Interpretacja indywidualna z dnia 21 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.496.2023.2.NS

Brak opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży działek niezabudowanych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży działek nr 1, 2, 3, 4 jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 sierpnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 29 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży działek nr 1, 2, 3, 4.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 listopada 2023 r. (wpływ 3 listopada 2023 r.), prawidłowo podpisanym pismem z 8 listopada 2023 r. (wpływ 8 listopada 2023 r.) oraz pismem z 18 listopada 2023 r. (wpływ 18 listopada 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W związku z zamiarem sprzedaży 4 działek budowlanych o łącznej powierzchni (…) m², które nabył Pan razem z żoną w lutym 2014 roku zwraca się Pan z wnioskiem o udzielenie odpowiedzi, czy przedmiotowa transakcja sprzedaży będzie objęta podatkiem VAT. Działki zostały nabyte w roku 2014 z zamiarem ich zabudowania domem. Zgodnie z rejestrem gruntów w dniu sprzedaży użytkowane były jako grunty orne i w taki sposób użytkowane są przez Pana i Pana żonę do dnia dzisiejszego, ponieważ prowadzą Państwo także indywidualne gospodarstwo rolne, w ramach prowadzenia którego jesteście Państwo czynnym płatnikiem VAT o nr (…). W chwili ich zakupu nie były i do dnia dzisiejszego nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego pozwalającego na zabudowę mieszkaniową. Dla tego terenu pozwolenia na budowę wydawane są na podstawie decyzji o warunkach zabudowy.

W uzupełnienie do wniosku – wpływ 8 listopada 2023 r. udzielił Pan odpowiedzi na zadane przez Organ pytania:

1. Jakie konkretnie działki będą przedmiotem sprzedaży? Prosimy podać ich numery.

Przedmiotem sprzedaży będą działki zlokalizowane w miejscowości (…), gmina (…), działki o numerach ewidencyjnych 1, 2, 3, 4.

2. Czy w momencie sprzedaży przedmiotowe działki będą stanowiły teren zabudowany budynkami i/lub budowlami, czy będą stanowiły teren niezabudowany?

W momencie sprzedaży działki nie będą stanowiły terenu zabudowanego budynkami lub budowlami. Będą stanowiły teren niezabudowany.

3. W jaki sposób nabył Pan działki będące przedmiotem sprzedaży (np. kupno, spadek, darowizna)?

Działki nabyłem wraz z żoną w dniu (…) w drodze kupna od osoby fizycznej.

4. Czy nabył Pan działki będące przedmiotem sprzedaży w ramach czynności:

·opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,

·zwolnionych od podatku od towarów i usług,

·niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Działki zostały nabyte w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towaru i usług.

5. Czy w związku z zakupem przedmiotowych działek otrzymał Pan fakturę z wykazaną stawką podatku VAT? Jeśli tak, czy z tytułu nabycia przysługiwało Panu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (Jeżeli nie, prosimy wskazać z jakiego powodu)?

W związku z zakupem przedmiotowych działek nie otrzymałem faktury.

6. W jaki sposób wykorzystywał lub wykorzystuje Pan działki będące przedmiotem sprzedaży? W szczególności:

· Czy korzystał lub korzysta Pan z nich dla celów prowadzenia działalności gospodarczej? Jeśli tak, w jakim okresie lub okresach i w jaki sposób Pan z nich korzystał lub korzysta?

· Czy korzystał lub korzysta Pan z nich dla swoich celów osobistych (w jaki sposób?)?

· Czy oddawał lub oddaje je Pan w najem, dzierżawę albo do używania na podstawie innych umów? Jeśli tak, to prosimy wskazać: W jakim okresie udostępniał lub udostępnia Pan przedmiotowe działki osobom trzecim?

Nigdy nie były wykorzystywane w celach związanych z działalnością gospodarczą tak w ramach JDG, jak i spółek osobowych i kapitałowych należących do mnie, Działki nigdy nie były przedmiotem oddanym w najem ani dzierżawę osobom trzecim.

7. Czy na przedmiotowych działkach prowadził/prowadzi Pan gospodarstwo rolne, z którego uzyskiwał/uzyskuje Pan płody rolne przeznaczone do dalszej sprzedaży, czy wykorzystywał/wykorzystuje Pan uzyskane pożytki w ramach własnego gospodarstwa domowego?

