Interpretacja indywidualna z dnia 20 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-2.4010.306.2018.11.S/KW

Czy należności, kary i opłaty związane z wyłączeniem z produkcji gruntów leśnych są wyłączone od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 updop, jako przychody z gospodarki leśnej ?

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

1)ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 2 lipca 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, uzupełnionego 17 lipca 2018 r. – uwzględniam przy tym wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 listopada 2022 r. sygn. akt II FSK 615/20 (data zwrotu akt – 20 stycznia 2023 r.);

2)stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 lipca 2018 r. wpłynął Państwa wniosek z 2 lipca 2018 r., o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do przychodów z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach, wyłączonych z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 updop, należności, kar i opłat związanych z wyłączeniem z produkcji gruntów leśnych.

Uzupełnili go Państwo pismem z 17 lipca 2018 r. (wpływ 11 lipca 2018 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A., jako jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej w rozumieniu art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1036, z późn. zm.), zwanej dalej „UCIT”, są podatnikiem tego podatku.

Na mocy ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach; dalej „ustawa o lasach”, „UOL”), A. jest państwową jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej reprezentującą Skarb Państwa w zakresie zarządzanego mienia.

Zgodnie z ustawą o lasach, w skład A. wchodzą następujące jednostki organizacyjne:

1.B.; dalej „B.”;

2.regionalne dyrekcje A.; dalej „regionalne dyrekcje A.”, (obecnie jest ich 17);

3.nadleśnictwa (obecnie jest ich 430);

4.inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (zakłady o zasięgu krajowym - obecnie jest 7 i zakłady o zasięgu regionalnym - obecnie jest ich 16, w skład których wchodzą m.in. (...).

Gospodarkę finansową w A. regulują przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 1994 r. zwanym dalej C. (dalej „rozporządzenie”).

W oparciu o przepisy art. 50 ustawy o lasach:

‒ A. prowadzą działalność na zasadzie samodzielności finansowej i pokrywają koszty działalności z własnych przychodów;

‒ B. ustala dla wszystkich jednostek organizacyjnych A. zasady (politykę) rachunkowości;

‒ A. prowadzą rachunkowość według zasad określonych w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2016 r., poz. 1047 i 2255 oraz z 2017 r., poz. 61 i 245).

Na podstawie ustawy o lasach, lasami stanowiącymi własność Skarbu Państwa zarządza Państwowe (...) i w ramach sprawowanego zarządu prowadzi gospodarkę leśną, gospodaruje gruntami i innymi nieruchomościami oraz ruchomościami związanymi z gospodarką leśną, a także prowadzi ewidencję majątku Skarbu Państwa oraz ustala jego wartość.

Zgodnie z § 4 rozporządzenia:

W A. w ramach sprawowanego zarządu jest prowadzona działalność (ust. 1):

1.administracyjna w B., regionalnych dyrekcjach A. i w nadleśnictwach;

2.gospodarcza, w zakresie gospodarki leśnej w nadleśnictwach;

3.dodatkowa.

Zakłady prowadzą działalność niezbędną do realizacji zadań A. w zakresie gospodarki leśnej lub działalność poza gospodarką leśną (ust. 2).

Gospodarka leśna została zdefiniowana w art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o lasach, zgodnie z którym jest to działalność leśna w zakresie urządzania, ochrony i zagospodarowania lasu, utrzymania i powiększania zasobów i upraw leśnych, gospodarowania zwierzyną, pozyskiwania – z wyjątkiem skupu – drewna, żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów oraz realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasu.

Z legalnej definicji gospodarki leśnej wynika, że obejmuje ona sferę działalności gospodarczej - przynoszącej przychody oraz sferę działalności nieprodukcyjnej (realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasu). Realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasów, co do zasady, nie generuje przychodów, jedyne przychody jakie mogą powstać w tej sferze działalności, to np. otrzymane dofinansowanie ze źródeł spoza A. (np. z Narodowego oraz wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, ze środków Funduszy Europejskich) na te cele, np. na budowę tarasów widokowych, ochronę gatunkową flory i fauny gatunków prawnie chronionych, utrzymanie obszarów krajobrazowych, lasów zaliczonych do rezerwatów, lasów zaliczonych do zabytków. Wskazać należy, iż zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o lasach, lasy stanowiące własność Skarbu Państwa są udostępniane dla ludności, w zw. z czym lasy zaliczone do rezerwatów i lasy zaliczone do zabytków mogą nie generować przychodów innych niż z gospodarki leśnej (np. przychodów ze wstępu do tych lasów – bilety wstępu).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 UCIT przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach, a co za tym idzie, w myśl art. 7 ust. 3 pkt 3 UCIT, kosztów uzyskania przychodów z gospodarki leśnej nie uwzględnia się przy ustalaniu dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 1 tej ustawy, a także nie uwzględnia się ww. przychodów i kosztów uzyskania przychodów przy ustalaniu straty (art. 7 ust. 4 poprzez odesłanie do ust. 3).

W ramach sprawowanego zarządu lasami własności Skarbu Państwa, gospodarowania gruntami i innymi nieruchomościami oraz ruchomościami, nadleśnictwa i gospodarstwa rybackie prowadzą także gospodarkę rolniczą, w rozumieniu art. 2 ust. 2 UCIT.

Nadleśnictwa prowadzą gospodarkę rolniczą, polegającą na wytwarzaniu produktów roślinnych, natomiast dwa zakłady – gospodarstwa rybackie – prowadzą gospodarkę rybacką, tj. hodowlę ryb. Zatem przychody z działalności rolniczej występują lub mogą wystąpić w nadleśnictwach i gospodarstwach rybackich.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 UCIT, przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej, chyba że ustalenie przychodów jest wymagane dla celów określenia dochodów wolnych od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. l pkt 4e, a co za tym idzie, w myśl art. 7 ust. 3 pkt 3 UCIT, kosztów uzyskania przychodów z działalności rolniczej, nie uwzględnia się przy ustalaniu dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 1 tej ustawy, a także nie uwzględnia się ww. przychodów i kosztów uzyskania przychodów przy ustalaniu straty ( art. 7 ust. 4 poprzez odesłanie do ust. 3).

