Interpretacja indywidualna z dnia 20 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.684.2023.1.KFK

Skutki wystawienia faktury bez NIPu nabywcy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

16 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 16 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie:

-możliwości anulowania sprzedaży Nieruchomości zaewidencjonowanej na kasie fiskalnej, poprzez ujęcie w odrębnej ewidencji oczywistej pomyłki i wystawienie faktury korygującej z numerami NIP nabywców do wcześniej wystawionych faktur VAT do paragonów fiskalnych bez numerów NIP nabywców;

-braku naruszenia art. 106b ust. 5 ustawy o VAT i braku podstaw do ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego na podstawie art. 106b ust. 6 ustawy o VAT w związku z wystawieniem faktur korygujących z numerami NIP nabywców do wcześniej wystawionych faktur VAT do paragonów fiskalnych bez numerów NIP nabywców;

-uznania, że w sytuacji, gdy w akcie notarialnym wskazano, że kupującym jest małżeństwo nabywające Nieruchomość do majątku wspólnego, na fakturze VAT jako nabywcy powinni być wskazani oboje małżonkowie, z podaniem numeru NIP tego małżonka, który w związku z kupnem Nieruchomości występuje jako czynny podatnik VAT.

Uzupełnili go Państwo pismem z 29 listopada 2023 r. (wpływ 29 listopada 2023 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

Spółka 1

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Spółka 2

Opis zdarzenia przyszłego (ostatecznie sformułowany w uzupełnieniu wniosku)

Spółki 1 i 2 (dalej: „Wnioskodawcy”) w udziale po 1/2 części każdy, były współwłaścicielami niezabudowanych działek gruntu objętych miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego jako teren zabudowy produkcyjno-usługowej (dalej łącznie: „Nieruchomość”).

W (…) r. Wnioskodawcy negocjowali z dwoma osobami fizycznymi – matka i syn (dalej: „Kupująca” i „Syn Kupującej”) sprzedaż całości udziałów w prawie własności Nieruchomości. W efekcie negocjacji ustalono, że umowa sprzedaży całości udziałów w prawie własności Nieruchomości będzie poprzedzona umową przedwstępną (dalej: „Umowa Przedwstępna”).

W dniu (…) Kupująca przesłała email do Wnioskodawców z informacją, że nabywcą w Umowie Przedwstępnej będzie Syn Kupującej, który przystępuje do umowy jako czynny podatnik VAT oraz że nabycie następuje do działalności objętej VAT, w emailu podano numer NIP Syna Kupującej.

Kupująca zażądała, żeby w Umowie Przedwstępnej był zapis o „możliwości cesji na inny podmiot lub osobę”.

W dniu (…) Syn Kupującej przesłał do Wnioskodawców emaila z prośbą o projekt Umowy Przedwstępnej, tak żeby przed zawarciem miał możliwość konsultacji jej treści ze swoimi prawnikami.

W dniu (…) notariusz przesłała emailem do Wnioskodawców oraz Kupującej projekt Umowy Przedwstępnej.

W projekcie Umowy Przedwstępnej wskazano m.in., że Syn Kupującej przystępuje do umowy jako czynny podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą z podaniem nazwy i numeru NIP, co potwierdza wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz, że nabycie całości udziałów w Nieruchomości nastąpi na cele związane z prowadzoną przez Syna Kupującej działalnością gospodarczą, a także, że nabycie nastąpi za środki pieniężne stanowiące jego majątek osobisty do jego majątku osobistego.

W tekście projektu Umowy Przedwstępnej oraz w komentarzach do projektu, notariusz prosiła o informacje na temat stanu cywilnego Syna Kupującej: „pozostaje stanu cywilnego kawaler/rozwodnik/w związku małżeńskim w którym obowiązuje ustawowy ustrój majątkowy – wspólność ustawowa majątkowa małżeńska”; „Poproszę o wskazanie stanu cywilnego Pana kupującego, jeśli jest umowa majątkowa małżeńska to proszę o skan i wypis oryginału na czynność”. Kupująca oraz Syn Kupującej nie przesłali emailem uwag do projektu Umowy Przedwstępnej.

W dniu (…) Wnioskodawcy, Kupująca oraz Syn Kupującej stawili się w notariacie. Syn Kupującej dopiero wówczas poinformował, że jest w związku małżeńskim,

w którym obowiązuje ustawowy ustrój majątkowy – wspólność ustawowa majątkowa małżeńska. W notariacie nie było żony Syna Kupującej, która wraz nim powinna przystąpić do Umowy Przedwstępnej, jako że w ich małżeństwie obowiązuje wspólność ustawowa majątkowa małżeńska. W tej sytuacji Kupująca oraz Syn Kupującej zdecydowali, że do Umowy Przedwstępnej przystąpi Kupująca, a nie Syn Kupującej.

W Umowie Przedwstępnej zawartej w dniu (…) w formie aktu notarialnego pomiędzy Wnioskodawcami oraz Kupującą, dotyczącej sprzedaży całości udziałów w prawie własności Nieruchomości, znalazły się m.in. następujące zapisy:

W Umowie Przedwstępnej:

·Wnioskodawcy – jako sprzedający – oświadczyli, że są podatnikami czynnymi podatku od towarów i usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT oraz że z tytułu dokonania sprzedaży Nieruchomości będą opodatkowani tym podatkiem; Wnioskodawcy podali swoje numery NIP;

·Kupująca oświadczyła, że pozostaje stanu cywilnego wolnego; Kupująca podała swój numer Pesel, nie podała swojego numeru NIP;

·zawarto postanowienie, że Kupująca może przenieść prawa i obowiązki wynikające z Umowy Przedwstępnej na osobę lub osoby trzecie, które nabędą Nieruchomość na warunkach określonych w tej umowie; nadto postanowiono, że zawarcie przez Wnioskodawców przyrzeczonej umowy sprzedaży z osobą/osobami trzecimi, wskazanymi przez Kupującą, stanowić będzie dla obydwu stron niniejszej umowy wykonanie tej przedwstępnej umowy sprzedaży;

·Kupująca została zobowiązana do zapłaty każdemu z Wnioskodawców kwot tytułem zadatku w rozumieniu art. 394 kodeksu cywilnego.