Tak, od chwili ich zakupu do dnia dzisiejszego działki te corocznie obsiewane są zbożem, w ramach prowadzonego przeze mnie indywidualnego gospodarstwa rolnego zarejestrowanego pod moim adresem zamieszkania i nr Regon (…), NIP (…), a uzyskane płody rolne przeznaczane są do dalszej odsprzedaży.

8. Jeśli korzystał lub korzysta Pan z przedmiotowych działek dla celów prowadzenia działalności gospodarczej prosimy wskazać:

·W jaki sposób przedmiotowe działki były lub są wykorzystywane w Pana działalności gospodarczej?

·Czy wykorzystywał lub wykorzystuje Pan przedmiotowe działki do czynności opodatkowanych czy zwolnionych z podatku VAT?

·Czy wykorzystywał lub wykorzystuje Pan przedmiotowe działki wyłącznie do czynności zwolnionych z podatku VAT?

Nie były wykorzystywane do celów prowadzenia działalności gospodarczej.

9. Jeśli oddawał lub oddaje Pan działki będące przedmiotem sprzedaży w najem, dzierżawę lub do używania na podstawie innych umów – prosimy wskazać:

·Czy udostępniał lub udostępnia Pan przedmiotowe działki odpłatnie czy bezpłatnie?

·Czy był lub jest Pan stroną umowy?

·Kto uzyskiwał lub uzyskuje korzyści z czynszu z tytułu dzierżawy/wynajmu przedmiotowych działek – czy wyłącznie Pan?

· Czy wystąpił lub wystąpi podatek należny z tytułu umowy wynajmu/dzierżawy? Jeśli tak, to kto rozliczał lub rozlicza podatek należny z tytułu wynajmu/dzierżawy przedmiotowych działek? Gdy podatek należny z tytułu wynajmu/dzierżawy przedmiotowych działek nie był/nie jest rozliczany, prosimy wskazać, z jakiego powodu ten podatek nie był/nie jest rozliczany?

· Kto i w jaki sposób dokumentował lub dokumentuje umowę? Czy czynsz z tytułu dzierżawy/wynajmu przedmiotowych działek był/jest dokumentowany fakturami VAT? Jeśli tak, to kto wystawiał lub wystawia faktury?

Działki nie były oddane w najem, dzierżawę lub do użytkowania na podstawie innych umów.

10.Czy prowadził lub prowadzi Pan jakieś działania, żeby uatrakcyjnić przedmiotowe działki dla celów sprzedaży lub podnieść ich wartość? W szczególności, czy:

·ogrodził Pan przedmiotowe działki,

·wydzielił Pan drogę wewnętrzną,

·uzbroił Pan przedmiotowe działki,

·podjął Pan działania w celu ich uzbrojenia,

·wydzielił albo podzielił Pan przedmiotowe działki?

Kiedy prowadził Pan te działania?

Nie prowadziłem działań, aby uatrakcyjnić przedmiotowe działki dla celów sprzedaży lub aby podnieść ich wartość, a w szczególności nie ogradzałem przedmiotowych działek, nie wydzielałem dróg wewnętrznych, nie uzbrajałem działek, nie podjąłem działań w celu ich uzbrojenia oraz nie dokonałem podziału geodezyjnego na działek będących przedmiotem sprzedaży.

11. Jeśli podzielił Pan działki będące przedmiotem sprzedaży – to na ile działek je Pan podzielił? Z czyjej inicjatywy nastąpił podział? W jakim celu podzielił Pan przedmiotowe działki?

Działki zostały zakupione już podzielone. Nie dokonywałem podziału ww. działek.

12. Czy przedmiotowe działki będą objęte na moment sprzedaży miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego? Jeśli tak:

·Jakie będzie przeznaczenie przedmiotowych działek według planu?

·Czy plan zostanie ustalony na Pana wniosek?

Działki nie będą objęte na moment sprzedaży miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

13. Czy występował lub będzie Pan występował o zmianę przeznaczenia terenu bądź o decyzję o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej dla działek będących przedmiotem sprzedaży?