Z racji zarządzania przez A. majątkiem Skarbu Państwa (art. 4 ust. 1 i 3 ustawy o lasach), jednostki organizacyjne A. uzyskują, lub mogą uzyskiwać, przychody ze źródeł opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób prawnych, są to np.:

1.przychody ze sprzedaży drewna i innych produktów pochodzących ze skupu - nadleśnictwa i zakłady;

2.przychody ze sprzedaży nieruchomości innych niż grunty na podstawie art. 38 powołanej ustawy - nadleśnictwa;

3.przychody z dzierżawy i wynajmu nieruchomości (art. 39 powołanej ustawy) - nadleśnictwa;

4.przychody z ustanowienia służebności drogowej i służebności przesyłu (art. 39a powołanej ustawy) - nadleśnictwa;

5.przychody w zw. z przekazaniem w użytkowanie lasów, gruntów oraz innych nieruchomości (art. 40 powołanej ustawy) - nadleśnictwa;

6.przychody ze sprzedaży nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi i samodzielnych lokali mieszkalnych oraz ze sprzedaży gruntów z budynkami mieszkalnymi w budowie, nieprzydatne A. (art. 40a powołanej ustawy) - głównie nadleśnictwa.

7.przychody opodatkowane, m.in. otrzymane odsetki od środków na rachunkach bankowych oraz od lokat.

Według art. 33 UOL, A. kieruje B. (powoływany i odwoływany przez ministra właściwego do spraw środowiska) przy pomocy dyrektorów regionalnych dyrekcji A. C. zarządza lasami stanowiącymi własność Skarbu Państwa i w ramach sprawowanego zarządu prowadzi gospodarkę leśną, gospodaruje gruntami i innymi nieruchomościami oraz ruchomościami związanymi z gospodarką leśną, a także prowadzi ewidencję majątku Skarbu Państwa oraz ustala jego wartość (art. 4 UOL). Formą gospodarowania środkami na cele wskazane w ustawie, jest utworzony w A. na podstawie art. 56 UOL fundusz leśny. Zgodnie z art. 56 ust. 2 UOL, dysponentem środków funduszu leśnego jest B. Stosownie do art. 57 UOL:

Środki funduszu leśnego stanowią:

1.odpis podstawowy liczony od wartości sprzedaży drewna, obciążający koszty działalności nadleśnictw;

2.należności, kary i opłaty związane z wyłączeniem z produkcji gruntów leśnych;

3.należności wynikające z odszkodowań:

‒cywilnoprawnych za szkody powstałe w wyniku oddziaływania gazów i pyłów przemysłowych, a także z innych tytułów;

‒z tytułu przedwczesnego wyrębu drzewostanów na podstawie przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych;

‒za szkody powstałe w wyniku pożarów, prac górniczych i geologicznych;

4.dochody wynikające z udziału lub uzyskane ze sprzedaży akcji i udziałów w spółkach, o których mowa w art. 42 (jednoosobowe spółki Skarbu Państwa);

5.dotacje budżetowe, z wyłączeniem dotacji celowych, o których mowa w art. 54 (dotacje celowe z budżetu państwa na zadania zlecone A..);

6.inne dochody uzyskane na rzecz tego funduszu.

Środki, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i pkt 3 lit. b, związane z wyłączeniem z produkcji lasów nie stanowiących własności Skarbu Państwa oraz lasów znajdujących się w użytkowaniu wieczystym parków narodowych, gromadzi się na odrębnym rachunku bankowym B.

Środki funduszu leśnego niewykorzystane w danym roku kalendarzowym stanowią dochód tego funduszu w następnym roku kalendarzowym.

Minister właściwy do spraw środowiska, na wniosek B., w drodze decyzji, ustala corocznie A. wielkość odpisu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1. B. może ustalać wielkość odpisu dla poszczególnych dyrekcji regionalnych, a dyrektor regionalnej dyrekcji A. - dla poszczególnych nadleśnictw.

Zgodnie z art. 58 ust. l UOL, środki funduszu leśnego przeznacza się dla nadleśnictw na wyrównywanie niedoborów powstających przy realizacji zadań gospodarki leśnej oraz dotyczących administracji publicznej w zakresie leśnictwa. Środki te mogą być również przeznaczone na inne cele, określone w ust. 2 tego przepisu, tj. na:

1.wspólne przedsięwzięcia jednostek organizacyjnych A., w szczególności w zakresie gospodarki leśnej;

2.badania naukowe;

3.tworzenie infrastruktury niezbędnej do prowadzenia gospodarki leśnej;

4.sporządzanie planów urządzenia lasu;

5.prace związane z oceną i prognozowaniem stanu lasów i zasobów leśnych;

5a) ochronę przyrody w lasach realizowaną metodami gospodarki leśnej;

5b) nabywanie przez Skarb Państwa gruntów, o których mowa w art. 37a, oraz lasów lub gruntów przeznaczonych do zalesiania, o których mowa w art. 37;

5c) organizację szkoleń w zakresie szacowania szkód łowieckich, o których mowa w art. 46g ustawy z dnia 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie (Dz. U. z 2017 r., poz. 1295, oraz z 2018 r., poz. 50, 650 i 651);

6.inne zadania z zakresu gospodarki leśnej w lasach.

Ponadto, środki funduszu leśnego, o których mowa w art. 57 ust. 2 UOL, przeznacza się na:

1.zalesianie gruntów niestanowiących własności Skarbu Państwa;

2.realizację zadrzewień na gruntach niestanowiących własności Skarbu Państwa;

3.inne prace związane z usuwaniem skutków klęsk i prowadzeniem gospodarki w lasach niepaństwowych;

4.cele określone w ust. 2 pkt 2, 3, 5a i 6 w lasach znajdujących się w użytkowaniu wieczystym parków narodowych;

5.cele określone w art. 13a ust. 1.

Stosownie do art. 58 ust. 3a UOL, środki funduszu leśnego, o których mowa w art. 57 ust. 2. mogą być przeznaczone na:

1.działania niezbędne do ochrony przyrody realizowanej metodami gospodarki leśnej polegające na:

2.wykupie przez parki narodowe na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości położonych w granicach parku;

3.tworzeniu infrastruktury;

4.sporządzanie uproszczonych planów urządzenia lasu dla lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 2.

W myśl art. 58 ust. 4 UOL, B. może, z wydzielonej części środków funduszu leśnego, utworzyć fundusz stabilizacji, który zostanie przeznaczony na usuwanie nadzwyczajnych zagrożeń dla lasów w ramach długookresowego cyklu produkcji leśnej.

