołotransakcyjne zostaną ujęte na rozliczeniach międzyokresowych czynnych w księgach Spółki?

(pytania oznaczone we wniosku nr od 9-19)

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1 i 2

Zdaniem Spółki, cena zapłacona Spółce przez SPV za nabyte Wierzytelności Leasingowe nie będzie stanowiła przychodu po stronie Spółki. Przychodem po stronie Spółki będą natomiast wchodzące w skład Wierzytelności Leasingowych raty leasingowe należne od korzystających (Leasingobiorców) w dniu wymagalności tych rat. W konsekwencji, w przypadku Umów Leasingu Operacyjnego przychodem po stronie Spółki będzie pełna wartość tych opłat należna od Leasingobiorców (zgodnie z art. 17b ust. 1 u.p.d.o.p.) w dniu wymagalności tych płatności. Natomiast w przypadku opłat należnych z tytułu Umów Leasingu Finansowego, przychodem dla Spółki w momencie jej wymagalności będzie jedynie część odsetkowa opłat leasingowych, natomiast nie będzie przychodem ta część opłaty leasingowej, która stanowić będzie spłatę wartości początkowej leasingowanego przedmiotu (art. 17f ust. 1 u.p.d.o.p.).

Zgodnie z art. 17k ust. 1  ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U z 2022 r. poz. 2587 ze zm. , dalej: u.p.d.o.p.), jeżeli finansujący przeniósł na rzecz osoby trzeciej wierzytelności z tytułu opłat, o których mowa w art 17b ust. 1, a nie została przeniesiona na osobę trzecią własność przedmiotu umowy leasingu:

1)do przychodów finansującego nie zalicza się kwot wypłaconych przez osobę trzecią z tytułu przeniesienia wierzytelności;

2)kosztem uzyskania przychodów finansującego jest zapłacone osobie trzeciej dyskonto lub wynagrodzenie.

W przypadku, o którym mowa w ust. 1 powyżej, opłaty ponoszone przez korzystającego na rzecz osoby trzeciej stanowią przychód finansującego w dniu wymagalności zapłaty.

Zatem, w przypadku gdy przeniesienie wierzytelności na rzecz osoby trzeciej nie obejmuje przeniesienia własności przedmiotu leasingu, zbycie wierzytelności leasingowej jest neutralne dla finansującego z perspektywy przychodu podatkowego. W konsekwencji, z uwagi na fakt, że planowana Sekurytyzacja Wierzytelności Spółki będzie obejmować jedynie zbycie Wierzytelności bez przenoszenia własności przedmiotów Umów Leasingu, z których wierzytelności te wynikają, zastosowanie do planowanej Transakcji będzie miał art. 17k u.p.d.o.p.

Konsekwentnie więc, wynagrodzenie zapłacone przez SPV do Spółki za nabyte Wierzytelności Leasingowe nie będzie stanowiło przychodu po stronie Spółki zgodnie z art. 17k ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.

Natomiast stosownie do art. 17k ust. 2 u.p.d.o.p. Spółka będzie zobowiązana do wykazywania przychodów w odniesieniu do opłat ponoszonych przez korzystających (Leasingobiorców) dotyczących Wierzytelności Leasingowych w dniu wymagalności ich zapłaty. Opłaty będą bowiem ponoszone na rzecz „osoby trzeciej” w rozumieniu art. 17k u.p.d.o.p., tj. SPV. Opłaty te, chociaż wpłacane na rachunek bankowy Spółki, będą przekazywane przez Spółkę do SPV (zgodnie z umową o administrowanie wierzytelnościami).

W opinii Spółki, powyższy sposób rozliczenia transakcji sprzedaży Wierzytelności będzie miał zastosowanie do Wierzytelności wynikających zarówno z Umów Leasingu Operacyjnego, jak i Umów Leasingu Finansowego.

Art. 17k ust. 1 u.p.d.o.p. odnosi się do przeniesienia wierzytelności z tytułu opłat, o których mowa w art. 17b ust. 1 u.p.d.o.p. Interpretacja tego przepisu prowadzi do wniosku, że odesłanie to dotyczy opłat ustalonych w umowie leasingu, ponoszonych przez korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. W ocenie Spółki, art. 17k u.p.d.o.p ma zastosowanie zarówno do przeniesienia wierzytelności wynikających z Umów Leasingu Finansowego, jak i Umów Leasingu Operacyjnego. Świadczy o tym system odesłań pomiędzy art. 17k, 17b i 17f u.p.d.o.p., a także brzmienie pozostałych regulacji Rozdziału 4a u.p.d.o.p.

Konsekwentnie rozróżniane są bowiem „opłaty, o których mowa w art. 17b ust. 1” od „umowy leasingu, o której mowa w art. 17b ust. 1”. Do takich wniosków prowadzi porównanie art. 17k, 17b, 17f u.p.d.o.p. z art. 17d ust. 1 i 17e ust. 1 u.p.d.o.p. Ponieważ brzmienie art. 17k nie odnosi się do umowy leasingu normowanej w art. 17b ust. 1, lecz do opłat, o których mowa w tym przepisie, należy stwierdzić, iż chodzi o opłaty wynikające zarówno z umów leasingu operacyjnego, jak i finansowego.

Potwierdzeniem powyższego stanowiska jest m.in. wyrok NSA z dnia 24 czerwca 2009 r. (sygn. II FSK 247/08), w którym stwierdzono, że: „Z gramatycznej wykładni tego przepisu (tj. art. 17k u.p.d.o.p) wynika, że jego hipoteza odsyła do opłat określonych w art. 17b ust. 1 u.p.d.o.p., a więc do opłat ustalonych w umowie leasingu, ponoszonych przez korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (por. także A. Wleklińska, Cesja wierzytelności z tytułu opłat w leasingu finansowym, Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych, 2007, nr 10, str. 11). Ustawodawca w art. 17k nie wskazuje, czy opłaty te związane są z umową leasingu spełniającą warunki określone w art. 17b ust. 1 u.p.d.o.p. (leasing operacyjny), czy z umową leasingu spełniającą warunki określone w art. 17f ust. 1 u.p.d.o.p. (leasing finansowy). (...) Reasumując tę część rozważań należy przyjąć, że hipoteza normy zawartej w art. 17k ust. 1 u.p.d.o.p. "z tytułu opłat, o których mowa w art. 17b ust. 1" odnosi się do opłat ponoszonych przez korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustalonych zarówno w umowie leasingu operacyjnego, jak i leasingu finansowego. W związku z powyższym, w przypadku cesji wierzytelności wynikających z leasingu finansowego, tak samo jak w przypadku leasingu operacyjnego do przychodów finansującego nie zalicza się kwot wypłaconych przez osobę trzecią z tytułu przeniesienia wierzytelności, zaś kosztem uzyskania przychodów finansującego jest zapłacone osobie trzeciej dyskonto lub wynagrodzenie. Zgodnie z art. 17k ust. 2 u.p.d.o.p. opłaty ponoszone przez korzystającego na rzecz osoby trzeciej stanowią przychód finansującego w dniu wymagalności zapłaty”.

Stanowisko analogiczne do powyższego wyraził również WSA w Warszawie w wyroku z dnia 22 grudnia 2009 r. (sygn. III SA/Wa 1138/09).

