Wyrok NSA z dnia 25 listopada 2005 r., sygn. I FSK 305/05

Zważywszy na ratio legis unormowania dotyczącego odpowiedzialności osobistej materialnej członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz sanacyjny i akcesoryjny charakter dodatkowego zobowiązania podatkowego, uregulowanego w art. 27 ust. 6 i 8 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ osoba, która nie była członkiem zarządu spółki w momencie składania wadliwej deklaracji podatkowej, nie może ponosić na podstawie art. 116 par. 1 i par. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ odpowiedzialności za zaległości podatkowe z tytułu dodatkowego zobowiązania podatkowego, pomimo tego, że decyzja ustalająca to zobowiązanie zostało doręczone spółce w okresie sprawowania przez tę osobę funkcji członka zarządu.

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2005 r. na rozprawie w Wydziale I Izby Finansowej skargi kasacyjnej Elżbiety Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 8 listopada 2004 r. I SA/Wr 302/04 w sprawie ze skargi Elżbiety Z. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia 5 stycznia 2004 r. (...) w przedmiocie orzeczenia odpowiedzialności skarżącej za zobowiązania podatkowe z tytułu dodatkowego zobowiązania w podatku od towarów i usług za kwiecień i maj 1999 r. - uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę WSA we Wrocławiu do ponownego rozpoznania,

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 8 listopada 2004 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę Elżbiety Z. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we W. Ośrodek Zamiejscowy w L. z dnia 5 stycznia 2004 r., (...), w przedmiocie orzeczenia odpowiedzialności skarżącej za zobowiązania podatkowe z tytułu dodatkowego zobowiązania w podatku od towarów i usług za kwiecień i maj 1999 roku.

W uzasadnieniu wyroku wskazano, iż zaskarżoną decyzją Dyrektor Izby Skarbowej we W. Ośrodek Zamiejscowy w L., utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w G. z dnia 3 października 2003 r., (...) o orzeczeniu odpowiedzialności skarżącej jako członka zarządu Spółki z o.o. "T.", za zaległości podatkowe z tytułu dodatkowego zobowiązania w podatku od towarów i usług za miesiące: kwiecień 1999 r. w wysokości 17.975 zł i odsetki za zwłokę kwocie 19.032,30 zł oraz maj 1999 r. w wysokości 5.781 zł i odsetki za zwłokę w kwocie 6.121 zł.

Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził, że z zawartej w art. 116 ustawy Ordynacja podatkowa normy prawnej wynika, że bez znaczenia prawnego dla rozstrzygnięcia pozostaje fakt, że skarżąca miała niewielki wpływ na powstanie zaległości w podatku od towarów i usług za miesiące kwiecień i maj 1999 r. Dla kwestii określenia odpowiedzialności członków zarządu spółki istotne znaczenie ma data powstania zaległości, za które orzekana jest odpowiedzialność, a ta powstała w okresie pełnienia przez nią funkcji we władzach spółki z o.o. "T.". Zdaniem organu II instancji przesłanki do uwolnienia Elżbiety Z. od odpowiedzialności za zobowiązania spółki nie stanowi istnienie w odpowiednim czasie możliwości wyegzekwowania zadłużeń z należącego do spółki majątku. Działania egzekucyjne podjęte przez organ egzekucyjny w okresie pomiędzy dniem przyjęcia do realizacji tytułów wykonawczych obejmujących zaległość, a dniem ogłoszenia upadłości nie doprowadziły do ściągnięcia zaległości. W postępowaniu w sprawie orzeczenia odpowiedzialności za zobowiązania nie podlegała ocenie efektywność działań egzekucyjnych. Organ II instancji wywodził również, że fakt ogłoszenia przez Sąd upadłości w dniu 22 lutego 2001 r. nie oznacza, iż wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony we właściwym czasie. Natomiast już po ogłoszeniu upadłości nastąpił przegląd stanu majątkowego upadłego i wtedy dopiero możliwe było dokonanie oceny czy majątek ten wystarczy na pokrycie kosztów postępowań. Dlatego uzasadnienie postanowienia Sądu z dnia 28 maja 2001 r. o umorzeniu postępowania, z którego wynika, że "upadły nie dysponuje żadnym płynnym majątkiem nie tylko na ukończenie postępowania, ale nawet na jego rozpoczęcie" świadczy o tym, że wniosek o postawienie spółki w stan upadłości nie został zgłoszony we właściwym terminie. Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej również argument, dotyczący osiągania pozytywnych wyników działalności oraz poprawy sytuacji finansowej spółki, nie jest przekonywający w sytuacji, kiedy zmniejszały się znacznie przychody z prowadzonej działalności gospodarczej, z kwoty 2.432.379,78 zł w 1998 r., do kwoty 454.840,29 zł w 2000 r.