Jednym ze źródeł zwiększających fundusz leśny, są środki uzyskiwane przez A. w związku z wyłączeniem z produkcji gruntów leśnych oraz związane z obowiązkiem rekultywacji gruntów zdewastowanych i zdegradowanych. Wyłączenie gruntów leśnych oraz ustalenie należności z tego tytułu, następuje na podstawie decyzji administracyjnych wydawanych przez dyrektora regionalnej dyrekcji A. (zwanego dalej dyrektorem (...)). Zasady ochrony gruntów leśnych, a w tym zasady wyłączenia gruntów leśnych z produkcji reguluje przede wszystkim ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1161 - dalej „uogril”). Ponadto kwestie związane z wyłączaniem gruntów leśnych regulują: powołana wyżej ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach , Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie jednorazowego odszkodowania za przedwczesny wyrąb drzewostanu (Dz. U. z 2002 r., Nr 99, poz. 905) oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu (Dz. U. z 2012 r., poz. 1302).

Wyłączenie z produkcji gruntów leśnych następuje na wniosek, w oparciu o decyzję administracyjną dyrektora regionalnej dyrekcji A. wydawaną na podstawie art. 11 w związku z art. 5 uogril. Jednocześnie organ ten (tj. dyrektor (...)) dla inwestycji, które nie mieszczą się w zakresie inwestycji zwolnionych z opłat na mocy tej ustawy, ustala w drodze tej decyzji należność, opłaty roczne oraz wysokość jednorazowego odszkodowania w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu, o których mowa w art. 12 ust. 1 uogril, przy czym:

a)należność w rozumieniu art. 4 pkt 12 uogril, stanowi jednorazową opłatę z tytułu trwałego wyłączenia gruntów z produkcji leśnej. Zostaje wyliczona, jako iloczyn aktualnej ceny l m³ drewna ogłaszanej w Monitorze Polskim, w komunikacie Prezesa GUS, powierzchni gruntów objętych zezwoleniem na wyłączenie z produkcji w ha i współczynnika różnicującego typ siedliskowy lasów - art. 12 ust. 11 uogril. Należność uiszcza się w terminie 60 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna (niezależnie od tego czy doszło do wyłączenia gruntu leśnego z produkcji);

b)naliczona należność zostaje pomniejszona odrębną decyzją o wartość gruntu, ustaloną według cen rynkowych stosowanych w danej miejscowości w obrocie gruntami, w dniu faktycznego wyłączenia tego gruntu z produkcji. We wniosku o pomniejszenie należności należy wskazać datę faktycznego wyłączenia gruntu z produkcji;

c)opłata roczna według definicji zawartej w art. 4 pkt 13 uogril, to opłata z tytułu użytkowania na cele nierolnicze lub nieleśne gruntów wyłączonych z produkcji, w wysokości 10% należności wyrażonej w m³ drewna, uiszczana: od chwili wyłączenia gruntów z produkcji w terminie do 30 czerwca każdego roku - w razie trwałego wyłączenia przez lat 10, a w przypadku nietrwałego wyłączenia przez okres tego wyłączenia, nie dłużej jednak niż przez 20 lat. Należność i opłaty roczne za wyłączenie z produkcji gruntów leśnych w lasach ochronnych są wyższe o 50% od należności i opłat, o których mowa wyżej - art. 12 ust. 12 uogril;

d)wyłączenie gruntów leśnych z produkcji wymaga również uiszczenia jednorazowego odszkodowania w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu - art. 12 ust. 1 uogril. Jednorazowe odszkodowanie w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu uiszcza się po wykonaniu wyrębu;

e)właściciel, który w okresie 2 lat zrezygnuje w całości lub w części z uzyskanego prawa do wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej, otrzymuje zwrot należności, jaką uiścił, odpowiednio do powierzchni gruntów niewyłączonych z produkcji. Zwrot uiszczonej należności następuje w terminie do trzech miesięcy od dnia zgłoszenia rezygnacji. - art. 12 ust. 2 uogril.

Poza wymienionymi wyżej składnikami decyzji zezwalających na wyłączenie gruntów leśnych z produkcji, w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych wymierzane są opłaty o charakterze sankcyjnym.

Stosownie do art. 28 uogril:

1.W razie stwierdzenia, że grunty zostały wyłączone z produkcji niezgodnie z przepisami niniejszej ustawy, sprawcy wyłączenia ustala się opłatę w wysokości dwukrotnej należności.

2.W razie stwierdzenia, że grunty przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele nierolnicze lub nieleśne zostały wyłączone z produkcji bez decyzji, o której mowa wart. 11 ust. 1 i 2, decyzję taką wydaje się z urzędu, podwyższając jednocześnie wysokość należności o 10%.

3.W razie niezakończenia rekultywacji gruntów zdewastowanych w okresie, o którym mowa w art. 20 ust. 4, stosuje się opłatę roczną podwyższoną o 200% od dnia, w którym rekultywacja gruntów powinna zostać zakończona.

4.W razie niewykonania obowiązku rekultywacji gruntów zdegradowanych ustala się, w drodze decyzji, obowiązek corocznego wpłacania na wyodrębniony rachunek bankowy zarządu województwa, o którym mowa w art. 22b ust. 2, lub na Fundusz Leśny, przez osobę powodującą ograniczenie wartości użytkowej gruntów, równowartości opłaty rocznej w takiej części, w jakiej nastąpiło ograniczenie wartości użytkowej gruntów. Do ustalenia wysokości opłaty rocznej za zdegradowanie gruntów stosuje się wartości wymienione:

a)w art. 12 ust. 7 w odniesieniu do gruntów rolnych klas l-IV;

b)w art. 12 ust. 11 w odniesieniu do gruntów leśnych.

Opłaty te uiszcza się do czasu wykonania obowiązku rekultywacji.

1.Rozmiar ograniczenia wartości użytkowej gruntów ustala się na podstawie dwóch odrębnych opinii rzeczoznawców.

2.razie ograniczenia wartości użytkowej gruntów w wyniku zasadzenia drzew przydrożnych, nie pobiera się oplot, o których mowa w ust. 4.

3.Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio w odniesieniu do gruntów leśnych, z tym że decyzję wydaje dyrektor regionalnej dyrekcji A., a w parkach narodowych dyrektor parku.

4.Opłaty, o których mowa w ust. 1-4, stosuje się niezależnie od kar przewidzianych w przepisach o ochronie środowiska oraz innych obowiązujących przepisach”.