Mając na uwadze powyższe, Spółka stoi na stanowisku, że cena zapłacona Spółce przez SPV za Wierzytelności wynikające zarówno z Umów Leasingu Operacyjnego, jak i Finansowego, nie będzie stanowiła przychodu po stronie Spółki. Spółka będzie natomiast zobowiązana do wykazywania przychodów w odniesieniu do opłat ponoszonych przez korzystających (Leasingobiorców). W konsekwencji, w przypadku należnych od Leasingobiorców opłat z tytułu Umów Leasingu Operacyjnego, przychodem po stronie Spółki w momencie jej wymagalności będzie pełna wartość tych opłat należna od Leasingobiorców (zgodnie z art. 17b ust. 1 Ustawy o CIT). Natomiast w przypadku opłat należnych z tytułu Umów Leasingu Finansowego, przychodem dla Spółki w momencie jej wymagalności będzie jedynie część odsetkowa opłat leasingowych, natomiast nie będzie przychodem ta część opłaty leasingowej, która stanowić będzie spłatę wartości początkowej leasingowanego przedmiotu (art. 17f ust. 1 u.p.d.o.p. w zw. z art. 17k ust. 2 u.p.d.o.p.).

Potwierdzeniem zaprezentowanego stanowiska Spółki jest także interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 kwietnia 2017 r. (znak: 2461-IBPB-1- 3.4510.71.2017.1.SK), a także interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 16 czerwca 2009 r. (znak: ILPB3/423-218/09-3/EK) i interpretacja z 10 marca 2022 r. (0111- KDIB2-1.4010.580.2021.1 .AR).

Ad. 3

Zdaniem Spółki, cena należna Spółce od SPV za zbyte Wierzytelności Pożyczkowe stanowić będzie przychód Spółki.

Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. przychodami są otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Zgodnie zaś z art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Za datę powstania przychodu uważa się natomiast dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Wierzytelności Pożyczkowe przenoszone do SPV nie będą obejmować odsetek naliczonych do dnia sprzedaży Wierzytelności (tj. odsetek należnych Spółce przed dniem sprzedaży Wierzytelności). SPV będzie uprawniona do otrzymania odsetek od udzielonych pożyczek należnych od dnia nabycia Wierzytelności Pożyczkowych od Spółki. Wierzytelności Pożyczkowe przenoszone do SPV będą obejmować kwotę główną pożyczek począwszy od daty granicznej (cut-off data). W konsekwencji, kwoty główne spłaconych pożyczek otrzymane przez Spółkę począwszy od daty granicznej oraz odsetki naliczone od daty sprzedaży będą przekazywane do SPV.

Zdaniem Spółki, odpłatne zbycie posiadanych przez Wnioskodawcę Wierzytelności Pożyczkowych do SPV w ramach planowanej Transakcji będzie skutkować uzyskaniem przychodu podatkowego przez Spółkę. Należy wskazać, że w przypadku zapłaty ceny za Wierzytelności Pożyczkowe, nie dojdzie do spłaty Umów Pożyczek, gdyż w sensie ekonomicznym Spółka otrzyma zwrot jeszcze niespłaconego udzielonego finansowania, jednak po stronie Spółki pojawi się przysporzenie odpowiadające cenie należnej od SPV za przeniesienie Wierzytelności Pożyczkowych.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. w zw. z ust. 3 i 3a u.p.d.o.p. przysporzenie to powinno być zakwalifikowane do przychodów należnych Spółki w dacie powstania wierzytelności względem SPV o zapłatę ceny.

Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych, m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 listopada 2020 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.455.2020.1.BK; w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 października 2018 r., Znak: 0111-KDIB1-3.4010.388.2018.1.AN; w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 listopada 2017 r., Znak: 0111-KDIB1-3.4010.360.2017.1.MST.

Ad. 4

Zdaniem Spółki, rozpoznany koszt dyskonta nie będzie korygowany wskutek zmiany łącznej kwoty Wierzytelności wynikającej ze zmiany stóp procentowych.

Zgodnie z art. 17k ust. 1 i 2 u.p.d.o.p., jeżeli finansujący przeniósł na rzecz osoby trzeciej wierzytelności z tytułu opłat, o których mowa w art. 17b ust. 1, a nie została przeniesiona na osobę trzecią własność przedmiotu umowy leasingu:

1)do przychodów finansującego nie zalicza się kwot wypłaconych przez osobę trzecią z tytułu przeniesienia wierzytelności,

2)kosztem uzyskania przychodów finansującego jest zapłacone osobie trzeciej dyskonto lub wynagrodzenie.

Stosownie do powyższego, kosztem uzyskania przychodu Spółki będzie zapłacone SPV dyskonto. Jednocześnie, bez znaczenia dla wysokości dyskonta zaliczonego uprzednio do kosztów uzyskania przychodów pozostaje ewentualna zmiana dyskonta powstała na skutek zmian wysokości stopy procentowej stosowanej przy kalkulacji części odsetkowej rat leasingowych.

Należy bowiem zauważyć, że dyskonto powstaje na moment sprzedaży Wierzytelności i zapłaty ceny sprzedaży. Od tego momentu właścicielem Wierzytelności będzie SPV. Ewentualna zmiana kwot Wierzytelności po dacie sprzedaży nie może więc mieć wpływu na wcześniej rozpoznane przez Spółkę dyskonto i tym samym Spółka nie powinna ujmować w swoich kosztach uzyskania przychodów kwot odpowiadających zmianie wartości łącznej kwoty Wierzytelności do zapłaty wskutek zmiany stóp procentowych.

Ad. 5

Zdaniem Spółki, dyskonto powstające przy sprzedaży do SPV puli Wierzytelności wynikających z Umów Leasingu (rozumiane jako różnica między sumą Wierzytelności obejmujących raty kapitałowe i odsetkowe a ceną sprzedaży, bez uwzględnienia późniejszych zwiększeń ceny) będzie stanowiło dla niej tzw. pośredni koszt uzyskania przychodów rozliczany proporcjonalnie w pozostałym okresie trwania Umów Leasingu.

Zgodnie z wyżej powołanym art 17k ust 1 pkt 2 u p.d o p , w przypadku przeniesienia na rzecz osoby trzeciej wierzytelności leasingowych, bez jednoczesnego przeniesienia własności przedmiotu umowy leasingu, kosztem uzyskania przychodów finansującego jest zapłacone osobie trzeciej dyskonto lub wynagrodzenie.

Jak wskazano w opisie planowanej Transakcji, cena należna Spółce za sprzedane do SPV Wierzytelności Leasingowe zostanie ustalona z dyskontem (rozumianym jako różnica między sumą Wierzytelności obejmujących raty kapitałowe i odsetkowe a ceną sprzedaży, bez uwzględnienia późniejszych zwiększeń ceny), które będzie stanowić dla Spółki koszt uzyskania przychodów. Zgodnie z art. 15 ust. 4d u.p.d.o.p. koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią one koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

W ocenie Wnioskodawcy, dyskonto powstające w związku z zapłatą ceny za sprzedaż do SPV Wierzytelności wynikających z Umów Leasingu stanowi koszt pośredni (gdyż nie ma ono bezpośredniego wpływu na wysokość osiąganych przychodów z rat leasingowych) oraz związane jest z okresem trwania Umów Leasingu. Z tego względu, zdaniem Wnioskodawcy, koszty uzyskania przychodów wynikające z zapłaconego dyskonta powinny być rozliczane przez Spółkę proporcjonalnie przez okres pozostałego trwania Umów Leasingu.

Mając na uwadze powyższe, Spółka stoi na stanowisku, iż dyskonto powstające w związku z zapłatą ceny za sprzedaż do SPV Wierzytelności wynikających z Umów Leasingu będzie stanowiło tzw. pośredni koszt uzyskania przychodów dla Spółki rozliczany w czasie.