W dniu (…) każdy z Wnioskodawców otrzymał kwotę zadatku przelewem na swój rachunek bankowy. Przelew zrealizowano z rachunku bankowego Syna Kupującej, ze wskazaniem w tytule przelewu, że dotyczy zadatku z umowy przedwstępnej z podaniem repertorium aktu notarialnego.

W dniu (…) każdy z Wnioskodawców:

·zaewidencjonował na kasie fiskalnej otrzymanie zadatku od osoby fizycznej, bez podania numeru NIP Kupującej;

·wystawił na Kupującą fakturę VAT bez numeru NIP Kupującej, do paragonów fiskalnych zewidencjonowanych na kasie fiskalnej z tytułu otrzymania zadatku od osoby fizycznej;

· wysłał emailem do Kupującej faktury VAT z tytułu zadatku, bez numeru NIP nabywcy; email został wysłany również do syna Kupującej.

W dniu (…) w odpowiedzi na email Wnioskodawców z fakturami VAT z tytułu zadatku, Syn Kupującej wysłał do Wnioskodawców emaila, w którym proponował Wnioskodawcom dodanie na fakturach VAT podanego przez Niego numeru NIP Kupującej, pod którym jest ona zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

Wnioskodawcy w dniu (…) odpisali Synowi Kupującej:

·żeby Kupująca przesłała do nich pismo, w którym Kupująca informuje, że prosio wystawienie faktur z Jej numerem NIP, ponieważ nie prowadzi działalności gospodarczej, ale jest czynnym podatnikiem VAT, a w akcie notarialnym informacja ta została pominięta;

·że załączą wskazane powyżej pismo Kupującej do błędnych paragonów bez NIP i prześlą poprawione faktury z NIP Kupującej.

W dniu (…) w odpowiedzi na email Wnioskodawców z dnia (…), Syn Kupującej napisał do Wnioskodawców emaila z informacją, że ma potwierdzenie, że można zostawić faktury bez zmian (tj. bez numeru NIP Kupującej), przeprosił za zamieszanie.

W dniu (…) Wnioskodawcy przesłali emailem do Kupującej, Syna Kupującej oraz córki Kupującej (dalej: „Córka Kupującej”) otrzymany z notariatu projekt umowy rozwiązującej Umowę Przedwstępną wraz z umową sprzedaży (dalej: „Umowa Sprzedaży”).

W projekcie Umowy Sprzedaży zawarto m.in. zapisy, że:

·Wnioskodawcy sprzedają całość udziałów w prawie własności Nieruchomości Synowi Kupującej i jego żonie oraz Córce Kupującej;

·Syn Kupującej i jego żona oświadczają, że w ich w związku małżeńskim obowiązuje ustawowy ustrój majątkowy – wspólność ustawowa majątkowa małżeńska, a także że nabycia dokonują za środki pieniężne stanowiące ich majątek wspólny, do ich majątku wspólnego; oboje małżonkowie podają swoje numery Pesel, nie podają swoich numerów NIP;

·Córka Kupującej oświadcza, że pozostaje stanu cywilnego wolnego; Córka Kupującej podaje swój numer Pesel, nie podaje swojego numeru NIP.

Syn Kupującej dwukrotnie – w dniu (…) oraz w dniu (…) – przesłał do Wnioskodawców emaile z uwagami do projektu Umowy Sprzedaży, które m.in. dotyczyły takich kwestii jak (…). Syn Kupującej w uwagach nie odnosił się do statusu Syna Kupującej oraz Córki Kupującej, opisanych w projekcie Umowy Sprzedaży. W szczególności Syn Kupującej nie miał zastrzeżeń, że w projekcie Umowy Sprzedaży nie ma zapisów, które były w projekcie Umowy Przedwstępnej, tj. że Syn Kupującej przystępuje do umowy jako czynny podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą z podaniem nazwy i numeru NIP, co potwierdza wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz że nabycie całości udziałów w Nieruchomości nastąpi na cele związane z prowadzoną przez Syna Kupującej działalnością gospodarczą. Syn Kupującej nie miał również zastrzeżeń, że w odniesieniu do Córki Kupującej w projekcie Umowy Sprzedaży nie wskazano jej numeru NIP oraz nie wskazano, że przystępuje ona do umowy jako czynny podatnik VAT i że nabycie nastąpi na cele związane z prowadzoną przez nią działalnością opodatkowaną VAT.

W dniu (…) Wnioskodawcy podpisali z Kupującą, Synem Kupującej i jego żoną oraz z Córką Kupującej w formie aktu notarialnego Umowę Sprzedaży.

Na podstawie Umowy Sprzedaży:

·Wnioskodawcy oraz Kupująca rozwiązali Umowę Przedwstępną;

·Wnioskodawcy sprzedali całości udziałów w prawie własności Nieruchomości Synowi Kupującej i jego żonie oraz Córce Kupującej;

·kwota zadatku, którą Kupująca zapłaciła Wnioskodawcom na podstawie Umowy Przedwstępnej, została zaliczona na poczet części ceny, którą Syn Kupującej i jego żona byli zobowiązani zapłacić Wnioskodawcom na podstawie Umowy Sprzedaży z uwagi na to, że środki pieniężne, które Kupująca zapłaciła tytułem zadatku, na podstawie Umowy Przedwstępnej – zostały zapłacone w całości z rachunku bankowego Syna Kupującej, co Syn Kupującej w Umowie Sprzedaży potwierdził.