Nie występowałem oraz nie będę występował o zmianę przeznaczenia terenu bądź o decyzję o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej dla działek będących przedmiotem sprzedaży.

14. Czy dla przedmiotowych działek jest/będzie wydana na moment sprzedaży decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu? Jeśli tak, kto i w jakim celu wystąpił lub wystąpi o tę decyzję?

Dla przedmiotowych działek nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu na moment sprzedaży.

15. Czy dla przedmiotowych działek jest/będzie wydane na moment sprzedaży pozwolenie na budowę? Jeśli tak, to kto wystąpił lub wystąpi o to pozwolenie?

Dla przedmiotowych działek nie będzie wydane pozwolenie na budowę na moment sprzedaży.

16. W jaki sposób poszukiwał lub poszukuje Pan przyszłego nabywcy działek będących przedmiotem sprzedaży? Gdzie prezentował lub prezentuje Pan oferty sprzedaży? Czy prowadził lub prowadzi Pan jakieś działania marketingowe, które dotyczą sprzedaży przedmiotowych działek (jakie?)?

W celu poszukiwania przyszłego nabywcy działek korzystam z usługi pośrednika w obrocie nieruchomościami. Oferta sprzedaży działek dostępna jest na portalach (...). Działania marketingowe sprowadzają się do ogłoszeń na portalach oraz zamieszczeniu informacji o ofercie na (...).

17. Czy zawarł lub zawrze Pan z przyszłym nabywcą przedmiotowych działek umowę przedwstępną sprzedaży? Jeśli tak, prosimy wskazać:

·Jakie były/będą warunki umowy przedwstępnej?

· Czy po zawarciu umowy przedwstępnej kupujący inwestował lub będzie inwestował w infrastrukturę działek (np. uzbroił/uzbroi teren w media, ogrodził/ogrodzi go)? Jeśli tak – jakie działania podjął/podejmie do momentu zawarcia finalnej umowy sprzedaży?

Z przyszłym nabywcą zostanie zawarta umowa przedwstępna kupna-sprzedaży nieruchomości. W ramach umowy zostanie określona cena za przedmiotowe działki, informacje dot. działek w tym jej numery położenie oraz numer księgi wieczystej, wyznaczenie terminu, do którego strony zobowiązują się podpisać umowę przyrzeczoną sprzedaży nieruchomości, informację o wpłaconym zadatku oraz jego wysokości. Kupujący nie będzie miał możliwości inwestowania w infrastrukturę działek, ogrodzenie ich czy dokonywania podziału do momentu zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży.

18. Czy przed sprzedażą przedmiotowych działek zawarł/zawrze Pan z przyszłym nabywcą umowę dzierżawy lub najmu przedmiotowych działek? Jeśli tak, czy w ramach tej umowy/umów ustalił/ustali Pan miesięczną kwotę najmu lub dzierżawy?

Nie zawierałem i nie będę zawierał z przyszłym nabywcą umowy dzierżawy lub najmu przedmiotowych działek.

19. Czy udzielił lub udzieli Pan przyszłemu nabywcy działek będących przedmiotem sprzedaży pełnomocnictwa do występowania w Pana imieniu w sprawach, które dotyczą/będą dotyczyć przedmiotowych działek? Jeśli tak:

·Jakie działania podjął/podejmie przyszły nabywca?

·Kto (Pan, czy Kupujący) pokrywał/będzie pokrywać koszty tych działań?

Nie będę udzielał przyszłemu nabywcy pełnomocnictwa do występowania w moim imieniu w sprawach, które będą dotyczyć przedmiotowych działek.

20. Czy posiada Pan inne nieruchomości (działki)? Jeśli tak, prosimy podać ile nieruchomości (działek), jakiego rodzaju Pan posiada i wskazać odrębnie dla każdej z tych nieruchomości (działki):

·Kiedy (data), w jaki sposób i w jakim celu nabył Pan tę nieruchomość (działkę)?

·W jaki sposób wykorzystywał i wykorzystuje Pan tę nieruchomość (działkę)?

·Czy nieruchomość (działka) była/jest niezabudowana czy zabudowana? Jeśli jest zabudowana – czy zabudowa ma charakter mieszkalny czy użytkowy?

·Czy zamierza Pan sprzedać nieruchomość (działkę)?