Ad. 6

Zdaniem Spółki, prowizja, którą Spółka zapłaci do SPV za zorganizowanie Transakcji w odniesieniu do Wierzytelności Pożyczkowych będzie stanowiła dla Spółki koszt uzyskania przychodów ujęty jednorazowo w momencie jego poniesienia. Dzień poniesienia należy jednocześnie rozumieć jako datę, pod którą prowizja zostanie ujęta na rozliczeniach międzyokresowych czynnych w księgach Spółki.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Jak wskazują organy w interpretacjach podatkowych (tak m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 listopada 2018 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.457.2018.1.AW), aby dany wydatek poniesiony przez podatnika mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodów, konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

-został poniesiony przez podatnika, tj. musi zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

-jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

-pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

-został właściwie udokumentowany,

-nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

W ocenie Spółki, prowizja, którą Spółka zapłaci do SPV za zorganizowanie Transakcji w odniesieniu do Wierzytelności Pożyczkowych będzie spełniała wszystkie z ww. warunków. W szczególności, wydatek ten zostanie poniesiony przez Spółkę i będzie miał charakter definitywny. Biorąc pod uwagę, że prowizja stanowi wynagrodzenie należne SPV za udział w Transakcji w zakresie Wierzytelności Pożyczkowych, wydatek ten będzie pozostawał w związku z działalnością prowadzoną przez Spółkę. Celem poniesionego wydatku w ramach Transakcji jest zwiększenie możliwości pozyskania finansowania przez Spółkę potrzebnego do prowadzonej działalności. Dodatkowo, prowizja zostanie właściwie udokumentowania w ramach dokumentacji transakcyjnej, a wydatek ten nie będzie znajdował się w grupie wydatków, o których mowa w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

Stosownie do art. 15 ust. 4d u.p.d.o.p. koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia.

Jednocześnie, zgodnie z art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p. za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

W świetle interpretacji organów podatkowych: „Koszty pośrednie (...) potrąca się, co do zasady, w roku poniesienia. W takim przypadku rozliczenie przedmiotowych kosztów powinno następować, na podstawie odpowiednio udokumentowanych wydatków, w dacie poniesienia kosztu, tj. w dniu w którym ujęto koszt na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo w dniu, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku) w księgach rachunkowych. W zakresie wszelkich wydatków stanowiących na gruncie ustawy o CIT pośrednie koszty uzyskania przychodów, które w momencie poniesienia, dla celów księgowych, są ujmowane na innych kontach niż kosztowe (tj. nie są księgowane jako koszt), podatnik jest uprawniony do rozpoznania ich w kosztach podatkowych w dacie, pod którą dany wydatek zostanie ujęty w księgach rachunkowych bez względu na rodzaj konta, na jakim zostanie dokonany zapis księgowy, z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów" (tak przykładowo: interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 października 2022 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.68.2022.2.KW).

W ocenie Wnioskodawcy, prowizja, którą Spółka zapłaci do SPV za zorganizowanie Transakcji w odniesieniu do Wierzytelności Pożyczkowych będzie mogła zostać zaliczona przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodów jednorazowo w dniu jej poniesienia. Zdaniem Wnioskodawcy, zapłacona SPV prowizja powinna zostać zakwalifikowana jako koszty uzyskania przychodów innych niż bezpośrednio związane z przychodami. Kosztów tych nie da się bowiem przypisać do określonych przychodów osiąganych przez Spółkę. Dodatkowo, biorąc pod uwagę, że prowizja jest pobierana jednorazowo, niemożliwe jest powiązanie jej z określonym okresem - mechanizm Transakcji zakłada, że Wierzytelności będą sukcesywnie sprzedawane do SPV, co oznacza, że niemożliwe jest określenie, jak długo Transakcja będzie trwała, oraz jakich Wierzytelności (tu: Wierzytelności Pożyczkowych) prowizja będzie ostatecznie dotyczyć. Uzasadnia to stanowisko, że prowizję należy rozliczyć w kosztach uzyskania przychodów jednorazowo.

Jednocześnie, bez wpływu na powyższą konkluzję pozostaje zdaniem Spółki fakt, że Spółka będzie rozliczać w księgach prowizję stanowiącą wynagrodzenie za zorganizowanie Transakcji w odniesieniu do Wierzytelności Pożyczkowych w czasie przez zakładany okres trwania całej Transakcji. Za dzień poniesienia należy bowiem uznać dzień, na który Spółka ujmie prowizję w księgach rachunkowych na koncie rozliczeń międzyokresowych.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych, m.in. interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 listopada 2018 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.457.2018.1.AW; interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 listopada 2018 r., Znak: 0111-KDIB1-3.4010.514.2018.2.AN; interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 listopada 2022 r., Znak: 0111-KDIB1-1 4010.553.2022.2.SG.

Ad. 7

Zdaniem Spółki, zarówno płatności otrzymane przez Spółkę od korzystających (Leasingobiorców) z tytułu spłaty Wierzytelności wynikających z Umów Leasingu, jak i płatności otrzymywane przez Spółkę od Pożyczkobiorców z tytułu spłaty Wierzytelności Pożyczkowych, które będą przekazywane przez Spółkę do SPV w wykonaniu umowy o administrowanie Wierzytelnościami, nie będą podlegały w Polsce tzw. podatkowi u źródła. W konsekwencji, Spółka nie będzie miała obowiązku poboru podatku od tych płatności.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., przychody uzyskane na terytorium Polski przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2 (nierezydenci), między innymi, z tytułu odsetek oraz należności za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Polsce w wysokości 20% (tzw. podatek u źródła). Natomiast, jak stanowi art. 26 u.p.d.o.p., podatek ten pobierany jest przez płatnika, którym jest, co do zasady, podmiot wypłacający te należności.

Zdaniem Spółki, analizowane płatności z tytułu Wierzytelności Leasingowych oraz Wierzytelności Pożyczkowych nie będą stanowiły wypłaty odsetek, o których mowa w art 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., gdyż Wnioskodawca będzie jedynie przekazywać na rzecz SPV raty leasingowe w części kapitałowej i odsetkowej oraz spłaty pożyczek.

Ustawa u.p.d.o.p. nie definiuje zastosowanych w art. 21 ust. 1 pkt 1 określeń "odsetki". Zgodnie z definicją podawaną przez Encyklopedię Prawa (Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2000, str. 587), odsetki stanowią „okresowe świadczenie uboczne w postaci określonej kwoty pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku, stanowiące zazwyczaj wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału. Wielkość odsetek ustala się z uwzględnieniem określonej stopy procentowej w stosunku do wielkości kapitału oraz czasu korzystania z niego.”

W sposób analogiczny definiuje pojęcie odsetek Komentarz do Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku ("Komentarz OECD"). Posiłkowe odwołanie się do Komentarza OECD jest w tym przypadku zasadne z uwagi na wyżej wskazany brak samodzielnej definicji odsetek w u.p.d.o.p., jak również fakt, iż Modelowa Konwencja OECD stanowiła wzór dla większości bilateralnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych przez Polskę, które to umowy także zawierają regulacje dotyczące opodatkowania odsetek podatkiem u źródła. W Komentarzu OECD podkreśla się, iż odsetki stanowią wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału, zatem warunkiem koniecznym do zakwalifikowania określonej płatności do kategorii odsetek jest istnienie długu pieniężnego pomiędzy podmiotem dokonującym płatności a jej odbiorcą. Analogiczna definicja odsetek została zawarta również w art. 11 ust. 4 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a Irlandią. Użyte w tym artykule określenie "odsetki" oznacza dochody z wszelkiego rodzaju roszczeń wynikających z długów, zarówno zabezpieczonych, jak i nie zabezpieczonych hipoteką lub prawem uczestniczenia w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z pożyczek publicznych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami mającymi związek z takimi pożyczkami, obligacjami lub skryptami dłużnymi, jak również każdy innych dochód, który zgodnie z prawem tego Państwa, w którym ten dochód powstaje, jest traktowany jak dochód z tytułu pożyczonych pieniędzy, lecz nie obejmuje dochodu, który na mocy artykułu 10 jest traktowany jako dywidenda. Opłat karnych z tytułu opóźnionej zapłaty nie uważa się za odsetki w rozumieniu tego artykułu.