W Umowie Sprzedaży:

·Wnioskodawcy – jako sprzedający – oświadczyli, że są podatnikami czynnymi podatku od towarów i usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT oraz że z tytułu dokonania sprzedaży Nieruchomości będą opodatkowani tym podatkiem; Wnioskodawcy podali swoje numery NIP;

·Syn Kupującej i jego żona oświadczyli, że w ich w związku małżeńskim obowiązuje ustawowy ustrój majątkowy – wspólność ustawowa majątkowa małżeńska, a także że nabycia dokonują za środki pieniężne stanowiące ich majątek wspólny, do ich majątku wspólnego; oboje małżonkowie podali swoje numery PESEL, nie podali swoich numerów NIP;

·Córka Kupującej oświadczyła, że pozostaje stanu cywilnego wolnego; Córka Kupującej podała swój numer PESEL, nie podała swojego numeru NIP.

W dniu (…) każdy z Wnioskodawców wystawił dla Kupującej faktury korygujące bez numeru NIP Kupującej, w której otrzymanie zadatku od Kupującej skorygowano do „zera”. Wnioskodawcy skorygowali faktury VAT dla Kupującej z tytułu zadatku, albowiem zgodnie z Umową Sprzedaży kwota zadatku, którą Kupująca zapłaciła Wnioskodawcom na podstawie Umowy Przedwstępnej, została zaliczona na poczet części ceny, którą Syn Kupującej i jego żona byli zobowiązani zapłacić Wnioskodawcom na podstawie Umowy Sprzedaży.

W dniu (…) Wnioskodawcy otrzymali na swoje rachunki bankowe od Syna Kupującej i jego żony oraz od Córki Kupującej przelewy, będące zapłatą pozostałej części ceny z tytułu Umowy Sprzedaży.

W dniu (…) księgowość Wnioskodawców wysłała do Syna Kupującej emaila z pytaniem „Proszę o potwierdzenie kupujecie Państwo jako osoby fizyczne, a nie na firmy?” Syn Kupującej odpowiedział „Tak, kupujemy jako osoby fizyczne jednocześnie będące czynnymi podatnikami VAT”. W odpowiedzi Syn Kupującej nie przesłał numerów NIP.

W związku z:

·niewniesieniem przez Syna Kupującej uwag do projektu Umowy Sprzedaży, w której nie było zapisów, które były w projekcie Umowy Przedwstępnej, tj. że Syn Kupującej przystępuje do umowy jako czynny podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą z podaniem jej nazwy i numeru NIP, co potwierdza wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz że nabycie całości udziałów w Nieruchomości nastąpi na cele związane z prowadzoną przez Syna Kupującej działalnością gospodarczą;

·niewniesieniem przez Syna Kupującej uwag do projektu Umowy Sprzedaży, w której w odniesieniu do Córki Kupującej nie wskazano Jej numeru NIP oraz nie wskazano, że przystępuje ona do umowy jako czynny podatnik VAT i że nabycie nastąpi na cele związane z prowadzoną przez Nią działalnością opodatkowaną VAT;

·niepoinformowaniem przez Syna Kupującej i jego żonę oraz przez Córkę Kupującej, w momencie dokonywania zakupu Nieruchomości, że dokonują Oni zakupu jako podatnicy VAT, a nie jako konsumenci;

·niepodaniem przez Syna Kupującej i jego żonę oraz przez Córkę Kupującej w momencie dokonywania zakupu Nieruchomości swoich numerów NIP;

·niejasną treścią emaila Syna Kupującej w odpowiedzi na pytanie Wnioskodawców o status kupujących dla celów VAT, a w szczególności niepodaniem przez Niego w odpowiedzi numerów NIP nabywców,

– księgowość Wnioskodawców uznała, że sytuacja jest taka sama jak przy Umowie Przedwstępnej, gdzie Syn Kupującej prosił Wnioskodawców o dopisanie na fakturze z tytułu zadatku numeru NIP Kupującej, następnie po paru dniach przesłał emaila z informacją, że nie ma potrzeby wystawiania faktur VAT z tytułu zadatku z numerem NIP Kupującej, pod którym jest Ona zarejestrowana jako czynny podatnik VAT, przeprosił za zamieszanie. W tej sytuacji księgowość Wnioskodawców uznała, że Syn Kupującej i jego żona oraz Córka Kupującej są wprawdzie czynnymi podatnikami VAT, ale zakup Nieruchomości nie jest związany z ich czynnościami opodatkowanymi VAT.

W dniu (…) każdy z Wnioskodawców:

·zaewidencjonował na kasie fiskalnej sprzedaż Nieruchomości na rzecz osób fizycznych, bez numerów NIP nabywców;

·wystawił na Syna Kupującej i jego żonę oraz na Córkę Kupującej faktury VAT bez numeru NIP nabywców, do paragonów fiskalnych zewidencjonowanych na kasie fiskalnej z tytułu sprzedaży Nieruchomości;

·wysłał emailem do Syna Kupującej oraz Córki Kupującej faktury VAT z tytułu sprzedaży Nieruchomości, bez numeru NIP nabywców.

W dniu (…) Syn Kupującej potwierdził otrzymanie faktur, nie wnosił do nich uwag, prosił jedynie o wystawienie faktury korygującej na Kupującą.

W dniu (…) Syn Kupującej oraz Córka Kupującej poprosili Wnioskodawców o zmianę faktur w taki sposób, żeby faktura, która pierwotnie była wystawiona na:

·Syna Kupującej i jego żonę, została wystawiona tylko na Syna Kupującej z podaniem numeru NIP Syna Kupującej, pod którym jest on zarejestrowany jako czynny podatnik VAT;

·Córkę Kupującej, zawierała numer NIP Córki Kupującej, pod którym jest ona zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

W zaistniałej sytuacji, chcąc wyjść naprzeciw prośbie Syna Kupującej oraz Córki Kupującej, Wnioskodawcy rozważają:

1.anulowanie paragonów fiskalnych poprzez ujęcie w odrębnej ewidencji oczywistej pomyłki jaką było zaewidencjonowanie sprzedaży na kasie fiskalnej, wystawienie paragonów fiskalnych oraz faktur VAT bez numerów NIP nabywców; w odrębnej ewidencji zostanie ujęty również krótki opisu przyczyny i okoliczności wystąpienia oczywistej pomyłki oraz dołączone zostaną oryginały paragonów fiskalnych potwierdzające dokonanie sprzedaży, przy której wystąpiła oczywista pomyłka;

2.następnie, wystawienie faktur korygujących z numerami NIP nabywców do wcześniej wystawionych faktur VAT do paragonów fiskalnych, przy czym faktura korygująca dla Syna Kupującej i jego żony będzie nadal wystawiona na oboje małżonków, ale z numerem NIP Syna Kupującej.