Posiadam wiele nieruchomości (działek). Zdecydowana większość z nich wykorzystywana jest w celach rolniczych. Z uwagi na ich ilość, bardzo rozległy w czasie okres ich nabywania, rozlokowanie w kilku gminach, rejestracji w wydziałach Ksiąg Wieczystych kilku Sądów nie jestem wstanie w zakreślonym 7 dniowym terminie przygotować pełnego ich zestawienia zawierającego precyzyjne odpowiedzi na zawarte w tym punkcie pytania.

21. Czy wcześniej sprzedawał Pan inne nieruchomości (działki)? Jeśli tak – prosimy wskazać:

·Jakie to były nieruchomości (działki)? Ile ich było?

·Kiedy je Pan sprzedał?

·Czy odprowadził Pan podatek VAT oraz zgłoszenie rejestracyjne VAT-R w związku ze sprzedażą nieruchomości (działki)?

Wcześniej zostały sprzedane nieruchomości:

· nieruchomość niezabudowana zlokalizowana w miejscowości (…), działka nr ewidencyjny 5, sprzedaż nastąpiła dnia (…) czerwca 2023 r. – został odprowadzony podatek VAT oraz zgłoszenie rejestracyjne VAT-R.

22. Czy zamierza Pan nabywać inne nieruchomości w celu ich sprzedaży?

Nie zamierzam nabywać innych nieruchomości w celu ich sprzedaży.

23. Jeżeli przedmiotowe działki, które planuje Pan sprzedać są zabudowane, należy wskazać (odpowiedzi udzielić odrębnie dla każdego budynku, budowli znajdujących się na moment sprzedaży na poszczególnych działkach będących przedmiotem sprzedaży) (…).

Działki, które są przedmiotem sprzedaży nie są zabudowane.

24. Czy Pana żona będzie prowadzić na moment sprzedaży przedmiotowych działek działalność gospodarczą, w tym działalność rolniczą, o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy?

Na moment sprzedaży przedmiotowych działek moja żona nie będzie prowadzić działalności gospodarczej, nie jest i nie będzie też osobą bezpośrednio prowadzącą działalność rolniczą. Z uwagi na brak rozdzielności majątkowej pomiędzy mną, a żoną część gruntów rolnych wykorzystywanych w prowadzonej przeze mnie działalności rolniczej stanowi współwłasność małżeńską.

25. Czy Pana żona będzie z tytułu prowadzenia tej działalności na moment sprzedaży przedmiotowych działek zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT?

Nie.

26. Czy Pana żona wykorzystywała/wykorzystuje w swojej działalności swoje udziały w działce będące przedmiotem sprzedaży? Jeżeli tak, to kwestię tę należy szczegółowo wyjaśnić (jaką część i w jaki sposób je wykorzystywała).

Nie.

27. Czy udziały należące do Pana były/są wykorzystywane przez Pana żonę w Jej działalności? Jeżeli tak, należy wskazać w jaki sposób i na jakiej podstawie.

Nie.

28. Czy przedmiotowe działki zostały nabyte przez Pana i Pana żonę do majątku prywatnego?

Tak, do wspólnego majątku prywatnego.

29. Czy przedmiotowe działki zostały nabyte przez Pana żonę, a Pan nabył je tylko ze względu na współwłasność małżeńską, czy też nabycia dokonali Państwo w innym celu (jakim)?

Przedmiotowe działki zostały nabyte w trakcie trwania związku małżeńskiego wspólnie do wspólnego majątku.

Dodatkowo w piśmie z 18 listopada 2023 r. doprecyzował Pan opis sprawy poprzez wskazanie, że z tytułu wspólnego prowadzenia gospodarstwa rolnego czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT jest Pan.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu do wniosku – wpływ 8 listopada 2023 r.)

Czy w związku ze sprzedażą nieruchomości położonych w miejscowości (…) o numerach ewidencyjnych 1, 2, 3, 4 o łącznej powierzchni (…) m², do przedmiotowych transakcji będzie Pan musiał naliczyć i odprowadzić podatek VAT? Czy sprzedaż będzie uważana za odpłatną dostawę opodatkowaną podatkiem od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu do wniosku – wpływ 8 listopada 2023 r.)

