Interpretacja indywidualna z dnia 6 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.390.2023.2.AD

Wnioskodawczyni nabyła udział ½ w drodze dziedziczenia, następnie nabyła pozostałą część udziału tytułem działu spadku. Zatem w takiej sytuacji nie może skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych do nowo zakupionego mieszkania.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 października 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 2 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 29 listopada 2023 r. (data wpływu – 29 listopada 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Nabyła Pani wcześniej, w drodze dziedziczenia, 50 % mieszkania po rodzicach. Następnie, ze względu na wymóg spółdzielni, że tylko jedna osoba może posiadać własnościowe prawo do lokalu, poprzez częściowy dział spadku przyjęła Pani na siebie całe prawo własnościowe do lokalu. Było to jednak tylko formalne. Nie miała Pani mieszkania na własność, ponieważ Pani siostrze należała się połowa mieszkania zgodnie z dziedziczeniem i wolą rodziców. Ponieważ prowadziła Pani z siostrą odrębne życia osobiste i odrębne gospodarstwa, postanowiły Panie sprzedać mieszkanie, z którego żadna z Pań w pełni i niezależnie nie mogła korzystać.

(…) 2022 r. sprzedały Panie mieszkanie, a kwota otrzymana za sprzedaż została podzielona na 2 części, tj. na Pani siostrę i na Panią. Zatem otrzymała Pani tylko połowę wartości mieszkania.

W uzupełnieniu wniosku wyjaśniła Pani, że po śmierci rodziców wraz z siostrą nabyła Pani w drodze spadku po mamie 25% udziału w mieszkaniu, a następnie po tacie 50% udziału w mieszkaniu. Ponieważ nie planowała Pani mieszkać z siostrą razem (każda prowadziła własne życie), postanowiły Panie sprzedać mieszkanie i podzielić się otrzymanymi pieniędzmi.

Zanim to nastąpiło, ze względu na „formalny wymóg Spółdzielni”, że tylko jedna osoba może zostać członkiem spółdzielni z obowiązkiem posiadania własnościowego prawa do lokalu mieszkaniowego, przeprowadziła Pani z siostrą częściowy działu spadku, gdzie nabyła Pani własnościowe prawo do lokalu.

Wskazała Pani, że było to przeprowadzone tylko dla celu spełnienia formalnego wymogu Spółdzielni, natomiast obie z siostrą traktowały się Panie jako współwłaścicielki tego mieszkania, m.in. wspólnie go utrzymując. Następnie w tym samym roku, jako członek spółdzielni, sprzedała Pani to mieszkanie aktem notarialnym, w którym widnieje, że siostra otrzymała 50% wartości mieszkania.

50% wartości tego mieszkania nie było wystarczające na zakup przez Panią własnego mieszkania i przez wiele lat wynajmowała Pani pokój.

Dopiero we (…) 2023 r. nabyła Pani na rynku wtórnym lokal mieszkalny na podstawie umowy sprzedaży, jako Pani pierwsze własne mieszkanie.

Pytania

Czy może Pani skorzystać ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 17 ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw w przypadku (winno być: ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych) kupna po (…) 2023 r. lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość z rynku wtórnego?

Pani stanowisko w sprawie sformułowane w uzupełnieniu

Pani zdaniem, notariusz nie powinien pobrać podatku od czynności cywilnoprawnych od tej sprzedaży (zakupu przez Panią), gdyż spełnia Pani warunki z powołanej ustawy wprowadzającej zwolnienie podatkowe w tym podatku, ponieważ jest to Pani pierwsze własne mieszkanie oraz w drodze dziedziczenia mieszkania po rodzicach nie posiadała Pani więcej niż 50% udziałów.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy:

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy:

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Umowa sprzedaży rzeczy i praw majątkowych podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a obowiązek uiszczenia podatku ciąży na kupującym. W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 9 pkt 17 ww. ustawy:

Zatem zgodnie z powołanym powyżej przepisem, zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie sprzedaż, której przedmiotem jest:

- prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,

- prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,

- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego,

jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach. W przypadku,  w którym kupującemu przysługuje lub przysługiwał udział w opisywanych prawach nabyty tytułem dziedziczenia − by mogło być zastosowane zwolnienie − wielkość przysługującego mu udziału nie może przekroczyć 50%.

Stosownie do treści art. 10 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Jeżeli umowa sprzedaży zostaje sporządzona w formie aktu notarialnego, na notariuszu ciążą obowiązki płatnika podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego opisu zdarzenia wynika, że nabyła Pani wcześniej (przed zakupem we (…) 2023 r. lokalu mieszkalnego), w drodze dziedziczenia, 50 % mieszkania po rodzicach. Ze względu na „formalny wymóg Spółdzielni”, że tylko jedna osoba może zostać członkiem spółdzielni z obowiązkiem posiadania własnościowego prawa do lokalu mieszkaniowego, przeprowadziła Pani z siostrą częściowy działu spadku. W jego wyniku nabyła Pani spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Wskazała Pani, że dział spadku był przeprowadzony tylko dla celu spełnienia formalnego wymogu Spółdzielni, natomiast obie z siostrą traktowały się Panie jako współwłaścicielki tego mieszkania, m.in. wspólnie go utrzymując. Następnie, jako członek spółdzielni, sprzedała Pani to mieszkanie aktem notarialnym, w którym widnieje, że siostra otrzymała 50% wartości mieszkania. We wrześniu 2023 r. nabyła Pani na rynku wtórnym lokal mieszkalny na podstawie umowy sprzedaży jako Pani pierwsze własne mieszkanie.

Wg Pani, ma Pani prawo do skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z takim stanowiskiem nie mogę się zgodzić.

Z powołanego powyżej przepisu wynika, że w przypadku posiadania udziału m.in. w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, zwolnienie z opodatkowania będzie miało miejsce, jeżeli udział ten nie przekroczy 50% i został nabyty wyłącznie w drodze dziedziczenia.

Jak sama Pani wskazała, nabyła Pani – w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego – ½ udziału w drodze dziedziczenia oraz ½ w drodze działu spadku. A zatem stała się Pani jego jedyną właścicielką tego prawa (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego).

Natomiast jak wskazano powyżej, w przypadku kupującego, który posiadał udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, zwolnienie przysługuje tylko w przypadku nabycia tego udziału do wysokości 50%  i wyłącznie tytułem dziedziczenia. Pani co prawa nabyła udział w dopuszczalnej wysokości, tj. ½ w drodze dziedziczenia. Jednakże następnie nabyła Pani pozostałą część udziału, tj. ½ tytułem działu spadku. Zatem w takiej sytuacji nie mogła Pani skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Nie spełniła Pani bowiem wymogu wysokości nabywanego udziału oraz tytułu nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. W tej sytuacji bez znaczenia pozostaje fakt rozliczeń między Panią a Pani siostrą oraz wzajemne roszczenia lub spłaty. Prawnie posiadała Pani 100% udziałów  w ww. prawie, których część nabyła Pani tytułem działu spadku.

Końcowo wskazać należy, że art. 9 pkt 17 znajduje się w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych i ustawa to stanowi podstawę prawną do skorzystania z tego zwolnienia. Natomiast ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1463) w art. 4 pkt 4 wprowadziła jedynie zmiany w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych poprzez dodanie ww. zwolnienia.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo  o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.