Pytania

1.Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, Wnioskodawcy mogą skutecznie anulować sprzedaż Nieruchomości zaewidencjonowaną na kasie fiskalnej, poprzez ujęcie w odrębnej ewidencji oczywistej pomyłki i następnie wystawić faktury korygujące z numerami NIP nabywców do wcześniej wystawionych faktur VAT do paragonów fiskalnych bez numerów NIP nabywców? (pytanie oznaczone we wniosku numerem 1).

2.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawców, że w sytuacji, gdy w akcie notarialnym wskazano, że kupującym jest małżeństwo nabywające Nieruchomość do majątku wspólnego, na fakturze VAT jako nabywcy powinni być wskazani oboje małżonkowie, z podaniem numeru NIP tego małżonka, który w związku z kupnem Nieruchomości występuje jako czynny podatnik VAT? (pytanie oznaczone we wniosku numerem 3).

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1.Państwa zdaniem, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, Wnioskodawcy mogą skutecznie anulować sprzedaż Nieruchomości zaewidencjonowaną na kasie fiskalnej, poprzez ujęcie w odrębnej ewidencji oczywistej pomyłki i następnie wystawić faktury korygujące z numerami NIP nabywców do wcześniej wystawionych faktur VAT do paragonów fiskalnych bez numerów NIP nabywców.

2.Państwa zdaniem, w sytuacji, gdy w akcie notarialnym wskazano, że kupującym jest małżeństwo nabywające Nieruchomość do majątku wspólnego, na fakturze VAT jako nabywcy powinni być wskazani oboje małżonkowie, z podaniem numeru NIP tego małżonka, który w związku z kupnem Nieruchomości występuje jako czynny podatnik VAT.

Ad. 1

W myśl art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, zasadą jest, że sprzedaż dokonywana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, musi być ewidencjonowana na kasie fiskalnej. Na mocy przepisów Rozporządzenia w sprawie zwolnień część podatników zwolniona jest z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży w kasie.

W myśl § 2 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie zwolnień i poz. 35 załącznika do tego rozporządzenia, zwolnieniu z ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do końca grudnia 2023 r. podlega dostawa nieruchomości.

Ewidencjonowaniu na kasie fiskalnej nie podlegają również otrzymywane zaliczki, przedpłaty, w tym zadatki płacone na poczet przyszłej skonkretyzowanej transakcji sprzedaży nieruchomości.

Sposób prowadzenia przez podatników ewidencji oraz warunki używania kas rejestrujących określono w Rozporządzeniu w sprawie kas rejestrujących.

W myśl § 3 ust. 4 Rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących, w przypadku wystąpienia oczywistej pomyłki w ewidencji podatnik dokonuje niezwłocznie jej korekty przez ujęcie

w odrębnej ewidencji:

1)błędnie zaewidencjonowanej sprzedaży (wartość sprzedaży brutto i wysokość podatku należnego);

2)krótkiego opisu przyczyny i okoliczności popełnienia pomyłki oraz dołączenie oryginału paragonu fiskalnego potwierdzającego dokonanie sprzedaży, przy której nastąpiła oczywista pomyłka.

Stosownie do § 3 ust. 5 Rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących w przypadku, o którym mowa w ust. 4, podatnik ewidencjonuje przy użyciu kasy sprzedaż w prawidłowej wysokości.

Elementy, jakie powinna zawierać faktura VAT, określone zostały w art. 106e ustawy o VAT. Wśród nich wymieniono m.in. nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy, oraz numery NIP stron transakcji. W praktyce podatnikom zdarza się popełniać błędy w wystawianych fakturach, np. poprzez brak numeru NIP nabywcy.

Podstawowym dokumentem korygującym te błędy jest faktura korygująca. Jak stanowi art. 106j ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT, w przypadku gdy po wystawieniu faktury stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury, podatnik wystawia fakturę korygującą.

Zatem, na mocy tego przepisu błąd w postaci braku numeru NIP nabywcy na fakturze sprzedawca poprawia poprzez wystawienie faktury korygującej.

Przenosząc powyższe regulacje na omawiany stan faktyczny należy stwierdzić, że przy ewidencji przez Wnioskodawców sprzedaży Nieruchomości na kasie fiskalnej, wystąpiła oczywista pomyłka, o której mowa w § 3 ust. 4 Rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących.

1.Nieporozumienie w kontakcie pomiędzy stronami Umowy Sprzedaży.

Kontekst sytuacyjny związany z Umową Przedwstępną, w którym:

·Syn Kupującej dopiero w dacie zawarcia Umowy Przedwstępnej w notariacie poinformował, że jest w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustawowa wspólność majątkowa małżeńska, a więc z powodu nieobecności żony nie mógł przystąpić do umowy – mimo, że przed zawarciem Umowy Przedwstępnej otrzymał jej projekt, który miał skonsultować z prawnikami; w tej sytuacji, tuż przed zawarciem Umowy Przedwstępnej nastąpiła zmiana, zamiast Syna Kupującej do Umowy Przedwstępnej przystąpiła Kupująca;

·Kupująca w dacie zawierania Umowy Przedwstępnej nie poinformowała Wnioskodawców, że nabycia dokona jako czynny podatnik VAT;

·Kupująca w dacie zawierania Umowy Przedwstępnej nie podała Wnioskodawcom swojego numeru NIP;

·Syn Kupującej, po otrzymaniu faktury VAT z tytułu zadatku bez numeru NIP Kupującej, najpierw prosił, żeby na fakturze dodać numer NIP Kupującej, pod którym jest ona zarejestrowana jako czynny podatnik VAT, a następnie oświadczył, że można zostawić faktury bez zmian (tj. bez numeru NIP Kupującej), przeprosił za zamieszanie,

a także okoliczności zawarcia Umowy Sprzedaży, w których:

