Opodatkowanie stron umowy forfaitingowej

Istota umowy forfaitingu¹ sprowadza się do zakupu przez instytucję forfaitingową pojedynczej wierzytelności pieniężnej średnioterminowej lub długoterminowej, powstałej w następstwie realizacji kontraktu eksportowego, w zasadzie odpowiednio zabezpieczonej. Forfaiting jest ściśle związaną z obrotem handlowym umową wzajemną, co oznacza, iż świadczenie jednej strony stanowi odpowiednik świadczenia spełnianego przez drugą stronę. Transakcja forfaitingowa dokonywana jest między przedsiębiorcą (eksporterem, dostawcą wyrobów, sprzedawcą towarów lub wykonawcą usług, posiadaczem weksla, wierzycielem z tytułu ustanowionej gwarancji bankowej lub akredytywy dokumentowej o charakterze gwarancji, leasingodawcą) a instytucją forfaitingową (forfaiterem), czyli bankiem albo innym podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie zakupu należności eksportowych. Dłużnik przedsiębiorcy nie występuje więc w charakterze strony umowy forfaitingowej, gdyż nie jest on podmiotem stosunku prawnego powstającego w następstwie dojścia do skutku takiej umowy. Z reguły dłużnik nie jest nawet informowany przez strony o zawarciu umowy forfaitingowej (w szczególności gdy zabezpieczeniem wierzytelności jest weksel)².

Forfaiting nie jest klasyczną cesją (przelewem) wierzytelności pieniężnych, nie zawiera też typowych elementów umowy pożyczki (kredytu), daleki jest od umowy zlecenia (agencji), brak w nim elementów natury fiducjarnej (powierniczej), nie może też być utożsamiany ze zwykłym dyskontem czy wykupem weksli. Trzon umowy forfaitingowej stanowi sprzedaż wierzytelności. Co do zasady, przedsiębiorca, cedując swoje wierzytelności przysługujące mu od jego dłużnika na rzecz forfaitera, otrzymuje od forfaitera - z wyprzedzeniem w stosunku do terminu wymagalności należności - jej wartość, pomniejszoną o dyskont. Ponadto z reguły za świadczone usługi przedsiębiorca uiszcza na rzecz forfaitera stosowną prowizję.