Jak wynika z powyższego, aby można było mówić o płatności dokonywanej tytułem odsetek, płatność taka musi być związana z istnieniem określonego długu pomiędzy podmiotem otrzymującym odsetki a podmiotem dokonującym ich płatności. Odsetki muszą bowiem wynikać z umowy przewidującej udzielenie finansowania o charakterze zwrotnym, ponieważ zawsze stanowią one wynagrodzenie za otrzymane finansowanie. Sytuacja taka nie wystąpi w omawianym przypadku, ponieważ SPV nie przekaże do Spółki środków o charakterze dłużnym, z tytułu których Spółka miałaby obowiązek dokonywania płatności odsetek, jako wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Jak wskazano w opisie planowanej Sekurytyzacji, SPV przekaże do Spółki środki pieniężne, jednakże nie będą to środki o charakterze zwrotnym, lecz definitywnym. Spółka przeniesie bowiem na SPV własność Wierzytelności, w zamian za co SPV zapłaci na rzecz Spółki określoną cenę.

Przekazywane przez Spółkę środki pieniężne do SPV nie będą związane z jakimkolwiek długiem istniejącym po stronie Spółki w stosunku do SPV, lecz będą one wynikać z realizacji obowiązków nałożonych na Spółkę w umowie o obsługę (administrowanie) sekurytyzowanych Wierzytelności. Na podstawie tej umowy Spółka będzie miała obowiązek pobierać spłaty Wierzytelności od Leasingobiorców i Pożyczkobiorców i przekazywać te należności do SPV.

Płatności przekazywane przez Spółkę do SPV nie będą zatem stanowić wynagrodzenia za udzielenie Spółce finansowania przez SPV oraz nie będą wynagrodzeniem za jakikolwiek kapitał udostępniony przez SPV, bowiem podmiot ten nie zawrze ze Spółką umowy finansowania, w przypadku której odsetki te stanowiłyby wynagrodzenie SPV. Co istotne - SPV nie będzie również występować w roli kredytodawcy i nie będzie udzielać kredytów Pożyczkobiorcom, bowiem to Spółka będzie mieć nadal status Pożyczkodawcy w Umowach Pożyczki.

W związku z powyższym, płatności przekazywane przez Spółkę na rzecz SPV w wykonaniu obowiązków wynikających z usług obsługi (administrowania) Wierzytelnościami przeniesionymi na SPV nie mogą być zakwalifikowane do odsetek, o których mowa w art. 21 ust. 1 u.p.d.o.p., ponieważ nie stanowią one wynagrodzenia za finansowanie udzielone Spółce.

Z uwagi na powyższe, płatności dokonywane przez Spółkę do SPV nie stanowią dochodu z udostępnionych środków pieniężnych - w analizowanym zdarzeniu przyszłym Spółka nie jest dłużnikiem SPV z tytułu długu, od którego takie odsetki mogłyby być naliczane. Płatności te nie wynikają więc z jakiegokolwiek stosunku dłużnego, z którego można by wywodzić obowiązek zapłaty odsetek, lecz stanowią konsekwencję realizacji obowiązków nałożonych na Spółkę jako podmiot świadczący usługę administrowania Wierzytelnościami.

Zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie sądów administracyjnych oraz interpretacjach indywidualnych odsetki traktowane są jako element wynagrodzenia z tytułu korzystania przez dłużnika z kapitału wierzyciela. Oznacza to, że ww. płatności dokonywane przez Spółkę na rzecz SPV nie mają charakteru odsetkowego, gdyż nie stanowią dochodu z pożyczonych pieniędzy lub korzystania z cudzego kapitału w jakiejkolwiek innej formie, a pomiędzy stronami brak jest stosunku dłużnego, z którego wywodzić można by obowiązek zapłaty odsetek.

Analizowane płatności nie będą stanowiły także dywidend, ani dochodów (przychodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych wskazanych w art. 22 ust. 1 u.p.d.o.p.

W ocenie Spółki, przekazane spłaty klientów z tytułu Umów Leasingu oraz z tytułu Umów Pożyczek nie będą stanowić także żadnego z pozostałych tytułów wymienionych art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o p. W szczególności, wypłaty kwot otrzymywanych od klientów z tytułu Umów Leasingu lub Umów Pożyczek nie będą stanowić należności za użytkowanie urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu.

Posiłkując się Komentarzem do Modelowej Konwencji OECD w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, w odniesieniu do definicji należności licencyjnych należy dojść do wniosku, iż o wypłacie "należności za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego" można mówić tylko w takim przypadku, gdy podmiot wypłaca wynagrodzenie za dzierżawę lub korzystanie z określonego urządzenia. Tymczasem, jak wskazano w opisie planowanej Transakcji, nie będzie w niej występował jakikolwiek element związany z udzieleniem przez SPV na rzecz Spółki prawa do korzystania z jakiegokolwiek urządzenia przemysłowego, za które to prawo Spółka dokonywałaby jakichkolwiek płatności do SPV. W ramach Sekurytyzacji, Spółka sprzeda do SPV Wierzytelności, za co SPV zapłaci do Spółki cenę. Na podstawie odrębnej umowy o administrowanie Wierzytelnościami, Spółka będzie przekazywać do SPV środki pieniężne pobrane od Leasingobiorców oraz Pożyczkobiorców. Środki te przekazywane będą zatem do SPV w wykonaniu obowiązków Spółki wynikających z wyżej wskazanej umowy o serwisowanie Wierzytelności, a nie za użytkowanie jakiegokolwiek urządzenia przemysłowego przez Spółkę.

Należy również wskazać, iż, pomimo zawarcia umowy Sekurytyzacji Wierzytelności, strony Umów Leasingu pozostaną niezmienione, a mianowicie leasingodawcą w tej umowie oraz właścicielem przedmiotów Umów Leasingu pozostanie Spółka, a Leasingobiorcami w dalszym ciągu będą klienci Spółki. Będąc stroną umowy Sekurytyzacji SPV nie stanie się właścicielem przedmiotów Umów Leasingu i stroną Umów Leasingu, przez co nie można jej przypisać przychodu z tytułu Umów Leasingu.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki, nie można płatności przekazywanych przez Spółkę do SPV, pochodzących ze spłat Wierzytelności przez Leasingobiorców oraz Pożyczkobiorców, uznać za należności za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, o którym mowa w art. 21 ust. u.p.d.o.p., ani też za jakikolwiek inny przychód wskazany w tym przepisie.

Podsumowując, zdaniem Spółki, płatności dokonywane przez Spółkę do SPV nie mieszczą się w żadnej z kategorii dochodów wskazanych w art. 21 ust. 1, art. 22 ust. 1 u.p.d.o.p. Tym samym, Spółka nie będzie miała na podstawie art. 26 u.p.d.o.p. obowiązku pobierania podatku u źródła z tytułu płatności dokonywanych do SPV.