·Syn Kupującej, przed zawarciem Umowy Sprzedaży po otrzymaniu jej projektu, dwukrotnie przesyłał do Wnioskodawców emaila z uwagami do projektu, ale żadna z Jego uwag nie dotyczyła tego, że w projekcie Umowy Sprzedaży nie ma zapisów, które były w projekcie Umowy Przedwstępnej, tj. że Syn Kupującej przystępuje do umowy jako czynny podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą z podaniem nazwy i numeru NIP, co potwierdza wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz że nabycie całości udziałów w Nieruchomości nastąpi na cele związane z prowadzoną przez Syna Kupującej działalnością gospodarczą; ponadto, żadna z uwag Syna Kupującej nie dotyczyła tego, że w projekcie Umowy Sprzedaży w odniesieniu do Córki Kupującej nie wskazano Jej numeru NIP oraz nie wskazano, że przystępuje ona do umowy jako czynny podatnik VAT i że nabycie nastąpi na cele związane z prowadzoną przez Nią działalnością opodatkowaną VAT;

·Syn Kupującej i jego żona oraz Córka Kupującej w momencie dokonywania zakupu Nieruchomości nie poinformowali Wnioskodawców, że dokonują oni zakupu jako podatnicy VAT, a nie jako konsumenci, a także nie podali Wnioskodawcom swoich numerów NIP,

– spowodował, że księgowość Wnioskodawców po zadaniu pytania „Proszę o potwierdzenie kupujecie Państwo jako osoby fizyczne, a nie na firmy?”, odczytała odpowiedź Syna Kupującej „Tak, kupujemy jako osoby fizyczne jednocześnie będące czynnymi podatnikami VAT”, w której Syn Kupującej nie podał numerów NIP nabywców, że sytuacja jest taka sama jak przy Umowie Przedwstępnej, gdzie Syn Kupującej oświadczył, że nie ma potrzeby wystawiania faktur VAT z tytułu zadatku z numerem NIP Kupującej, pod którym jest ona zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. W związku z tym, księgowość Wnioskodawców uznała, że Syn Kupującej i jego żona, oraz Córka Kupującej są wprawdzie czynnymi podatnikami VAT, ale zakup Nieruchomości nie jest związany z ich czynnościami opodatkowanymi VAT.

2.Zarejestrowanie sprzedaży Nieruchomości na kasie fiskalnej pomimo zwolnienia.

Na podstawie § 2 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie zwolnień i poz. 35 załącznika do tego rozporządzenia, sprzedaż Nieruchomości oraz otrzymanie zadatku na poczet sprzedaży Nieruchomości, jest zwolniona z ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do końca grudnia 2023 r.

Mając powyższe okoliczności na względzie, w związku z wystąpieniem oczywistej pomyłki, o której mowa w § 3 ust. 4 Rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących, Wnioskodawcy stoją na stanowisku, że mogą skutecznie:

·anulować sprzedaż Nieruchomości zaewidencjonowaną na kasie fiskalnej, poprzez ujęcie w odrębnej ewidencji oczywistej pomyłki wynikającej z nieporozumienia w kontakcie pomiędzy stronami Umowy Przedwstępnej oraz Umowy Sprzedaży w zakresie statusu nabywców jako czynnych podatników VAT, co z kolei po stronie Wnioskodawców doprowadziło do ewidencji na kasie fiskalnej sprzedaży Nieruchomości i otrzymania zadatku na poczet sprzedaży Nieruchomości, które to czynności są z tego obowiązku zwolnione,

·następnie, wystawić faktury korygujące z numerami NIP nabywców do wcześniej wystawionych faktur VAT do paragonów fiskalnych bez numerów NIP nabywców.

Ad. 2

Faktura VAT powinna zawierać m.in. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów, lub usług oraz ich adresy (art. 106e ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT). Co do zasady faktura dokumentuje rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, a jako wystawca i nabywca powinni widnieć faktyczni uczestnicy transakcji. Skoro zgodnie z Umową Sprzedaży uczestnikami transakcji – kupującymi byli oboje małżonkowie, tj. Syn Kupującej i jego żona, którzy nabywali udziały w Nieruchomości do majątku wspólnego, to Wnioskodawcy – będąc sprzedającymi – jako nabywców na fakturze mają obowiązek wskazać oboje małżonków, z podaniem numeru NIP tego małżonka, który w związku z kupnem Nieruchomości występuje jako czynny podatnik VAT, czyli w tym przypadku numer NIP Syna Kupującej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynności odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Należy zauważyć, że problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1610 ze zm.).

Zgodnie z art. 195 ustawy Kodeks cywilny:

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 198 ustawy Kodeks cywilny:

Zatem, współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Mając na względzie powyższe, stwierdzić należy, że dostawa udziału w gruncie stanowi dostawę towaru.

W ujęciu cywilistycznym istotą umowy sprzedaży jest to, że Sprzedający zobowiązuje się przenieść na Kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a Kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić Sprzedającemu cenę.

Należy więc stwierdzić, że właściciel udziału jest równocześnie właścicielem części ułamkowej wspólnego prawa (prawa własności). W przypadku zbycia udziału w nieruchomości, dotychczasowy współwłaściciel przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania tą nieruchomością jak właściciel w zakresie, w jakim uprawnia go do tego wysokość jego udziału. Tym samym, na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, odpłatne zbycie udziału w nieruchomości, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 111 ust. 1b ustawy:

W myśl art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy:

Sposób prowadzenia przez podatników ewidencji oraz warunki używania kas rejestrujących określono w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących (t. j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1625 ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem.

W myśl § 2 pkt 16 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących:

Zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzeniaw sprawie kas rejestrujących:

Natomiast w myśl § 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących:

Jak wynika z § 25 ust. 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących:

Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców. Odbiorcami tymi są osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej oraz rolnicy ryczałtowi.