Przepis art. 5 ust. 1 uogril wskazuje, jako organ właściwy w sprawach ochrony gruntów leśnych, dyrektora regionalnej dyrekcji A., z wyjątkiem obszarów parków narodowych, gdzie właściwym jest dyrektor parku. Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych wskazuje w art. 32 ust. 2, że dochody, o których mowa w art. 12 ust. 1 oraz w art. 28 ust. 1-4, dotyczące gruntów leśnych są dochodami Funduszu Leśnego, o którym mowa w przepisach o lasach. Potwierdzeniem powyższego stanowią przepisy ustawy o lasach, które w art. 57 ust. 1 pkt 2, wymieniają należności, opłaty oraz kary związane z wyłączeniem gruntów leśnych, jako grupę środków składających się na fundusz leśny. Zatem ustalone przez dyrektora regionalnej dyrekcji (...) w drodze decyzji administracyjnej należności, kary i opłaty związane z wyłączeniem z produkcji gruntów leśnych, zasilają fundusz leśny, którego dysponentem jest B.

Pytanie

Czy należności, kary i opłaty związane z wyłączeniem z produkcji gruntów leśnych są wyłączone od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 UCIT, jako przychody z gospodarki leśnej?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w zakresie należności, opłat i kar związanych z wyłączeniem gruntów leśnych, które zasilają fundusz leśny A., będzie miało zastosowanie wyłączenie od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 UCIT.

W myśl art. 7 ust. 1 UCIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Dochodem ze źródła przychodów jest zgodnie z ust. 2 art. 7 UCIT, nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Według art. 12 ust. 1 pkt 1 UCIT, przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze i wartości pieniężne, w tym różnice kursowe.

W odniesieniu do przychodów z gospodarki leśnej, ustawodawca zastosował ogólne wyłączenie tej kategorii przychodów od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Według art. 2 ust. 1 pkt 2 UCIT, przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie stosuje się do przychodów z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach.

Zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 i 2 UOL, lasami stanowiącymi własność Skarbu Państwa zarządza Państwowe (...), z zastrzeżeniem lasów:

1.będących w użytkowaniu wieczystym parków narodowych;

2.wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa;

3.będących w użytkowaniu wieczystym na mocy odrębnych przepisów.

Według art. 4 ust. 3 UOL, w ramach sprawowanego zarządu A. prowadzą gospodarkę leśną, gospodarują gruntami i innymi nieruchomościami oraz ruchomościami związanymi z gospodarką leśną, a także prowadzą ewidencję majątku Skarbu Państwa oraz ustalają jego wartość.

Jak już napisano w stanie faktycznym pojęcie gospodarki leśnej zostało zdefiniowane w art. 6 ust. 1 UOL, jako działalność leśna w zakresie urządzania, ochrony i zagospodarowania lasu, utrzymania i powiększania zasobów i upraw leśnych, gospodarowania zwierzyną, pozyskiwania - z wyjątkiem skupu - drewna, żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów oraz realizację pozaprodukcyjnych funkcji lasu. Na pojęcie gospodarki leśnej składają się działania, które można zaliczyć do ochronnych, oraz działania, które można zaliczyć do gospodarczych. Pierwsze z nich obejmują urządzanie, ochronę i zagospodarowanie lasu, a także utrzymywanie i powiększanie zasobów i upraw leśnych. Do drugiej kategorii zaliczyć można gospodarowanie zwierzyną, pozyskiwanie - z wyjątkiem skupu - drewna, żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów oraz realizację pozaprodukcyjnych funkcji lasu.

Zagadnieniom dotyczącym gospodarki leśnej poświęcony jest rozdział 2 ustawy o lasach. W art. 7 ustawy o lasach prawodawca posługuje się terminem „trwale zrównoważona gospodarka leśna”, które należy odróżnić od pojęcia „gospodarka leśna”. Trwale zrównoważona gospodarka leśna oznacza, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt la UOL, działalność zmierzającą do ukształtowania struktury lasów i ich wykorzystania w sposób i tempie zapewniającym trwałe zachowanie ich bogactwa biologicznego, wysokiej produkcyjności oraz potencjału regeneracyjnego, żywotności i zdolności do wypełniania, teraz i w przyszłości, wszystkich ważnych ochronnych, gospodarczych i socjalnych funkcji na poziomie lokalnym, narodowym i globalnym, bez szkody dla innych ekosystemów. Celem trwale zrównoważonej gospodarki leśnej ma być kształtowanie struktury lasów. Przy czym działania zmierzające do osiągnięcia tego celu winny również uwzględniać możliwość i dopuszczalność wykorzystywania lasów. Z kolei wykorzystywanie lasów, w tym gospodarcze wykorzystywanie lasów, musi uwzględniać konieczność ochrony wartości, wskazanych w definicji trwale zrównoważonej gospodarki leśnej. Podstawowym instrumentem, który ma służyć do prowadzenia trwale zrównoważonej gospodarki leśnej jest plan urządzenia lasu lub też uproszczony plan urządzenia lasu.

Jak wynika z powyższego, prowadzenie działalności w zakresie gospodarki leśnej jest głównym kierunkiem działania i podstawowym zadaniem A. Przy czym z działalnością leśną, w szczególności nakierowaną na gospodarcze wykorzystanie lasów, wiąże się uzyskiwanie przez Państwowe (...) określonych przychodów.

Przychodami z gospodarki leśnej są przede wszystkim środki pieniężne uzyskiwane z działań podejmowanych przez C., które mieszczą się w definicji pojęcia gospodarka leśna, określonej w przepisie art. 6 ust. 1 UOL. Należą do nich w szczególności przychody uzyskiwane przez nadleśnictwa z tytułu pozyskania i sprzedaży drewna. Do tej kategorii przychodów będą należały należności pieniężne otrzymane z tytułu podejmowania wszelkich czynności w ramach działań zarówno o charakterze gospodarczym, jak i związanych z funkcją ochronną gospodarki leśnej, o ile działalność taka generuje przychód. Natomiast każdy inny przychód, pośrednio tylko związany z działalnością leśną, czy też powstający przy okazji prowadzenia gospodarki leśnej, nie stanowi przychodów z tej działalności.

Na przychody z gospodarki leśnej składają się między innymi środki pieniężne, które zwiększają fundusz leśny, uzyskiwane przez C. w związku z wyłączeniem z produkcji gruntów leśnych oraz w związku z obowiązkiem rekultywacji gruntów zdewastowanych lub zdegradowanych.

