Refakturowanie w orzecznictwie NSA i SN

Refakturowanie polega na fakturowaniu usługi świadczonej przez podatnika podatku od towarów i usług przy pomocy osoby trzeciej. Ustawa o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym nie zawiera w tym zakresie przepisów definicyjnych, w piśmiennictwie pojawiał się nawet pogląd, że problematyka refakturowania jest efektem niedopuszczalnej w prawie podatkowym wykładni rozszerzającej. Zdaniem autora normatywnych podstaw stosowania tego rodzaju praktyki w obrocie gospodarczym nie zawiera art. 5 ust. 4 ustawy, zgodnie z którym w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje sprzedaży tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności odbiorcy, przyjmuje się, że sprzedaży dokonał każdy z podmiotów biorących udział w obrocie (stąd też wynika obowiązek sporządzenia faktury przez każdego uczestnika obrotu). Należy bowiem zaznaczyć, że zarówno kodeks cywilny, jak i ustawa o VAT nie przewidują konstrukcji „odsprzedaż usług”, a zatem odsprzedaż nie jest instytucją prawną, lecz terminem używanym potocznie jako określenie specyficznej czynności, z którą się wiąże szczególny sposób dokumentacji. Źródłem normatywnym tej czynności - niezależnie od sposobu dokumentowania - jest art. 2 ustawy o VAT, który w sposób jednoznaczny wiąże obowiązek zapłaty VAT ze świadczeniem usługi, a nie jej sprzedażą czy odsprzedażą. Świadczeniem, w rozumieniu art. 353 k.c., jest określone w treści zobowiązania zachowanie dłużnika na rzecz wierzyciela w celu zaspokojenia jego roszczenia. Jednocześnie art. 356 § 1 k.c. stanowi, że wierzyciel może żądać osobistego świadczenia dłużnika tylko wtedy, gdy wynika to z treści czynności prawnej, z ustawy albo z właściwości świadczenia. Na pełne określenie usługi, w rozumieniu art. 2 ustawy o VAT, powinny znaleźć bezpośrednie przełożenie nie tylko normy klasyfikacyjne KWiU, ale również zasady ogólne kodeksu cywilnego.