Zgodnie z powyższym, obowiązek stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących zależy od statusu podmiotu, który nabywa świadczenia od podatnika. Jeżeli usługę lub towar nabywa podmiot inny niż wymieniony w art. 111 ust. 1, to podatnik nie ma obowiązku ewidencjonowania takiej sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej. Tym samym, obowiązek ten nie występuje w przypadku sprzedaży na rzecz firm, przedsiębiorstw, organizacji, bowiem sprzedaż na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą należy udokumentować fakturą VAT. Jednocześnie przepisy ustawy nie zabraniają ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących na rzecz ww. podmiotów.

Na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 111 ust. 8 ustawy:

Kwestie dotyczące zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kas rejestrujących niektórych czynności i niektórych grup podatników oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących od 1 stycznia 2022 r. reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (t. j. Dz. U. z 2021 r., poz. 2442 ze zm.), zwane dalej rozporządzeniem.

Zgodnie z § 1 rozporządzenia:

Stosownie do § 2 ust. 1 rozporządzenia:

W załączniku do rozporządzenia, stanowiącym wykaz czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących, wskazano sprzedaż dotyczącą szczególnych czynności. W pozycji 35 załącznika została wymieniona „Dostawa nieruchomości”. Jednakże w związku z tym, że przepisy w zakresie kas rejestrujących nie zabraniają ewidencjowania na kasie fiskalnej sprzedaży, która korzysta ze zwolnienia przedmiotowego określonego w załączniku do rozporządzenia w sprawie zwolnień, podatnicy mogą dobrowolnie ewidencjonować te czynności na kasie fiskalnej. Jak już wskazano wcześniej, przepisy dotyczące podatku VAT nie zabraniają również ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób prowadzących działalność gospodarczą za pomocą kas rejestrujących.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Jak stanowi art. 106b ust. 3 ustawy:

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów, podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Zatem, ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. Niemniej jednak, stosownie do art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy, na zgłoszone w odpowiednim terminie żądanie nabywcy (niebędącego podatnikiem), podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż. Zasada ta nie dotyczy czynności wymienionych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy.

Zgodnie z brzmieniem art. 106e ust. 1 pkt od 1 do 15 ustawy:

Z kolei art. 106g ust. 1 ustawy stanowi, że:

Stosownie do art. 106h ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 106h ust. 2 ustawy:

Zgodnie z art. 106h ust. 4 ustawy:

Na podstawie art. 106j ust. 1 ustawy:

W świetle art. 106j ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 106j ust. 2a ustawy:

W myśl art. 106j ust. 3 ustawy:

Zgodnie z art. 106k ust. 1 ustawy:

Art. 106k ust. 2 ustawy wskazuje, że:

Jak stanowi art. 106k ust. 3 ustawy:

Jak stanowi art. 106k ust. 4 ustawy:

Jak wynika z powyższych regulacji, fakturę korygującą wystawia się w przypadku udzielenia rabatów, obniżek cen, zwrotu sprzedawcy towarów oraz zwrotu nabywcy kwot nienależnych, a także zwrotu nabywcy zaliczek, przedpłat, zadatków lub rat, podlegających opodatkowaniu (zwrotu całości lub części należności) oraz w sytuacji, gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

Zatem, jeżeli po wystawieniu faktury wystąpią zdarzenia mające wpływ na treść wystawionej faktury lub okaże się, ze wystawiona faktura zawiera błędy, podatnik wystawia w takim przypadku fakturę korygującą. Zatem faktura korygująca wystawiona jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu.

Z kolei noty korygujące mogą zostać wystawione przez nabywcę towaru lub usługi, w przypadku, gdy otrzymał on fakturę lub fakturę korygującą zawierającą pomyłki dotyczące jakiejkolwiek informacji wiążącej się zwłaszcza ze sprzedawcą lub nabywcą lub oznaczeniem towaru lub usługi – z wyjątkiem pomyłek w pozycjach faktury określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8-15 ustawy.

W myśl art. 106b ust. 5 ustawy:

 Stosownie do art. 106b ust. 6 ustawy:

Art. 106b ust. 5 ustawy wprowadził zasadę, zgodnie z którą w przypadku sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, fakturę do paragonu fiskalnego na rzecz nabywcy posługującego się NIP (lub numerem podatku od wartości dodanej) wystawia się tylko w przypadku, gdy paragon dokumentujący tę sprzedaż zawiera ten numer.

Powołane przepisy art. 106b ust. 5 ustawy dotyczą szczególnego przypadku, gdy podatnik otrzymuje paragon fiskalny, a następnie żąda wystawienia do niego faktury. W takim przypadku wystawienie faktury jest możliwe tylko pod warunkiem, że na paragonie fiskalnym będzie numer NIP nabywcy.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że zawarli Państwo z Kupującą, Synem Kupującej i jego żoną oraz z Córką Kupującej Umowę Sprzedaży Nieruchomości w formie aktu notarialnego. Całość udziałów w prawie własności Nieruchomości sprzedali Państwo Synowi Kupującej i jego żonie oraz Córce Kupującej.

Na etapie finalizacji transakcji sprzedaży nabywcy nie poinformowali Państwa, że dokonują zakupu Nieruchomości jako podatnicy VAT, nie podali również swoich numerów NIP. Dodatkowo, w prowadzonej korespondencji mailowej, Syn Kupującej potwierdził, że zakup nieruchomości dokonywany jest przez „osoby fizyczne jednocześnie będące czynnymi podatnikami VAT” i również nie ujawnił numerów NIP nabywców.

Wobec powyższego zaewidencjonowali Państwo na kasach fiskalnych sprzedaż Nieruchomości na rzecz osób fizycznych bez numerów NIP nabywców i w konsekwencji wystawili Państwo faktury VAT bez numeru NIP nabywców na Syna Kupującej i jego żonę oraz na Córkę Kupującej.