W Pana ocenie, przedmiotem sprzedaży będą działki, które były zakupione przez Pana oraz Pana żonę w lutym 2014 roku z zamiarem ich zabudowania domem. Zgodnie z rejestrem gruntów w dniu sprzedaży użytkowane były jako grunty orne i w taki sposób użytkowane są przez Pana i Pana żonę do dnia dzisiejszego, ponieważ prowadzą Państwo także indywidualne gospodarstwo rolne, w ramach prowadzenia tego gospodarstwa są Państwo czynnym płatnikiem VAT nr (…). Od czasu zakupu nie inwestował Pan i Pana żona w działki tj. nie wykonali Państwo przyłączy mediów, ogrodzenia czy nie dokonali Państwo podziału nieruchomości. Ogłaszanie sprzedaży na portalach ogłoszeniowych oraz działania marketingowe związane z prezentacją nieruchomości są w tych czasach nieodzownymi elementami sprzedaży nieruchomości, jak również korzystanie z usług pośrednika w obrocie nieruchomościami. Mając na uwadze powyższe uważa Pan, iż sprzedaż działek nie powinna zostać opodatkowana podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosowanie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

W świetle art. 2 pkt 22 ustawy:

Należy więc przyjąć, że na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie gruntów, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Jak wynika z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Przepis art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego mówi, że:

Z przepisu art. 36 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że:

Natomiast na podstawie art. 36 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Jak stanowi art. 37 § 1 pkt 1) Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Należy wskazać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Natomiast w myśl art. 15 ust. 4 ustawy stanowi, że:

Z powyższych przepisów wynika, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek:

·po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

·po drugie – czynność wykonywana jest przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Natomiast nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Powyższe oznacza, że dostawa towarów, w tym przypadku nieruchomości, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie, tzn. powinny polegać na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub pewnym okresem trwania. Zatem, czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Należy stwierdzić, że każdy kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług. Tym samym, wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, np. nieruchomości, jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Wobec tego nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zatem, status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów cytowanej wyżej ustawy.

Mając na względzie definicję działalności gospodarczej, zawartą ww. cyt. art. 15 ust. 2 ustawy, należy uznać, że działalność rolnicza, o której mowa w art. 2 ust. 15 ustawy, mieści się w pojęciu działalności gospodarczej.

Zatem rolnik, w świetle przepisów ustawy – co do zasady – posiada status podatnika prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą). Co istotne, w sytuacji gdy rolnik dokona rejestracji i uzyska miano podatnika podatku VAT czynnego, oznacza to, że prowadzi on działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT według właściwej stawki tego podatku.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

W kwestii opodatkowania sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Według TSUE sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w przypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

W niniejszej sprawie – w świetle przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy – nie można uznać, że przedmiotem dostawy będzie składnik majątku osobistego, a sprzedaż działek będzie stanowiła realizację prawa do rozporządzania majątkiem osobistym.

Należy zaznaczyć, że z informacji przedstawionych we wniosku jednoznacznie wynika, że prowadzi Pan z żoną gospodarstwo rolne. Jak Pan wskazał we wniosku, z tytułu prowadzenia wspólnego gospodarstwa rolnego czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT jest Pan. Od chwili zakupu przedmiotowe działki (nr 1, 2, 3, 4) corocznie obsiewane są zbożem w ramach prowadzonego gospodarstwa rolnego, a uzyskane płody rolne przeznaczone są do dalszej odsprzedaży.

Zatem przedstawione okoliczności wskazują na ścisłe związanie działek z prowadzoną przez Pana działalnością rolniczą. Przedmiotowy grunt wykorzystywany jest przez Pana jako podatnika podatku VAT w działalności gospodarczej.

Mając na uwadze przywołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że w analizowanej sprawie dla rozstrzygnięcia Pana wątpliwości kluczowym jest fakt, że przedmiotowe działki wykorzystywał Pan do celów działalności rolniczej, z tytułu której jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT. Zatem grunt ten (działki nr 1, 2, 3, 4) stanowi majątek przedsiębiorstwa rolnego.