Wyłączenie gruntów leśnych z produkcji oraz zasady i podstawy ustalania należności, opłat rocznych, jednorazowego odszkodowania, a także kar związanych z wyłączeniem z produkcji gruntów leśnych z produkcji zostały uregulowane w ustawie z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Ponadto kwestie związane z wyłączaniem gruntów leśnych z produkcji normują UOL, Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie jednorazowego odszkodowania za przedwczesny wyrąb drzewostanu (Dz. U. z 2002 r., Nr 99, poz. 905) oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu (Dz. U. z 2012 r., poz. 1302).

Wyłączenie gruntów leśnych z produkcji następuje w oparciu o decyzję dyrektora regionalnej dyrekcji A. wydawaną na podstawie art. 11 w związku z art. 5 uogril. Jednocześnie organ ten ustala w drodze decyzji należność, opłatę roczną oraz wysokość jednorazowego odszkodowania w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu, o których mowa w art. 12 ust. 1 uogril.

Zasadą jest, że wyłączenie gruntu z produkcji leśnej związane jest dla wnioskodawcy z określonymi kosztami, bowiem poprzez swoje działanie zmienia on sposób zagospodarowania gruntu leśnego, zmniejszając potencjał produkcyjny na danym obszarze. Ustawodawca wprowadzając możliwość wyłączenia gruntów leśnych (i rolnych) z produkcji ustalił zatem dwie podstawowe opłaty: jednorazową (należność oraz jednorazowe odszkodowanie za przedwczesny wyrąb drzewostanu) i cykliczną – opłatę roczną. Należność jest jednorazową opłatą z tytułu trwałego wyłączenia gruntów leśnych z produkcji a jej wysokość pomniejsza się na wniosek strony o wartość gruntu, co w sytuacji, kiedy grunt jest drogi, może prowadzić do znacznego lub całkowitego obniżenia i zwrotu zapłaconego świadczenia. Należność może być również pomniejszona w przypadku rezygnacji przez właściciela w okresie 2 lat w całości lub w części z uzyskanego prawa do wyłączenia gruntów z produkcji leśnej, wnioskujący otrzymuje wówczas zwrot należności, jaką uiścił, odpowiednio do powierzchni gruntów niewyłączonych z produkcji. Opłata roczna ma za zadanie sukcesywnie rekompensować straty spowodowane wyłączeniem gruntu z produkcji leśnej.

Należy zauważyć, iż już z samej konstrukcji świadczeń wymienionych w art. 12 ust. 1 uogril wynika ich kompensacyjny charakter, bowiem jednym z parametrów, w oparciu o które następuje wyliczenie należności, jest aktualna cena l m³ drewna. I tak, należność, o której mowa w art. 4 pkt 12 uogril, zostaje wyliczona stosownie do art. 12 ust. 11 uogril, jako iloczyn aktualnej ceny l m³ drewna za dany rok ogłaszanej w Monitorze Polskim, w komunikacie Prezesa GUS, powierzchni wyłączonych gruntów w ha i współczynnika różnicującego typ siedliskowy lasów. Z kolei opłata roczna według definicji zawartej w art. 4 pkt 13 uogril, to opłata z tytułu użytkowania na cele nierolnicze lub nieleśne gruntów wyłączonych z produkcji, w wysokości 10% należności wyrażonej w m³ drewna, uiszczana od chwili wyłączenia gruntów z produkcji w terminie do 30 czerwca każdego roku - w razie trwałego wyłączenia przez lat 10, a w przypadku nietrwałego wyłączenia przez okres tego wyłączenia, nie dłużej jednak niż przez 20 lat. Ponieważ każdorazowe ustalanie wysokości szkód związanych z wyłączeniem gruntu z produkcji celem ustalenia adekwatnego odszkodowania, wymagałoby znacznych nakładów czasowych, organizacyjnych i finansowych (opinie biegłego), ustawodawca przyjął algorytm obliczania wymienionych świadczeń w oparciu o założone wielkości, w tym wartość 1 m³ drewna. Taka konstrukcja, odwołująca się do ceny drewna, która kształtuje wielkość przychodów z pozyskania i sprzedaży tego produktu gospodarki leśnej, przemawia zatem za kompensacyjnym charakterem opisanych świadczeń, z tytułu utraty produkcyjnej funkcji gruntu leśnego.

Należność i opłaty roczne za wyłączenie z produkcji gruntów leśnych w lasach ochronnych, zgodnie z art. 12 ust. 12 uogril, są wyższe o 50% od należności i opłat, o których mowa wyżej.

W myśl art. 9 ust. 1 uogril, zasady zaliczania lasów do lasów ochronnych określają przepisy o lasach. Zgodnie z art. 15 UOL, za lasy szczególnie chronione, zwane dalej „lasami ochronnymi”, mogą być uznane lasy, które:

1.chronią glebę przed zmywaniem lub wyjałowieniem, powstrzymują usuwanie się ziemi, obrywanie się skał lub lawin;

2.chronią zasoby wód powierzchniowych i podziemnych, regulują stosunki hydrologiczne w zlewni oraz na obszarach wododziałów;

3.ograniczają powstawanie lub rozprzestrzenianie się lotnych piasków;

4.są trwale uszkodzone na skutek działalności przemysłu;

5.stanowią drzewostany nasienne lub ostoje zwierząt i stanowiska roślin podlegających ochronie gatunkowej;

6.mają szczególne znaczenie przyrodniczo-naukowe lub dla obronności i bezpieczeństwa Państwa;

7.są położone:

‒w granicach administracyjnych miast i w odległości do 10 km od granic administracyjnych miast liczących ponad 50 tys. mieszkańców,

‒w strefach ochronnych uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej w rozumieniu ustawy z 28.7.2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz.U. z 2012 r., poz. 651 ze zm.),

‒w strefie górnej granicy lasów.

Ta szczególna rola lasów ochronnych, zdefiniowana w art. 15 UOL, przekłada się na zwiększoną funkcję pozaprodukcyjną tego typu lasów, co w konsekwencji uzasadnia zastosowanie wyższej stawki kompensacyjnej opłaty rocznej związanej z wyłączeniem tych gruntów z produkcji.