Następnie Syn Kupującej oraz Córka Kupującej poprosili Państwa o zmianę faktur w taki sposób, żeby faktura, która pierwotnie była wystawiona na Syna Kupującej i jego żonę, została wystawiona tylko na Syna Kupującej z podaniem numeru NIP Syna Kupującej, pod którym jest on zarejestrowany jako czynny podatnik VAT, natomiast faktura wystawiona na Córkę Kupującej, zawierała numer NIP Córki Kupującej, pod którym jest ona zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

W zaistniałej sytuacji, Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii, czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym mogą Państwo skutecznie anulować sprzedaż Nieruchomości zaewidencjonowaną na kasie fiskalnej poprzez ujęcie w odrębnej ewidencji oczywistej pomyłki i następnie wystawić faktury korygujące z numerami NIP nabywców do wcześniej wystawionych faktur VAT do paragonów fiskalnych bez numerów NIP nabywców(pytanie oznaczone we wniosku numerem 1).

Raz jeszcze podkreślić należy, że przepisy w zakresie kas rejestrujących nie zabraniają ewidencjowania na kasie fiskalnej sprzedaży, która korzysta ze zwolnienia przedmiotowego określonego w załączniku do rozporządzenia w sprawie zwolnień – podatnicy mogą dobrowolnie ewidencjonować te czynności na kasie fiskalnej. Przepisy dotyczące podatku VAT nie zabraniają również ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób prowadzących działalność gospodarczą za pomocą kas rejestrujących. Zatem jeżeli podatnik, również w wyniku pomyłki, ewidencjonuje na kasie sprzedaż dokonywaną na rzecz podatników podatku VAT, to z wszelkimi tego konsekwencjami.

Zasady korygowania ewidencji prowadzonej na kasie rejestrującej określa m.in. przepis § 3 ust. 4 rozporządzeniaw sprawie kas rejestrujących, zgodnie z którym:

Natomiast zgodnie z § 3 ust. 5 rozporządzania w sprawie kas rejestrujących:

Wobec powyższego oceny wymaga zatem to, czy opisana we wniosku sytuacja dotycząca zaewidencjonowania sprzedaży dokonywanej na rzecz nabywców będących podatnikami podatku od towarów i usług przy zastosowaniu kasy rejestrującej, zakończona wystawieniem paragonu fiskalnego bez NIP, może stanowić oczywistą omyłkę, o której mowa w ww. przepisach.

Należy podkreślić, że ewidencja oczywistych pomyłek, dotyczy błędnie zaewidencjonowanej sprzedaży, tj. wartości sprzedaży brutto i wysokości podatku należnego, co wynika wprost z zapisu z § 3 ust. 4 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących i wymaga ponownego zaewidencjonowania sprzedaży w prawidłowej wysokości – § 3 ust. 5 ww. rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących.

W świetle przedstawionych unormowań prawnych kasa rejestrująca, a w szczególności pamięć fiskalna kasy, zostały skonstruowane w sposób uniemożliwiający jakąkolwiek ingerencję podatnika (również podmiotów wykonujących serwis techniczny kas rejestrujących), co oznacza, że dane raz wprowadzone do kasy (transakcja zakończona wydrukowaniem paragonu) nie podlegają już modyfikacji. Korekta danej transakcji (treści paragonu fiskalnego) jest możliwa jedynie przed wydrukowaniem paragonu, czyli zapisaniem danych w pamięci fiskalnej. Jednakże zakaz ingerencji w pamięć fiskalną nie oznacza zakazu korekty samej transakcji sprzedaży, gdyż to dokumentacja kasowa transakcji nie podlega korekcie, a nie sama transakcja sprzedaży (w istocie obowiązuje jedynie zakaz zmiany treści paragonu). Dotyczy to zarówno kas z elektroniczną lub papierową kopią paragonu, jak i kas fiskalnych on-line.

Wcześniej powołany § 3 ust. 5 rozporządzenia określa, w jaki sposób należy dokonać korekty ewidencji w sytuacji wystąpienia oczywistej pomyłki. Przez oczywistą pomyłkę należy rozumieć taką pomyłkę, która ma miejsce w momencie sprzedaży bądź niezwłocznie po niej. O oczywistej pomyłce można mówić również w sytuacji, gdy sprzedawca zaewidencjonuje na kasie sprzedaż towarów, której nie było. Za oczywistą pomyłkę należy uznać również przypadek, w którym sprzedawca zamiast zaewidencjonować na kasie stawkę podatku w wysokości np. 8% naliczy stawkę 80%, a zatem stawkę, która nie jest przewidziana w obowiązujących przepisach, stawkę nieistniejącą.

Oczywista omyłka jest to więc pomyłka, która jest łatwa do zauważenia, a „oczywistość” omyłki, rozumianej jako określenie niedokładności, nasuwa się każdemu bez potrzeby dodatkowych ustaleń, dokumentów.

Odnosząc się do powyższego należy wskazać, że oczywistą omyłką dotyczącą numeru NIP nabywcy może być błąd polegający np. na braku jednej cyfry, przestawieniu cyfr bądź pomyłka w jednej cyfrze. Błąd ten nie może być utożsamiany z uzupełnieniem brakującego numeru NIP na paragonie fiskalnym czy zmianą numeru NIP na innego podatnika.

Tym samym, w przedstawionych okolicznościach sprawy nie można uznać, że doszło do oczywistej pomyłki, o której mowa w § 3 ust. 4 rozporządzenia. Zatem, przepis § 3 ust. 5 rozporządzenia do opisanej we wniosku sytuacji nie będzie miał zastosowania.

Ewidencja oczywistych pomyłek dotyczy zatem takich pomyłek, które odnoszą się do wartości i przedmiotu sprzedaży. Nie można przyjąć, że korygowanie numeru NIP poprzez jego „uzupełnienie” (wobec braku tego numeru na paragonie) będzie stanowiło „oczywistą omyłkę” w zakresie wartości i przedmiotu sprzedaży, którą można zniwelować poprzez ujęcie w ww. ewidencji i ponowne zaewidencjonowanie na kasie rejestrującej, a więc udokumentowanie kolejnym paragonem fiskalnym.

Brak numeru NIP nabywcy na paragonie fiskalnym nie stanowi zatem oczywistej omyłki, o której mowa w ww. § 3 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących, która mogłaby być ujęta w tej ewidencji.

