Porada
RODZAJE ORZECZEŃ SĄDOWYCH I ICH SKUTKI
Merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy przybiera postać wyroku lub nakazu zapłaty. W postanowieniach natomiast sąd rozstrzyga o kwestiach związanych z tokiem postępowania oraz o kwestiach incydentalnych.
Kodeks postępowania cywilnego w dziale IV wymienia na rodzaje orzeczeń sądu. Są to co do zasady wyroki, nakazy zapłaty oraz postanowienia.
Wyrok i wyrok zaoczny
W postępowaniu rozpoznawczym toczącym się w trybie procesowym merytoryczne rozstrzygnięcie sporu zazwyczaj przybiera postać wyroku.
Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie (art. 321 § 1 k.p.c.). Związanie sądu przy wyrokowaniu żądaniem jest wyrazem obowiązywania w postępowaniu cywilnym zasady dyspozytywności, zgodnie z którą to powód decyduje nie tylko o wszczęciu postępowania, ale także o zakresie rozstrzygnięcia sprawy. Wyjątek od tej zasady jest przewidziany w postępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu prawa pracy. Jeżeli pracownik dokonał wyboru jednego z przysługujących mu alternatywnie roszczeń, a zgłoszone roszczenie okaże się nieuzasadnione, sąd może z urzędu uwzględnić inne roszczenie alternatywne, np. w razie rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę bez zachowania okresu wypowiedzenia pracownik może dochodzić przywrócenia do pracy albo odszkodowania (art. 477 k.p.c.). Na mocy powyższego przepisu mimo dochodzenia przez pracownika przywrócenia do pracy sąd może w takiej sytuacji zasądzić na jego rzecz odszkodowanie.