Wyłączenie gruntów leśnych z produkcji wymaga również uiszczenia jednorazowego odszkodowania w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu stosownie do art. 12 ust. 1 uogril. Jednorazowe odszkodowanie w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu uiszcza po dokonaniu wyrębu, a jego wysokość stanowi różnicę między spodziewaną wartością drzewostanu w wieku rębności, określonym w planie urządzania lasu, a wartością w chwili jego wyrębu. W drzewostanach młodszych, w których nie można pozyskać sortymentów drzewnych, odszkodowanie to stanowi wartość kosztów poniesionych na założenie i pielęgnację drzewostanów. Szczegółowe zasady ustalania jednorazowego odszkodowania zostały określone w rozporządzeniu wydanym przez ministra właściwego do spraw środowiska z delegacji art. 12 ust. 5a uogril, z uwzględnieniem wartości drzewostanów, stopnia zadrzewienia drzewostanu w wieku wyrębu faktycznego, powierzchni drzewostanu oraz aktualnej ceny sprzedaży 1 m³ drewna.

Powołane regulacje wprost wskazują, iż odszkodowanie, o którym mowa w art. 12 ust. 1 uogril ma na celu wyrównanie strat związanych z nieuzyskaniem przychodów z prawidłowo prowadzonej gospodarki leśnej w zakresie pozyskania i sprzedaży drewna, a także wyrównanie nakładów poniesionych na zalesienie i pielęgnację drzewostanów.

Poza obowiązkami określonymi w art. 12 uogril, ustawodawca przewidział nałożenie opłat za naruszenie przepisów o ochronie gruntów leśnych, które wprawdzie mają charakter sankcyjny, jednak w pewnym zakresie pełnią też rolę kompensacyjną, związaną z wyrównaniem strat wynikających z pozbawienia, bądź ograniczenia prowadzenia przez Wnioskodawcę gospodarki leśnej na gruntach objętych odlesieniem, albo w związku z utratą, czy też ograniczeniem wartości użytkowej gruntów podlegających rekultywacji.

W razie stwierdzenia, że grunty zostały wyłączone z produkcji niezgodnie z przepisami ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, stosownie do art. 28 ust. 1 tej ustawy, sprawcy wyłączenia ustala się opłatę w wysokości dwukrotnej należności. Przedmiotowa opłata z jednej strony zastępuje te świadczenia o charakterze kompensacyjnym, które otrzymałby Wnioskodawca, gdyby nie doszło do naruszenia przepisów o wyłączeniu gruntów z produkcji, z drugiej zaś kompensuje ona faktyczne szkody w sytuacji, gdy dany grunt nie powinien być w ogóle przedmiotem wyłączenia i co do którego nie byłoby podstaw do nałożenia obowiązków określonych w art. 12 uogril (np. opłaty rocznej).

Według art. 28 ust. 2 uogril, w przypadku stwierdzenia, że grunty przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele nierolnicze lub nieleśne zostały wyłączone z produkcji bez decyzji, o której mowa w art. 11 ust. 1 i 2. decyzję taką wydaje się z urzędu, podwyższając jednocześnie wysokość należności o 10%. Ustalona należność stanowi sankcję tylko w odniesieniu do nadwyżki 10% ponad wysokość podstawową i wyłącznie w tym zakresie nie stanowi kompensacji szkód poniesionych przez Wnioskodawcę. Przepis art. 28 ust. 3 uogril przewiduje z kolei opłatę w sytuacji niezakończenia rekultywacji gruntów zdewastowanych w okresie, o którym mowa w art. 20 ust. 4. Rekultywację gruntów prowadzi się w miarę jak grunty te staje się zbędne całkowicie, częściowo lub no określony czas do prowadzenia działalności przemysłowej oraz kończy się w terminie do 5 lat od zaprzestania tej działalności. Stosuje się w tym przypadku opłatę roczną podwyższoną o 200% od dnia, w którym rekultywacja gruntów powinna zostać zakończona. Oprócz swoistej sankcji związanej z niewykonaniem obowiązku rekultywacji gruntów w oznaczonym terminie, podwyższona opłata ma niwelować po stronie C. straty wynikające z ograniczenia produkcyjności gruntu, a zatem jego prawidłowego wykorzystania dla prowadzenia gospodarki leśnej w przewidzianym zakresie czasowym.

Podobny charakter ma opłata, o której mowa w art. 28 ust. 4 uogril, który stanowi, iż w razie niewykonania obowiązku rekultywacji gruntów zdegradowanych ustala się, w drodze decyzji, obowiązek corocznego wpłacania na wyodrębniony rachunek bankowy zarządu województwa, o którym mowa w art. 22b ust. 2 lub na Fundusz Leśny, przez osobę powodującą ograniczenie wartości użytkowej gruntów, równowartości opłaty rocznej w takiej części, w jakiej nastąpiło ograniczenie wartości użytkowej gruntów.

Tutaj ustawodawca wyraźnie wskazał, iż przedmiotowa opłata ma zrównoważyć ograniczenie wartości użytkowej produkcyjnej gruntów do czasu wykonania obowiązku rekultywacji. Przy czym, pomimo iż opłata wyliczana jest w oparciu o wartości określone dla opłaty rocznej, to musi być tutaj brany pod uwagę faktyczny rozmiar ograniczenia wartości użytkowej gruntów, który ustala się na podstawie dwóch odrębnych opinii rzeczoznawców.

Należności, opłaty roczne, odszkodowania oraz w opisanym powyżej zakresie opłaty wymienione w art. 28 uogril, otrzymywane przez Wnioskodawcę w przedstawionym stanie faktycznym, mają na celu zrekompensowanie strat wynikających z ograniczenia sposobu korzystania z gruntów leśnych, poprzez ich wyłączenie z produkcji leśnej na czas określony lub trwale, a także w związku z dewastacją (utratą całkowitą wartości użytkowej), czy też degradacją (zmniejszeniem wartości użytkowej) gruntów, wymagających rekultywacji. Skutkiem wyłączenia gruntów leśnych z produkcji jest m.in. ograniczenie lub utrata wartości użytkowej gruntu, dewastacja lub degradacja gruntu leśnego, szkody w drzewostanie, w tym przedwczesny wyręb drzewostanu, nierealizowanie nowych nasadzeń drzewnych, a co za tym idzie wyłączenie (albo ograniczenie) produkcyjnej funkcji lasu i w efekcie czasowe lub trwałe ograniczenie możliwości prowadzenia gospodarki leśnej na gruntach objętych wyłączeniem.