W tym miejscu należy podkreślić, że wskazane wyżej orzeczenie TSUE w połączonych sprawach C-180/10 i C-181/10 odnosi się do rolnika, który korzystał ze zwolnienia od podatku VAT, tj. rolnika ryczałtowego. Orzeczenie TSUE odnosi się zatem wyłącznie do sytuacji, gdy sprzedaży gruntów dokonuje rolnik ryczałtowy lub osoba fizyczna z majątku prywatnego. W tych okolicznościach TSUE zaleca badać okoliczności w jakich następuje zbycie gruntów, tj. czy zbywca podejmuje czynności zbliżone do tych, jakie wykonują podmioty profesjonalnie zajmujące się handlem nieruchomościami, np. podział, uzbrojenie terenu, wystąpienie o wydanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, wydzielenie dróg wewnętrznych, czy działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek. Nie ma ono natomiast odniesienia do okoliczności, takich jak w analizowanym przypadku a mianowicie, gdy przedmiotem dostawy będą działki wykorzystywane w działalności gospodarczej, która realizowana jest przez czynnego, zarejestrowanego podatnika VAT. Z przedstawionego opisu sprawy nie wynika bowiem, by przedmiotowe nieruchomości zostały nabyte lub w jakikolwiek sposób były wykorzystywane w Pana celach prywatnych, osobistych. Zatem w tej sytuacji nie można mówić o sprzedaży „majątku prywatnego”.

Należy więc stwierdzić, że przedmiotem planowanej dostawy będą działki stanowiące składnik majątkowy gospodarstwa rolnego czyli de facto składnik majątkowy przedsiębiorstwa, służący prowadzeniu przez Pana – czynnego, zarejestrowanego podatnika VAT działalności gospodarczej, którą – w rozumieniu ustawy – jest działalność rolnicza prowadzona w ramach gospodarstwa rolnego.

W analizowanej sprawie mając na względzie całokształt okoliczności towarzyszących planowanemu zbyciu działek, tj. przede wszystkim wykorzystywanie działek nr 1, 2, 3, 4 jako składnik majątkowy przedsiębiorstwa, służący prowadzeniu przez czynnego, zarejestrowanego podatnika VAT gospodarstwa rolnego, jak również fakt, że (…) czerwca 2023 r. sprzedał Pan nieruchomość niezabudowaną zlokalizowaną w miejscowości (…) działka nr 5 i z tytułu tej sprzedaży odprowadził Pan podatek VAT – należy stwierdzić, że zbywając działki 1, 2, 3, 4 nie dokona Pan zbycia majątku osobistego, ale majątek wykorzystywany przez Pana w prowadzonej działalności gospodarczej i dla zamierzonych czynności będzie Pan działał w charakterze podatnika.

Podsumowując, uwzględniając przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że planowane przez Pana zbycie działek 1, 2, 3, 4 będzie dostawą dokonywaną w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, przez podmiot działający w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Tym samym, planowana przez Pana sprzedaż działek nr 1, 2, 3, 4, jako że będzie stanowiła zdefiniowaną w art. 7 ust. 1 ustawy dostawę towarów, to zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 33 ustawy:

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.

W świetle art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 997 ze zm.):

W oparciu o art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Stosownie do art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

Stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę”.

Tym samym, również w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Z powyższych przepisów wynika, że przeznaczenie określonego gruntu należy ocenić wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Dokonana wyżej analiza przepisów jednoznacznie wskazuje, że zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania z ww. zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane.

Jak wynika z okoliczności sprawy działki nr 1, 2, 3, 4 na moment sprzedaży nie będą znajdować się na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, jak również na moment sprzedaży dla przedmiotowych działek nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro dla działek nr 1, 2, 3, 4 brak jest obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz brak jest wydanej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, to ww. działki nie spełniają definicji terenów budowlanych określonej w art. 2 pkt 33 ustawy, a więc ich dostawa będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

W związku z powyższym nie będzie Pan zobowiązany naliczyć i odprowadzić podatku VAT od sprzedaży działek nr 1, 2, 3, 4.

Tym samym, Pana stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W kwestii skutków prawnych, jakie wywołuje wydana dla Pana interpretacja indywidualna, należy stwierdzić, że w myśl art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Mając na uwadze, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego został złożony przez Pana (…), zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla Pana małżonki.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).