Ponadto, Kupujący w momencie dokonywania zakupu powinni poinformować Państwa – jako Sprzedających, że dokonują zakupu Nieruchomości jako podatnicy VAT oraz wskazać numery NIP. W zawartej Umowie Sprzedaży Syn Kupującej i jego żona oświadczyli, że nabycia dokonują za środki pieniężne stanowiące ich majątek wspólny do ich majątku wspólnego, podali swoje numery PESEL oraz nie podali swoich numerów NIP. Córka Kupującej również podała swój numer PESEL, nie podając numeru NIP. W opisanej sytuacji trudno zatem uznać za oczywistą omyłkę faktu, że sprzedaż nie była dokonana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, skoro – zgodnie z treścią wniosku – Kupujący dopiero po dokonaniu zakupu Nieruchomości zgłosili się do Państwa z prośbą o dopisanie numerów NIP na fakturach.

Należy podkreślić, że przepisy art. 106b ust. 5 ustawy, regulują szczegółowo kwestie dokumentowania transakcji, które zostały uprzednio zaewidencjonowane przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Ww. przepisy wymuszają pewną konsekwencję podatnika. Oznacza to, że jeżeli dokonuje on zakupu jako podatnik podatku VAT, a nie jako konsument, to powinien o tym fakcie poinformować sprzedawcę w momencie dokonywania zakupu.

Podatnik nie może dowolnie wybierać, czy dokonuje zakupu na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, czy też występuje w charakterze konsumenta. To znaczy, jeżeli w momencie dokonywania zakupu dany podmiot występuje w charakterze konsumenta i nabywa określony towar jako konsument, wówczas nie ma możliwości późniejszej zmiany tego charakteru zakupu. Towar lub usługa nabyta na potrzeby osobiste lub prywatne nie może z czasem przekształcić się w zakup służący działalności gospodarczej z punktu widzenia VAT. Nabywca w momencie realizowania zakupów dokonuje ich kwalifikacji jako związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. W tym bowiem momencie określa, czy dokonuje zakupów działając w charakterze podatnika podatku VAT.

Skoro, jak wyżej wyjaśniono, nie ma podstaw do uznania braku numeru NIP na paragonie za oczywistą pomyłkę, to również nie ma podstaw do wystawienia faktury korygującej do uprzednio wystawionej faktury bez numerów NIP nabywców.

Podsumowując, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w związku z zaewidencjonowaniem sprzedaży na kasie rejestrującej, a w konsekwencji wystawieniem paragonów i faktur bez numerów NIP, nie będą mieli Państwo prawa do ujęcia sprzedaży w odrębnej ewidencji oczywistych pomyłek i dokonania jakichkolwiek korekt w celu wskazania numeru NIP na przedmiotowych dokumentach.

Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest nieprawidłowe.

W pytaniu oznaczonym we wniosku numerem 3 Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy w sytuacji, gdy w akcie notarialnym wskazano, że kupującym jest małżeństwo nabywające Nieruchomość do majątku wspólnego, na fakturze VAT jako nabywcy powinni być wskazani oboje małżonkowie, z podaniem numeru NIP tego małżonka, który w związku z kupnem Nieruchomości występuje jako czynny podatnik VAT.

W tym miejscu należy raz jeszcze przywołać art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, zgodnie z którym:

Z kolei w myśl art. 106e ust. 1 pkt 3-5 ustawy:

Natomiast jak stanowi art. 106b ust. 3 ustawy:

Zatem, zgodnie z powołanymi przepisami prawa podatkowego, Sprzedający nie ma obowiązku wystawiania faktur na rzecz osób fizycznych biorących udział w transakcji kupna-sprzedaży. Obowiązkowo musi ją wystawić dopiero na żądanie klienta.

Z ww. uregulowań wynika ponadto, że faktura powinna m.in. jednoznacznie określać imię i nazwisko lub nazwy podatnika/sprzedawcy i nabywcy, ich adresy. Faktura winna zawierać dane nabywcy towaru lub usługi i tym samym dokumentować rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, a jako wystawca i nabywca powinni widnieć faktyczni uczestnicy transakcji. Każdorazowo należy ustalić więc nabywcę towaru lub usługi, który winien wynikać z zawartej umowy.

Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział.

Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Co do zasady zatem, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe.

Zatem, zgodnie z wyżej powołanymi przepisami, konieczne jest, aby faktury – jako dokumenty potwierdzające rzeczywiste transakcje gospodarcze – zawierały nazwy określające strony transakcji, ich adresy, a także numery identyfikacji podatkowej.

W analizowanej sprawie, skoro zgodnie z Umową Sprzedaży uczestnikami transakcji – Kupującymi – byli oboje małżonkowie, tj. Syn Kupującej i jego żona, którzy nabywali udziały w Nieruchomości do majątku wspólnego, to Państwo – będący Sprzedającymi – jako nabywców na fakturze mieli obowiązek wskazać oboje małżonków. W związku z faktem, że na etapie finalizacji transakcji sprzedaży nabywcy nie poinformowali Państwa, że dokonują zakupu Nieruchomości jako podatnicy VAT i Syn Kupującej nie ujawnił swojego numeru NIP, wskazując, że dokonuje zakupu jako osoba fizyczna, nie jest możliwe w tej sytuacji dodanie numeru NIP na fakturze.

W konsekwencji, w sytuacji, gdy w akcie notarialnym wskazano, że Kupującym jest małżeństwo nabywające Nieruchomość do majątku wspólnego i uczestniczące w transakcji jako osoby fizyczne, na fakturze VAT jako nabywcy powinni być wskazani oboje małżonkowie bez dodawania numeru NIP małżonka, który po dokonaniu transakcji zgłosił się z prośbą o dodanie numeru NIP.

Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja rozstrzyga wniosek wyłącznie w zakresie odpowiedzi na pytania oznaczone numerami 1 i 3. Natomiast w zakresie odpowiedzi na pytanie oznaczone we wniosku numerem 2 zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Spółka 1 – Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).