Środki otrzymane przez C. tytułem opisanych świadczeń mają zatem charakter kompensacyjny, co oznacza, że stan majątkowy Wnioskodawcy nie staje się większy w odniesieniu do stanu sprzed wyrządzenia szkody. W rezultacie, kwoty pieniężne uzyskane na podstawie decyzji dyrektora regionalnej dyrekcji A., powinny być traktowane analogicznie jak przychody z gospodarki leśnej i znajdować się poza zakresem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Określone we wniosku świadczenia stanowią kompensatę poniesionych przez C. szkód wynikających z wykorzystania gruntów wyłączonych z produkcji leśnej na inne cele, zgodnie z decyzją zezwalającą na wyłączenie. Strata (szkoda) w majątku Wnioskodawcy sprowadza się do braku osiągnięcia przychodów z działalności leśnej w wysokości, w jakiej C. mogłoby je osiągnąć, gdyby nie wyłączenie gruntów z produkcji, a w przypadku przedwczesnego wyrębu drzewa, może to być szkoda w postaci poniesionych kosztów na założenie i pielęgnację drzewostanów. Uzyskane świadczenia mają zatem na celu skompensowanie utraconych pożytków z nieruchomości oraz poniesionych nakładów, przy czym z uwagi na fakt, iż szkoda nie wynika ze zdarzenia jednostkowego, ale brak uzyskania przychodów z gospodarki leśnej ma miejsce w określonym przedziale czasowym (odpowiednio do okresu wyłączenia gruntów z produkcji oraz zakończenia rekultywacji), obok należności płatnych jednorazowo, na te przychody składają się również opłaty o charakterze okresowym. Zniszczenie drzewostanu leśnego związane z nieleśnym wykorzystaniem gruntu, w szczególności przedwczesny wyręb drzewostanu, stanowi wprost stratę w gospodarce leśnej, albowiem z natury rzeczy wyłącza uzyskanie przychodów z takich działań gospodarczych, jak pozyskanie i sprzedaż drewna. Niezależnie od szkód w drzewostanie, czasowe lub stałe pozbawienie C. korzystania z nieruchomości wchodzących w skład zasobów leśnych, uniemożliwia Wnioskodawcy prowadzenie efektywnej gospodarki leśnej w odniesieniu do gruntów objętych zezwoleniem dyrektora regionalnej dyrekcji (...) na wyłączenie, a tym samym nie jest możliwe realizowanie produkcyjnej i poza produkcyjnej funkcji lasu i osiąganie w tym zakresie pożytków. Analogiczny skutek rozciąga się również na sytuacje związane z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości spowodowanym dewastacją i degradacją gruntów leśnych, do czasu faktycznego zakończenia ich rekultywacji.

Biorąc pod uwagę powyższe, kwoty z tytułu należności, opłaty rocznej, jednorazowego odszkodowania, opłat wymienionych w art. 28 uogril, oraz kar nakładanych w trybie art. 29 ust. 2 uogril należy potraktować analogicznie, tak jak przychody, które osiągnęłoby C., gdyby nie wystąpienie zdarzeń będących podstawą wypłaty tych świadczeń. W rezultacie powinny one zostać potraktowane tak jak przychody z gospodarki leśnej, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 UCIT, jako pozostające poza zakresem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Nielogicznym i niezgodnym z wolą ustawodawcy byłoby bowiem, aby same przychody z gospodarki leśnej (w rozumieniu art. 6 UOL) były wyłączone z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, a ich zamienniki (czyli środki uzyskane na pokrycie ubytków w gospodarce leśnej) były opodatkowane tym podatkiem. W obu przypadkach źródło pochodzenia przychodów jest takie same - gospodarka leśna, dlatego też i skutki w podatku dochodowym od osób prawnych winny być identyczne - tj. obie kategorie tych przychodów winny być wyłączone z zakresu działania UCIT.

Przedstawione przez Wnioskodawcę stanowisko, znajduje uzasadnienie w praktyce organów podatkowych oraz w orzecznictwie sądów administracyjnych, które co prawda odnoszą się do wyłączenia z opodatkowania odszkodowań, jako przychodów z działalności rolniczej na gruncie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, ze zm.), zwanej dalej „UPIT”, jednak nie ma przeszkód, aby przenieść przyjętą argumentację do analogicznego wyłączenia przychodów z gospodarki leśnej od podatku dochodowego od osób prawnych.

Zarówno wyłączenia, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 UPIT oraz w art. 2 ust. 1 pkt 2 UCIT, jak i odszkodowania uzyskane tytułem kompensaty strat przez rolników oraz C., są bowiem w swej istocie tożsame.

Stanowisko o wyłączeniu od opodatkowania odszkodowań, jako przychodów z działalności rolniczej, przyjęte zostało m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych oraz orzeczeniach sądów administracyjnych:

‒Interpretacjach indywidualnych z dnia 16 listopada 2015 r., wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, sygn. ITPB1/4511-886/15/AK oraz sygn. ITPB1/4511-887/15/AK: „Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że z tytułu utraconego zarobku z gospodarstwa pasiecznego nie stanowiącego działu specjalnego produkcji rolnej Wnioskodawczyni otrzymała odszkodowanie za utracone korzyści oraz odsetki za opóźnienie w wypłacie należnego odszkodowania. Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że w przypadku osób prowadzących działalność rolniczą szkody wpływają na zmniejszenie przychodów z działalności rolniczej. Odszkodowanie ma zatem na celu rekompensatę tych strat. Odszkodowanie to powoduje, że osoba je otrzymująca ma możliwość uzyskania przychodów z działalności rolniczej w takiej wysokości, w jakiej uzyskałaby te przychody, gdyby szkoda nie powstała. W takiej sytuacji otrzymane odszkodowanie uznać należy za przychód uzyskany z działalności rolniczej, niepodlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”,

‒Interpretacji indywidualnej z dnia 12 maja 2015 r., wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPBII/1/4511-123/15/DP: „Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest instytucją publiczną, który odpowiada za realizację polityki ochrony środowiska. Do Wnioskodawcy wpływają wnioski o wypłatę odszkodowań. Na podstawie złożonych wniosków dokonuje się oględzin w terenie, szacowania wartości szkody i wypłaty odszkodowania jako rekompensaty za poniesione szkody wyrządzone w wyniku działania zwierząt prawnie chronionych. Wypłata odszkodowania następuje na podstawie ugody zawartej pomiędzy poszkodowanym a Wnioskodawcą reprezentującym Skarb Państwa. Kwota odszkodowania przekazywana jest na wskazany w ugodzie rachunek bankowy. Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że w przypadku osób prowadzących działalność rolniczą szkody wyrządzone przez zwierzęta wpływają na zmniejszenie przychodów z działalności rolniczej. Odszkodowanie ma na celu rekompensatę tych strat. Odszkodowanie to powoduje, że osoba je otrzymująca ma możliwość uzyskania przychodów z działalności rolniczej w takiej wysokości, w jakiej uzyskałaby te przychody, gdyby zwierzęta szkody nie wyrządziły. W takiej sytuacji otrzymane odszkodowania uznać należy za przychód uzyskany z działalności rolniczej, niepodlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z uwagi na fakt, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie mają zastosowania do przychodów z działalności rolniczej, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do wystawiania informacji PIT-8C dla osób fizycznych prowadzących działalność rolniczą, którym są wypłacane przedmiotowe odszkodowania”,