Analogiczne stanowisko zostało wyrażone w interpretacjach indywidualnych, które prezentują jednolite podejście do opisanego zagadnienia:

- Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 maja 2022 r. (0111-KDIB2-1.4010.127.2022.5.BJ),

- Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 marca 2022 r. (0111-KDIB2-1.4010.580.2021.1.AR),

- Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 lipca 2021 r. (0114-KDIP2-1.4010.193.2021.2.KW),

- Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 3 czerwca 2019 r. (0111-KDIB1-2.4010.123.2019.1.BG),

- Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 maja 2019 r. (0111-KDIB1-2.4010.146.2019.1.BG),

- Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 lutego 2020 r. (0111-KDIB2-1.4010.652.2019.1.BKD).

Mając na uwadze powyższe, zarówno należności przekazywane przez Spółkę do SPV, które pochodzić będą ze spłat Wierzytelności Leasingowych przez Leasingobiorców, jak i należności pochodzące ze spłat Wierzytelności Pożyczkowych, nie będą podlegały podatkowi u źródła w Polsce i nie będą prowadziły do żadnych obowiązków Spółki w tym zakresie na gruncie u.p.d.o.p

Ad. 8

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymywane spłaty z tytułu odkupionych przez Spółkę od SPV Wierzytelności Pożyczkowych będą stanowiły przychody do opodatkowania.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. przychodami są otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Stosownie zaś do art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Za datę powstania przychodu uważa się natomiast dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku spłat otrzymywanych z tytułu odkupionych przez Spółkę od SPV Wierzytelności Pożyczkowych, będą one stanowiły przychód do opodatkowania Przychód ten powstanie z chwilą otrzymania spłaty.

Ad. 9

Do określania kosztu uzyskania przychodów związanych ze spłatami odkupionych przez Spółkę od SPV Wierzytelności Pożyczkowych, zastosowanie znajdzie art. 15ba u.p.d.o.p.

Zgodnie z tym przepisem:

1. W przypadku nabycia w ramach jednej transakcji co najmniej 100 wierzytelności bez wyodrębnienia ceny nabycia poszczególnych wierzytelności (pakiet wierzytelności) dochód z pakietu wierzytelności stanowi nadwyżka przychodów uzyskanych z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności nad kosztem nabycia pakietu wierzytelności.

2. Przez przychody uzyskane z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności rozumie się środki lub wartości otrzymane w wyniku uregulowania tych wierzytelności lub środki lub wartości ze zbycia całości albo części wierzytelności wchodzących w skład danego pakietu wierzytelności, z wyjątkiem opłat, odsetek, odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązań i kar, naliczonych po dniu nabycia pakietu wierzytelności.

3. Przez koszt nabycia pakietu wierzytelności rozumie się cenę nabycia takiego pakietu wierzytelności.

4. Koszty nabycia pakietu wierzytelności potrąca się w okresie rozliczeniowym, w którym osiągnięty został przychód z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności, do wysokości odpowiadającej temu przychodowi.

5. Przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio do nabycia pojedynczej wierzytelności.

Z powyższego wynika wniosek, że spłaty odkupionych przez Spółkę od SPV Wierzytelności Pożyczkowych będą powodowały (obok przychodu do opodatkowania, który był przedmiotem pytania 16) powstanie kosztu uzyskania przychodów, w kwocie:

- równej przychodowi, aż do zrównania się skumulowanego kosztu uzyskania przychodów z ceną nabycia Wierzytelności Pożyczkowych, w zakresie, w jakim spłaty dotyczą kapitału Wierzytelności Pożyczkowych oraz odsetek naliczonych przed datą odkupu,

- równej zero po momencie zrównania się kwoty spłat z ceną nabycia Wierzytelności Pożyczkowych,

- równej zero, w zakresie w jakim spłata dotyczy odsetek i należności ubocznych naliczonych po dacie odkupu Wierzytelności Pożyczkowych.

Powyższe zasady będą stosowane zarówno:

- Gdy przedmiotem odkupu będzie jednorazowo pakiet co najmniej 100 Wierzytelności Pożyczkowych, bez wyodrębniania ceny zakupu poszczególnych Wierzytelności Pożyczkowych - w takim przypadku koszty uzyskania przychodów z tytułu spłat będą rozliczane w kwocie równej rozpoznanemu przychodowi do momentu zrównania się skumulowanej kwoty spłat pakietu z ceną nabycia pakietu,

- W przeciwnym przypadku - wówczas konieczne będzie określanie kwoty kosztu uzyskania przychodów poszczególnych Wierzytelności Pożyczkowych i kwota tych kosztów będzie rozliczana w kwocie równej rozpoznanemu przychodowi ze spłaty do momentu zrównania się tak skumulowanych przychodów z ceną nabycia danej Wierzytelności Pożyczkowej.

Ad. 10

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku ze sprzedażą Wierzytelności Pożyczkowych do SPV Spółka będzie mogła rozpoznać w kosztach uzyskania przychodów kwotę równą kapitałowi pożyczki dla Wierzytelności Pożyczkowych, które nie zostały przez Spółkę odkupione oraz kwotę równą cenie nabycia wierzytelności w przypadku Wierzytelności Pożyczkowych, które zostały przez Spółkę odkupione i następnie sprzedane do SPV, z zastrzeżeniem, że nadwyżka ceny nabycia nad ceną sprzedaży nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są więc takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów. W ocenie Wnioskodawcy, pomiędzy kosztem, jaki Spółka poniesie na udzielenie pożyczek i wykreowanie Wierzytelności Pożyczkowych, a przychodem uzyskanym ze sprzedaży Wierzytelności Pożyczkowych istnieje związek przyczynowo-skutkowy, o którym mowa w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.

Bez poniesienia kosztu w postaci Wierzytelności Pożyczkowej o określonej wartości, Spółka nie uzyskałaby przychodu, a udzielenie pożyczek wiązało się z faktycznym pomniejszeniem majątku pożyczkodawcy.

Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych, w których organy podatkowe uznają za prawidłowe stanowisko co do tego, że „powstaniu Wierzytelności Pożyczkowych podlegających zbyciu towarzyszyło poniesienie przez Spółkę konkretnego wydatku, równego kwocie wypłaconych pożyczek (wartości nominalnej kapitału pożyczek). Spółka poniosła więc ekonomiczny ciężar kosztem swego majątku celem wykreowania Wierzytelności Pożyczkowych. Zbycie Wierzytelności Pożyczkowych powinno być więc tym momentem, w którym po stronie Spółki materializuje się prawo do odliczenia tego kosztu w wysokości niespłaconej części kapitału pożyczki. Po drugie, zbywając Wierzytelności Pożyczkowe Spółka pozbawia się przyszłego prawa do zwrotu udzielonego, a jeszcze niespłaconego finansowania, co stanowi konkretne uszczuplenie na liście aktywów Spółki" (tak m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 listopada 2020 r. Znak: 0111-KDIB1-1.4010.456.2020.1.BK).

Jednocześnie, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 39 u.p.d.o.p. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, w tym w sposób określony w art. 12 ust. 1 pkt 7, z wyjątkiem wierzytelności lub jej części, które uprzednio zostały zarachowane jako przychód należny - do wysokości uprzednio zarachowanej jako przychód należny.

Z uwagi na powyższe, koszt odpowiadający udzielonej pożyczce należy ograniczyć do wysokości przychodów uzyskanych ze sprzedaży Wierzytelności Pożyczkowych odpowiadającej kwocie głównej pożyczki.

