Interpretacja indywidualna z dnia 3 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.68.2023.2.MM

W zakresie skutków podatkowych otrzymywania od małżonka środków pieniężnych na prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 kwietnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 23 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymywania od małżonka środków pieniężnych na prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 czerwca 2023 r. (wpływ 16 czerwca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pani obywatelką Rzeczypospolitej Polskiej, w Polsce posiada Pani nieograniczony obowiązek podatkowy. Również w Polsce zawarła Pani związek małżeński. Wraz z mężem podjęła Pani decyzję o ustanowieniu rozdzielności majątkowej, której dokonaliście notarialnie. Z mężem, pomimo rozdzielności majątkowej, prowadzi Pani wspólne gospodarstwo domowe, to znaczy mieszkacie w jednym domu, utrzymujecie się wspólnie, macie dzieci, a także ściśle współpracujecie w załatwianiu spraw życia codziennego. Mieszkacie w Państwa wspólnym domu. Każde z Państwa pracuje i obydwoje przeznaczacie pieniądze na bieżące potrzeby Państwa gospodarstwa domowego: między innymi opłaty, zakup artykułów spożywczych, zakupy odzieży dla dzieci, finansowanie zajęć dodatkowych dzieci, finansowanie szkoły dzieci, a także inne bieżące wydatki związane z prowadzonym gospodarstwem domowym. W miesiącu mąż wykonuje do Pani średnio 3 - 4 przelewy. Każdorazowo kwota jest przeznaczana na ww. cele.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że otrzymywane od męża środki pieniężne są każdorazowo przeznaczane na zaspokojenie potrzeb gospodarstwa domowego, które razem prowadzicie, nie może Pani wydatkować ich na dowolny cel. Ideą darowizny jest możliwość przekazania otrzymanych kwot na dowolny cel, a otrzymywane pieniądze są przeznaczane na wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego w związku z czym nie stanowią darowizny. Zgodnie z definicją darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Pani mąż przesyłając pieniądze nie dokonuje bezpłatnego świadczenia kosztem swojego majątku, ponieważ pieniądze, które przesyła są przeznaczane każdorazowo na wasze wspólne wydatki lub na wydatki Państwa dzieci.

Pytanie

Czy środki pieniężne, które otrzymuje Pani od męża na prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego powinna Pani zgłaszać do urzędu skarbowego jako darowizna?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, zgodnie z art. 888 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Co do zasady otrzymanie darowizny stanowi, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Ustawa rozróżnia kilka grup podatkowych i od przynależności do konkretnej grupy zależy wysokość podatku do zapłaty.

Zgodnie z art. 4a ustawy zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Nie każde przekazanie pieniędzy należy uznać za darowiznę. Ideą darowizny jest możliwość przekazania otrzymanych środków na dowolny cel. W opisanym przypadku nie posiada Pani tej dowolności, ponieważ otrzymywane pieniądze są przeznaczane na utrzymanie prowadzonego przez Państwa wspólnie gospodarstwa domowego, w związku z czym w Pani przypadku nie występuje dowolność wydatkowania otrzymywanych kwot. Zgodnie z art. 27 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Każde z Państwa, mimo że posiada odrębny majątek, przekazuje również zgodnie z możliwościami zarobkowymi określoną część wynagrodzenia na wspólne utrzymanie gospodarstwa domowego. Przez wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego rozumie się nie tylko wspólne zamieszkiwanie, ale także wspólne zaspokajanie potrzeb życiowych, co wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 27 listopada 2009 r., sygn. akt II SA/Lu 587/09.

Biorąc pod uwagę powyższe, Pani zdaniem, należy uznać, że środki pieniężne, które otrzymuje Pani od męża na prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego nie powinny być przez Panią zgłaszane jako darowizna, ponieważ nie spełniają przesłanki uznania ich za darowiznę. Jak wspomniała Pani środki wykorzystywane są na realizowanie wspólnych potrzeb gospodarstwa domowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków  i darowizn (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.):

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U.  z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia  w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

W myśl art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:

Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują zatem szczególną formę dla umowy darowizny; umowa taka – pod rygorem nieważności powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy tylko wówczas, gdy darowizna została spełniona.

Jak stanowi natomiast art. 889 Kodeksu cywilnego:

Zatem daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli posiada cechy tegoż zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści cytowanego art. 889 ustawy.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Należy zauważyć, że – co do zasady – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa  z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy w związku z § 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 października 2022 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek (Dz.U. z 2022 r. poz. 2084):

Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

 1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

 2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2060).

Zgodnie z art. 4a ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Przy czym, w myśl art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

 1) wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

 2) nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Natomiast art. 4 ust. 4 ww. ustawy stanowi, że:

Z opisu stanu faktycznego wynika, że posiada Pani wraz z mężem rozdzielność majątkową. Jednak pomimo odrębnych majątków prowadzą Państwo wspólne gospodarstwo domowe. Posiadają Państwo wspólny dom. Zarobione środki pieniężne przeznaczają Państwo na wydatki związane w wychowywaniem dzieci oraz prowadzeniem gospodarstwa domowego. Pani mąż kilka razy w miesiącu przelewa Pani środki pieniężne na ww. cele. Środki pieniężne, które otrzymuje Pani od męża nie stanowią darowizny. Nie może Pani wydatkować ich na dowolny cel a Pani mąż nie dokonuje bezpłatnego świadczenia na Pani rzecz kosztem swojego majątku.

Kwestie stosunków majątkowych w małżeństwie reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1359).

Stosownie do art. 27 ww. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Obowiązek ten – jako wynikający z przepisu powszechnie obowiązującego – powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa i gaśnie z chwilą jego ustania, orzeczenia separacji lub unieważnienia. Rodzaj i zakres potrzeb, które powinny zostać zaspokojone, zależą od uzasadnionych indywidualnych okoliczności dotyczących każdego z członków rodziny.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że skoro w omawianej sprawie – jak Pani wskazała we wniosku – środki otrzymywane od męża nie stanowią darowizny na Pani rzecz a Państwa intencją jest zaspokajanie wspólnych potrzeb (utrzymanie domu i wychowywanie dzieci) a nie wzbogacenie się Pani kosztem majątku Pani męża, to w świetle powołanych przepisów prawa, brak jest podstaw do stwierdzenia, że z tytułu przelewania przez Pani męża środków pieniężnych na Pani konto z przeznaczeniem na utrzymanie domu  i wychowanie dzieci, na gruncie podatku od spadków i darowizn powstają jakiekolwiek obowiązki podatkowe.

To oznacza, że skoro nie dochodzi do aktu darowizny, bo jak Pani wskazała – nie może Pani wydatkować otrzymanych środków na dowolny cel, a Pani mąż nie dokonuje bezpłatnego świadczenia na Pani rzecz kosztem swojego majątku, to nie będzie Pani zobowiązana do składania do Urzędu Skarbowego zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-Z2 w celu skorzystania ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, bowiem brak jest przedmiotu zwolnienia (brak jest nabycia tytułem darowizny).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. 

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego .... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).