‒Interpretacji indywidualnej z dnia 14 stycznia 2015 r., wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, sygn. IPTPB1/415-581/14-5/MR: „Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego jak również powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że w przypadku rolników indywidualnych szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych skutkują zmniejszeniem przychodów z działalności rolniczej. W takiej sytuacji otrzymane odszkodowania uznać należy za przychód uzyskany z działalności rolniczej, niepodlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji powyższego, stanowisko Wnioskodawcy - w odniesieniu do rolników indywidualnych - uznano za prawidłowe”,

‒Interpretacji indywidualnej z dnia 14 stycznia 2015 r., wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, sygn. IPTPB1/415-581/14-6/MR: „Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego jak również powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że w przypadku rolników indywidualnych szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych skutkują zmniejszeniem przychodów z działalności rolniczej. W takiej sytuacji otrzymane odszkodowania uznać należy za przychód uzyskany z działalności rolniczej, niepodlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji powyższego, stanowisko Wnioskodawcy - w odniesieniu do rolników indywidualnych - uznano za prawidłowe”.

‒Wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 2 grudnia 2015 r., sygn. I SA/Bk 565/15: „Z przytaczanego, ustawowego zapisu wynika jaki rodzaj działalności zalicza się do działalności rolniczej, a także to, że każdy inny przychód, pośrednio związany z działalnością rolniczą, czy tez powstający przy okazji prowadzenia działalności rolniczej nie stanowi przychodów z tej działalności. Prawidłowo wskazuje Skarżąca w skardze, że charakteryzowane odszkodowania mają charakter kompensacyjny, tym samym stan majątkowy rolników indywidualnych poprzez wypłatę odszkodowania nie staje się większy w odniesieniu do stanu sprzed wyrządzenia szkody. Mając na uwadze powyższe rozważania, w ocenie Sądu, odszkodowania wypłacane rolnikom indywidualnym za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych, które mają w rzeczywistości na celu przywrócenie stanu posiadania sprzed wyrządzenia szkody, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż stanowią przychód uzyskany z działalności rolniczej, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.f.”.

‒W piśmie z dnia 21 listopada 2017 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP3-3.4011.411.2017.1.AK - Interpretacja indywidualna w sprawie wyłączenie z PIT odszkodowań wypłacanych rolnikom indywidualnym za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych.

Dodatkowo chcielibyśmy wskazać, że w piśmie Urzędu Kontroli Skarbowej z dnia 27 listopada 2012 roku skierowanym do B. będącym zawiadomieniem o sposobie załatwienia zastrzeżeń do protokołu kontroli organ stwierdził, iż „(…)toku przeprowadzonej kontroli zaliczono do przychodów z gospodarki leśnej, której obowiązek prowadzenia nałożony został na C. ustawą o lasach. Ponadto do przychodów z tej gospodarki zaliczono osiągnięte przychody w związku z wydanymi decyzjami przez dyrektorów regionalnych dyrekcji A. - na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. Nr 16, poz. 78 ze zm.) w których ustalono należności kary i opłaty związane z wyłączeniem z produkcji gruntów leśnych oraz odszkodowania z tytułu przedwczesnego wyrębu drzewostanu. Zgodnie bowiem z ww. przepisem - właściwym w sprawach ochrony gruntów leśnych jest dyrektor regionalnej dyrekcji A., z wyjątkiem obszarów parków narodowych, gdzie właściwy jest dyrektor parku. Z kolei art. 3 ust. 2 ww. ustawy mówi, iż ochrona gruntów leśnych polega m.in. na ograniczaniu przeznaczenia ich na cele nieleśne, zapobieganiu procesom degradacji i dewastacji gruntów leśnych oraz szkodom w drzewostanach i produkcji leśnej, powstającym wskutek działalności nieleśnej.

W związku z tym działania dyrektorów regionalnych dyrekcji (...) w powyższym zakresie, mieściły się w ramach definicji gospodarki leśnej określonej w ustawie o lasach....”

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, świadczenia otrzymane przez C. z tytułu ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości leśnych w związku z wyłączeniem gruntów leśnych z produkcji, jak też w związku z dewastacją lub degradacją gruntów leśnych, ustalone w decyzji dyrektora regionalnej dyrekcji (...), wydanej w oparciu o przepisy ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, są wyłączone od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 UCIT, jako przychody z gospodarki leśnej.

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Państwa wniosek z 2 lipca 2018 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0114-KDIB2-2.4010.306.2018.1.AZ, w której uznałem Państwa stanowisko za nieprawidłowe.

Interpretację doręczono Państwu 3 września 2018 r.

Skarga na interpretację indywidualną

1 października 2018 r. wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Skarga wpłynęła do mnie 8 października 2018 r.

Wnieśli Państwo o uchylenie zaskarżonej interpretacji w całości.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie – wyrokiem z 11 września 2019 r. sygn. akt III SA/Wa 2645/18 oddalił skargę.

Wnieśli Państwo skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 22 listopada 2022 r. sygn. akt II FSK 615/20 uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie oraz uchylił zaskarżoną interpretację w całości.

Akta sprawy po prawomocnym rozstrzygnięciu Naczelnego Sądu Administracyjnego wpłynęły do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej dnia 20 stycznia 2023 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.):

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

1)uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyroku;

2)ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie możliwości zaliczenia do przychodów z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach, wyłączonych z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 updop, należności, kar i opłat związanych z wyłączeniem z produkcji gruntów leśnych - jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,

W odniesieniu do powołanych przez Państwa interpretacji i wyroków sądów administracyjnych należy stwierdzić, że zapadły one w indywidualnych sprawach, w odmiennym stanie faktycznym i nie mogą być wiążące dla organu wydającego niniejszą interpretację. Obowiązkiem organu interpretacyjnego jest wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym. Organu nie obciąża jednak obowiązek polemiki z powołanymi we wniosku o wydanie interpretacji orzeczeniami oraz interpretacjami.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.