Podsumowując, w przypadku Wierzytelności Pożyczkowych, które nie były przez Spółkę odkupione, kosztem uzyskania przychodów będzie wartość nominalna kapitału sprzedawanych Wierzytelności Pożyczkowych, gdyż taką wartość należy uznać za wydatek, który Spółka poniosła w związku z udzieleniem pożyczki i powstaniem danej Wierzytelności Pożyczkowej. W przypadku natomiast Wierzytelności Pożyczkowych, które zostały przez Spółkę nabyte (odkupione) i następnie sprzedane do SPV, Spółka rozpozna koszt uzyskania przychodów w kwocie równej cenie nabycia, nie wyższej jednak niż przychód osiągnięty ze sprzedaży.

Ad. 11

Zdaniem Wnioskodawcy, Koszty Okołotransakcyjne, poniesione na początku Transakcji, będą stanowiły dla Spółki koszt uzyskania przychodu ujęty jednorazowo w dacie jego poniesienia rozumianej jako data, pod którą Koszty Okołotransakcyjne zostaną ujęte na rozliczeniach międzyokresowych czynnych w księgach Spółki.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. W świetle powyższego, aby poniesiony koszt mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodów, muszą być spełnione następujące warunki:

•wydatek musi zostać rzeczywiście poniesiony i odpowiednio udokumentowany,

•wydatek musi pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

•celem poniesienia wydatku powinno być osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,

•wydatek nie może stanowić kosztu wymienionego w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

W ocenie Wnioskodawcy, wydatki które Spółka poniesie na Koszty Okołotransakcyjne będą spełniały wszystkie z ww. warunków. W szczególności koszty te poniesione będą w związku z Transakcją, której celem jest zwiększenie możliwości pozyskania finansowania przez Spółkę potrzebnego do prowadzonej działalności.

Jednocześnie, zgodnie z art. 15 ust. 4d u.p.d.o.p. koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia.

Jak wskazują natomiast organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych: „Zasadniczo do kosztów bezpośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami należy jednak zaliczać wydatki, które są ściśle (bezpośrednio) związane z konkretnymi przychodami, jakie osiąga podmiot gospodarczy w związku z charakterem prowadzonej działalności, tj. konkretne koszty, do których można przypisać konkretne przychody, np. koszty materiałów wykorzystywanych w trakcie realizacji budowy, koszty energii elektrycznej zużywanej na placu budowy, koszty podwykonawców świadczących usługi związane z realizacją danego projektu, czy - w przypadku przychodów ze sprzedaży akcji bądź udziałów - wydatki na ich objęcie lub nabycie.

Natomiast pośrednie koszty uzyskania przychodów to takie wydatki, których nie da się przypisać wprost do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia. Nie pozostają one w uchwytnym związku z konkretnymi przysporzeniami podatnika, brak jest możliwości ustalenia, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód. Każdy z tych wydatków jest związany z działalnością prowadzoną przez podatnika i przyczynia się w sposób ogólny do osiągania przez niego przychodów. Nie można jednak ustalić, uzyskaniu jakiego konkretnego przychodu dany wydatek służy, np. koszty ogólnoadministracyjne, wydatki na reklamę, marketing, szkolenia pracowników czy doradztwo” (tak m.in. interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 kwietnia 2021 r., 0114-KDIP2-2.4010.46.2021.1.AS).

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, choć poniesione Koszty Okołotransakcyjne nie warunkują bezpośrednio zawarcia Transakcji, a tym samym nie są niezbędne w celu przeprowadzenia Sekurytyzacji, to jednak warunkują jej prawidłowe i efektywne przeprowadzenie, przyczyniając się tym samym do zabezpieczenia źródła przychodów Spółki.

Tym samym Koszty Okołotransakcyjne jako pośrednie koszty uzyskania przychodu Wnioskodawcy powinny być ujęte jednorazowo w dacie ich poniesienia.

Jednocześnie na powyższą konkluzję nie ma wpływu fakt, że Spółka będzie rozliczać w księgach te koszty w czasie przez zakładany okres trwania całej Transakcji.

Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p. za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych, zgodnie z którymi: „(...) faktyczna data dokonania zapisu w księgach rachunkowych (tj. ujęcie danego wydatku "jako koszt" w księgach rachunkowych - ujęcie wydatku na koncie kosztowym) nie może zmieniać kwalifikacji danego wydatku i wpływać na moment zaliczenia go jako kosztu uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 4e ustawy o CIT.

(...) dniem poniesienia kosztu uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15 ust. 4e ustawy o CIT jest, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów, bez względu na sposób ujęcia tego kosztu dla celów rachunkowych (bilansowych), tj. bez względu na to, czy dany wydatek ujęto w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na koncie kosztowym czy też nie.

(...) koszty doradców poniesione przez Spółki w 2022 r. i w ewentualnych kolejnych latach należy rozpoznać jako koszty uzyskania przychodów PGK jednorazowo w dacie poniesienia, tj. ujęcia ich w księgach rachunkowych Spółek, niezależnie od ujęcia w księgach rachunkowych (zaksięgowania) na koncie kosztowym czy też innym koncie (z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów)” (tak: interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 października 2022 r., 0114-KDIP2-2 4010 86.2022.2.RK)".

Z uwagi na powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, Koszty Okołotransakcyjne jako pośrednie koszty uzyskania przychodu powinny być ujęte jednorazowo w dacie ich poniesienia rozumianej jako data, pod którą Koszty Okołotransakcyjne zostaną ujęte na rozliczeniach międzyokresowych czynnych w księgach Spółki.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w części dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie pytań nr 1-4, 6-19 (pytania oznaczone we wniosku nr 9-12 oraz nr 14-19) – jest prawidłowe.

Natomiast Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 5 (pytanie oznaczone we wniosku nr 13):

- w części dotyczącej uznania dyskonta zastosowanego przy sprzedaży do SPV puli Wierzytelności wynikających z Umów Leasingu za pośredni koszt uzyskania przychodów – jest prawidłowe,

- w pozostałym zakresie – jest nieprawidłowe

Odstępuję od uzasadnienia prawnego oceny Państwa stanowiska w zakresie pytań nr 1-4, 6-7, 10-11 (pytania oznaczone we wniosku nr 9-12, 14-15 oraz 18-19.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Ad. 5 (pytanie oznaczone we wniosku nr 13)

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”)

Zgodnie z art. 17k ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT

Stosownie do art. 15 ust. 4 ustawy o CIT,

W myśl art. 15 ust. 4d ww. ustawy,

Jak stanowi natomiast art. 15 ust. 4e ustawy o CIT,

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpływa bezpośrednio na uzyskanie przychodu z danego źródła. Są to więc wszelkie koszty, których poniesienie jest niezbędne, aby określone źródło przychodów przyniosło konkretne przychody. Aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim a przychodem bezpośredniego związku. Należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. Wobec powyższego, kosztami będą również koszty pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty. Z przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, wynika zatem, że aby wydatki poczynione przez podatnika można uznać za koszt uzyskania przychodu, muszą być poniesione w sposób celowy. Podatnik podejmując decyzję o poniesieniu wydatku, musi być przeświadczony o racjonalności, z punktu widzenia prowadzonej przez niego działalności, wydatkowania środków finansowych.

Zatem, warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów, jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

-wydatek musi zostać poniesiony przez podatnika,

-musi być definitywny, a więc bezzwrotny,

-musi pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-musi zostać poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

-musi zostać właściwie udokumentowany,

-nie może być kosztem wymienionym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że zamierzacie Państwo przeprowadzić transakcję sekurytyzacyjną w odniesieniu do wierzytelności wynikających m.in. z umów leasingu zawartych przez Spółkę (jako finansującego) z korzystającymi, stanowiących roszczenia w stosunku do Leasingobiorców przede wszystkim o zapłatę rat leasingowych i (ewentualnie) zapłatę ceny sprzedaży przedmiotu leasingu za cenę określoną w Umowie Leasingu (Wierzytelności Leasingowe).

