Jakie są najczęstsze naruszenia w dysponowaniu publicznymi środkami

Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych to nie tylko teoria, ale i faktyczne postępowania wszczęte wobec pracowników. W ubiegłym roku regionalne izby obrachunkowe w efekcie przeprowadzonych kontroli skierowały do rzeczników dyscypliny finansów publicznych łącznie 422 zawiadomienia o ujawnionych okolicznościach wskazujących na naruszenie dyscypliny finansów publicznych obejmujących 967 różnego rodzaju czynów (sprawozdanie z lipca 2021 r. Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych za 2020 r.). Te zarzucono 493 osobom. Stwierdzone przypadki dotyczyły m.in.:

• dokonywania wydatków z przekroczeniem kwot określonych w planie finansowym,
• zaciągania zobowiązań z przekroczeniem zakresu upoważnienia,
• niewykonania w terminie zobowiązania, czego skutkiem była zapłata odsetek,
• zaniechania przeprowadzenia inwentaryzacji albo przeprowadzenia inwentaryzacji w sposób niezgodny z przepisami ustawy o rachunkowości,
• wykazania w sprawozdaniach z wykonania procesów gromadzenia środków publicznych i ich rozdysponowania danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej,
• niesporządzenia wymaganych sprawozdań lub nieterminowego przekazania sprawozdań odbiorcom.

Liczba osób, którym w 2020 r. zarzucono naruszenie dyscypliny finansów publicznych w stosunku do 2019 r. wzrosła - w 2019 r. było 465 osób, a w 2020 r. - 493.

Należy pamiętać, że katalog osób, które odpowiadają za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w związku z dysponowaniem środkami krajowymi, jest bardzo szeroki. Określa go art. 4 ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 289; dalej: u.o.n.d.f.p.) [ramka 1]. Wśród nich wymienia się kierowników i pracowników, którym m.in. powierzono obowiązków w zakresie gospodarki finansowej. Przyjęcie obowiązków przez te osoby powinno być potwierdzone dokumentem w formie odrębnego imiennego upoważnienia albo wskazania w regulaminie organizacyjnym tej jednostki.