Kwestia finansowania usług cateringu w szkołach - stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi z dnia 9 listopada 2023 r., sygn. WA 4120-55/2023-w

W odpowiedzi na pismo Pana Wójta zawierające wniosek o udzielenie wyjaśnienia: „czy Gmina jako organ prowadzący szkoły, w związku z rozbieżnością interpretacyjną art. 106 ust. 4 oraz art. 106a ustawy Prawo oświatowe, zobowiązana jest do zaplanowania i przekazania dodatkowych środków finansowych na obsługę firmy cateringowej, tj. kosztów dowozów i obsługi posiłków do szkół w związku z przestrzeganiem zasady racjonalnego i rzetelnego wydatkowania środków publicznych w świetle ustawy o finansach publicznych” – uprzejmie informuję, że kwestia przeznaczenia dochodów z tytułu opłat za wyżywienie pobranych na podstawie art. 106 ust. 4 ustawy Prawo oświatowe była przedmiotem kontroli przeprowadzonej z inicjatywy Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych. Informacja o wynikach kontroli zamieszczona jest na stronie KRRIO po adresem: https://rio.gov.pl/55/25/kontrole-koordynowane.html 

Jak podano we wskazanym wyżej opracowaniu: Dostarczanie posiłków w formie cateringu niewątpliwie również służy realizacji przez szkołę funkcji określonej w art. 106 ust. 1 lub obowiązku z art. 108 pkt 4 Prawa oświatowego. Jako jedyną różnicę w formie realizacji tych zadań należy wskazać okoliczność, iż posiłki przygotowywane są poza szkołą. Wskazuje to na negatywną odpowiedź na pytanie, czy okoliczność przygotowania posiłku poza szkołą powinna być uznana za wyłączającą tak zorganizowane żywienie spod reżimu przepisów art. 106 Prawa oświatowego. Formułując uzasadnienie dla tego stanowiska w pierwszej kolejności należy przywołać tezy dwóch orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego – z dnia 26 października 2009 r. (sygn.. akt I OSK 567/09) oraz z dnia 24 listopada 2010 r. (sygn.. akt I OSK 1554/10) wydanych na podstawie art. 67a ust. 4 ustawy o systemie oświaty. Sąd stwierdził, iż Nie do przyjęcia jest pogląd (…) że ustawodawca inaczej ukształtował prawa i obowiązki rodziców dzieci w wieku szkolnym, 15 Sygn. akt I OSK 567/09 16 Sygn. akt I OSK 1554/10 10 a inaczej rodziców dzieci w wieku przedszkolnym. Inaczej sytuację finansową rodziców dzieci uczęszczających do przedszkola, w którym jest kuchnia i inaczej sytuację finansową rodziców przedszkolaków chodzących do przedszkola, do którego dowożone są posiłki z uwagi na brak kuchni. Taka sytuacja naruszała by zasadę równości obywateli wobec prawa wyrażoną w art. 32 Konstytucji RP. Z tego względu, obciążenie finansowe gminy we wskazanych powyżej przypadkach powinno być jednakowe. Zatem: Opłaty za korzystanie z posiłku w stołówce (…) powinny być ustalane (…) jako równowartość surowców wykorzystanych do ich przygotowania. Pozostałe koszty, takie jak wynagrodzenie pracowników, składki naliczane od ich wynagrodzeń oraz nakłady na utrzymanie kuchni powinny obciążać organ prowadzący. W przypadku braku kuchni w placówce, co powoduje, że organ prowadzący nie ponosi kosztów wyżej wymienionych, rodzi po stronie tego organu obowiązek pokrycia wydatków związanych z przygotowaniem i dowozem posiłków do zorganizowanej przez gminę stołówki (jadalni). Analogicznie omawiany problem zinterpretował WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 4 kwietnia 2018 r. (sygn.. akt I SA/Gd 173/18).