Wierzytelności Leasingowe wynikają z umów leasingu operacyjnego, o którym mowa w art. 17b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz mogą również wynikać z umów leasingu finansowego, o którym mowa w art. 17f ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Umowy Leasingu dotyczyć będą różnego rodzaju ruchomości (rzeczy ruchomych), w tym środków transportu, maszyn i urządzeń. Wierzytelności Leasingowe, które będą objęte Sekurytyzacją będą wierzytelnościami niewymagalnymi - takimi, które są przewidziane Umowami Leasingu, ale nie zostały jeszcze zafakturowane (w przypadku Umów Leasingu Finansowego jeśli Wierzytelności z Umów Leasingu Finansowego również będą przeniesione - nie wystawiono not dokumentujących dane wierzytelności).

Przeniesienie Wierzytelności na SPV nastąpi poprzez sprzedaż w rozumieniu prawa cywilnego. Przelew Wierzytelności w ramach Sekurytyzacji będzie dokonywany powtarzalnie. Oznacza to, że, zgodnie z założeniami planowanej Sekurytyzacji przez określony okres ustalony przez strony Transakcji kolejne pule Wierzytelności będą sprzedawane przez Spółkę do SPV przy założeniu, że Wierzytelności ujęte w danej puli będą spełniać wcześniej ustalone warunki kwalifikujące je do Sekurytyzacji. Pierwsza pula Wierzytelności zostanie przelana, zgodnie z założeniami, w dniu zawarcia umowy sprzedaży Wierzytelności między Spółką i SPV, a kolejne pule będą przelewane w późniejszych okresach. Transakcja zostanie tak ustrukturyzowana, by wolumen Wierzytelności sprzedanych do SPV sukcesywnie wzrastał aż do osiągnięcia założonego przez Strony limitu (limit ten jest wyższy niż Wierzytelności, które Spółka będzie posiadała i będzie mogła sprzedać na dzień zawarcia Transakcji).

W zamian za nabyte Wierzytelności SPV zapłaci Spółce cenę. Cena za Wierzytelności będzie odpowiadała nominalnej wartości ich części kapitałowej na moment sprzedaży.

Cena sprzedaży, w odniesieniu do Wierzytelności Leasingowych, będzie więc niższa od łącznej wartości części kapitałowej oraz odsetkowej tych Wierzytelności będącej łączną kwotą zbywanych Wierzytelności. Tak określona cena zostanie zapłacona w dniu przelewu Wierzytelności lub wkrótce po nim.

W ujęciu podatkowym, w odniesieniu do sprzedaży Wierzytelności Leasingowych, różnica między sumą Wierzytelności obejmujących raty kapitałowe i odsetkowe a ceną sprzedaży stanowić więc będzie dyskonto uzyskiwane przez SPV na nabyciu Wierzytelności, a wartość ta będzie wynagrodzeniem należnym SPV od Spółki w zamian za przystąpienie do Sekurytyzacji.

Wyżej określony sposób ustalania ceny za Wierzytelności stosowany będzie przy sprzedaży każdej puli Wierzytelności. Również wskazany sposób określania, w ujęciu podatkowym, wynagrodzenia (dyskonta) należnego SPV z tytułu udziału w Sekurytyzacji stosowany będzie przy sprzedaży każdej puli Wierzytelności Leasingowych (czyli w stosunku do Wierzytelności Leasingowych nabytych w pierwszym etapie Transakcji oraz Wierzytelności Leasingowych nabytych przez SPV od Spółki, w kolejnych okresach).

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia ustalenia czy dyskonto zastosowane przy sprzedaży do SPV puli Wierzytelności wynikających z Umów Leasingu (rozumiane jako różnica między sumą Wierzytelności obejmujących raty kapitałowe i odsetkowe a ceną sprzedaży, bez uwzględnienia późniejszych zwiększeń ceny) będzie stanowiło dla Spółki tzw. pośredni koszt uzyskania przychodów rozliczany proporcjonalnie w pozostałym okresie trwania Umów Leasingu.

Art. 17k ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT wprost wskazuje, że jeśli finansujący przeniósł na rzecz osoby trzeciej wierzytelności z tytułu opłat, o których mowa w art. 17b ust. 1, a nie została przeniesiona na osobę trzecią własność przedmiotu umowy leasingu kosztem uzyskania przychodów finansującego jest zapłacone osobie trzeciej dyskonto lub wynagrodzenie.

Zatem dyskonto zastosowane przy kalkulacji ceny sprzedaży do SPV Wierzytelności wynikających z Umów Leasingowych będzie kosztem podatkowym.

Przy czym dyskonto zastosowane przy sprzedaży Wierzytelności do SPV powinno zostać zakwalifikowane do kategorii kosztów uzyskania przychodów innych niż bezpośrednio związane z przychodami. Ww. kosztów nie da się bowiem przypisać do określonych przychodów osiąganych przez Spółkę.

Z uwagi na fakt, iż są to koszty faktycznie warunkujące sprzedaż każdej z puli Wierzytelności w ramach Sekurytyzacji, stanowić one będą wydatki jednorazowe niedotyczące okresu przekraczającego rok podatkowy. Na datę uznania kosztów z tytułu dyskonta za koszt uzyskania przychodów nie ma wpływu harmonogram spłaty przez korzystającego poszczególnych opłat leasingowych a zatem okres trwania Umowy Leasingu.

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w postaci dyskonta należy uznać zatem dzień sprzedaży poszczególnych puli Wierzytelności do SPV.

Reasumując, dyskonto zastosowane przy sprzedaży do SPV puli Wierzytelności wynikających z Umów Leasingu będzie stanowiło dla Spółki pośredni koszt uzyskania przychodów. Państwa stanowisko w powyższym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Za dzień poniesienia ww. kosztu należy uznać dzień sprzedaży poszczególnych puli Wierzytelności. Koszty z tytułu dyskonta mogą zostać potrącone jednorazowo w dacie ich poniesienia, którą wyznacza art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, czyli w dniu w którym ujęto koszt na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku) w księgach rachunkowych.

Zatem Państwa stanowisko zgodnie z którym dyskonto powstające w związku z zapłatą ceny za sprzedaż do SPV Wierzytelności wynikających z Umów Leasingu, jako koszt pośredni należy rozliczyć w czasie – jest nieprawidłowe. 

Ad. 8 i 9 (pytania oznaczone we wniosku nr 16 i 17)

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest również kwestia rozpoznania przychodu w związku z otrzymaniem spłaty z tytułu odkupionych przez Państwa od SPV Wierzytelności oraz kosztu podatkowego w związku z wykazaniem ww. przychodu.

Jak bowiem wynika z opisu sprawy możecie Państwo wraz z SPV podjąć w przyszłości decyzję o wcześniejszym zakończeniu Transakcji poprzez odkup przez Spółkę części Wierzytelności pozostałych jeszcze do spłacenia (tzw. clean-up cali). W szczególności, sytuacja taka może wystąpić po spłaceniu całości lub części finansowania zaciągniętego przez SPV na nabycie Wierzytelności.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o CIT,

Stosownie natomiast do art. 7 ust. 2 ww. ustawy,

Zgodnie z  art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT,

W myśl natomiast art. 12 ust. 3 ww. ustawy,

Ustawodawca ustanawiając ten przepis wprowadził wyjątki od zasady wynikającej z art. 12 ust. 1, bowiem o przychodach należnych możemy mówić w sytuacji, gdy podatnikowi przysługuje uprawnienie do ich otrzymania. Oznacza to więc, że przychód należny związany jest z powstaniem wierzytelności. Ponadto przepis ten znajduje zastosowanie, gdy podatnik nie uzyskuje zapłaty za wykonane w roku podatkowym świadczenie, które było wymagalne.

Zgodnie z art. 12 ust. 3a ustawy o CIT,

Z kolei zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy,

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami.

Kosztami uzyskania przychodów są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Obowiązkiem podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie związku pomiędzy poniesieniem kosztu, a uzyskaniem przychodu, zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

W omawianej sprawie zastosowanie znajdzie przepis art. 15ba ustawy o CIT.

W myśl art. 15ba ust. 1 ww. ustawy,

Zgodnie z art. 15ba ust. 2 ustawy o CIT,

Stosownie do art. 15ba ust. 3 ww. ustawy,

W myśl natomiast art. 15ba ust. 4 ustawy o CIT,

Jednocześnie zgodnie z art. 15ba ust. 5 ww. ustawy,

Zgodnie zatem z dyspozycją wyrażoną w cyt. powyżej art. 15ba ust. 4 ustawy o CIT, koszty nabycia pakietu wierzytelności oraz zgodnie z art. 15ba ust. 5 ww. ustawy koszty nabycia pojedynczej wierzytelności, potrąca się w okresie rozliczeniowym, w którym osiągnięty został przychód z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności/pojedynczej wierzytelności, do wysokości odpowiadającej temu przychodowi. Z powołanych regulacji wynika zasada odpowiedniości (adekwatności) potrącania kosztów z przychodami. Oznacza to, że osiągnięcie części oczekiwanego przychodu powinno skutkować rozpoznaniem kosztu uzyskania przychodu „wprost” w kwocie odpowiadającej kwocie uzyskanego przychodu, do momentu zrównania się przychodu ze spłaty wierzytelności (pakietu wierzytelności) z kwotą poniesionego na jej (jego) nabycie wydatku.

Zatem koszty nabycia wierzytelności bądź pakietów wierzytelności, są rozpoznawane „wprost” w kwocie odpowiadającej kwocie uzyskanego z niej przychodu, do momentu zrównania się przychodu ze spłaty wierzytelności (pakietu wierzytelności) z kwotą poniesionego na jej (jego) nabycie wydatku (tj. innymi słowy, do momentu rozliczenia całości wydatków na nabycie określonej wierzytelności bądź pakietu wierzytelności).

Można zatem uznać, że wydatki na nabycie wierzytelności są ponoszone w celu uzyskania spłaty tych wierzytelności w wysokości odpowiadającej co najmniej wartości tych wierzytelności określonej w cenie ich nabycia. W konsekwencji, wydatki poniesione na nabycie wierzytelności mogą być rozpoznane jako koszty uzyskania przychodów w momencie powstania przychodu z tytułu spłaty danej wierzytelności.

Przy czym, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 39a ustawy o CIT,

Zatem z przepisu art. 15ba ustawy o CIT wynika, że:

1) W przypadku nabycia w ramach jednej transakcji co najmniej 100 wierzytelności bez wyodrębnienia ceny nabycia poszczególnych wierzytelności (pakiet wierzytelności) dochód z pakietu wierzytelności stanowi nadwyżka przychodów uzyskanych z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności nad kosztem nabycia pakietu wierzytelności.

2) Przez przychody uzyskane z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności rozumie się środki lub wartości otrzymane w wyniku uregulowania tych wierzytelności lub środki lub wartości ze zbycia całości albo części wierzytelności wchodzących w skład danego pakietu wierzytelności, z wyjątkiem opłat, odsetek, odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązań i kar, naliczonych po dniu nabycia pakietu wierzytelności.

3) Przez koszt nabycia pakietu wierzytelności rozumie się cenę nabycia takiego pakietu wierzytelności.

4) Art. 15ba ust. 5 ustawy o CIT, uprawnia do odpowiedniego zastosowania art. 15ba tej ustawy w przypadku nabycia pojedynczej wierzytelności.

Zauważyć należy, że Wierzytelności winny cechować się ustaloną ściśle określoną wartością. Tym samym winny spełniać wszelkie przesłanki pozwalające zakwalifikować je do składników majątkowych. Na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych samo nabycie wierzytelności nie stanowi podstawy do rozpoznania przychodu, w szczególności rozumianego jako spodziewany wpływ z nabytych od kontrahenta jednostkowych wierzytelności. Do przychodów z wierzytelności/pakietu wierzytelności zalicza się środki otrzymane w wyniku uregulowania tych wierzytelności lub środki ze zbycia całości lub części wierzytelności wchodzących w skład danego pakietu, z wyjątkiem opłat, odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązań i kar, naliczonych po dniu nabycia pakietu wierzytelności. Przychodowi temu towarzyszą koszty uzyskania przychodów w wysokości ceny zapłaconej za nabyte wierzytelności, potrącane zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 15ba ust. 3 i 4 w zw. z ust. 5 ustawy o CIT oraz z zastosowaniem art. 16 ust. 1 pkt 39a ustawy o CIT. Dochodem zaś będzie nadwyżka przychodów uzyskanych z wierzytelności wchodzących w skład pakietu lub pojedynczej wierzytelności nad kosztem nabycia całego pakietu/pojedynczej wierzytelności.

Zatem w momencie odkupienia od SPV Wierzytelności Pożyczkowych nie powstanie po Państwa stronie przychód należny. Kwota należna, w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych odnosi się do świadczeń spełnionych (dokonanych).

W przypadku spłat otrzymanych z tytułu odkupionych przez Państwa od SPV Wierzytelności Pożyczkowych będą one stanowiły przychód do opodatkowania. Przychód ten powstanie z chwilą otrzymania spłaty. Jednocześnie cena nabycia odkupionych Wierzytelności Pożyczkowych będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów i będziecie Państwo  uprawnieni do rozpoznania ww. kosztu w kwocie odpowiadającej kwocie uzyskanego przychodu, określonego w art. 15ba ust. 2 ustawy o CIT (tj. spłaty Wierzytelności lub jej części), do momentu zrównania się przychodu ze spłaty Wierzytelności z kwotą poniesionego na jej nabycie wydatku - z zastrzeżeniem ograniczeń wynikających z art. 16 ust. 1 pkt 39a ustawy o CIT.

Jeśli przedmiotem odkupu będzie jednorazowo pakiet co najmniej 100 Wierzytelności Pożyczkowych, bez wyodrębniania ceny zakupu poszczególnych Wierzytelności Pożyczkowych, to koszty uzyskania przychodów z tytułu spłat winni Państwo rozliczać w kwocie równej rozpoznanemu przychodowi, do momentu zrównania się skumulowanej kwoty spłat pakietu z ceną nabycia pakietu. W przypadku natomiast gdy przedmiotem odkupu będą pojedyncze Wierzytelności Pożyczkowe konieczne będzie określanie kwoty kosztu uzyskania przychodów poszczególnych ww. Wierzytelności i kwota tych kosztów będzie rozliczana w kwocie równej rozpoznanemu przychodowi ze spłaty do momentu zrównania się tak skumulowanych przychodów z ceną nabycia danej Wierzytelności Pożyczkowej.

Biorąc powyższe pod uwagę Państwa stanowisko w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 16 i 17 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsze rozstrzygnięcie dotyczy wyłącznie oceny skutków podatkowych opisanych we wniosku czynności występujących w podatku dochodowym od osób prawnych. W zakresie podatku od towarów i usług oraz podatku od czynności cywilnoprawnych wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (….) Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).