Możliwości odliczenia ulgi prorodzinnej.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 lutego 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości odliczenia ulgi prorodzinnej. Uzupełnił go Pan – na wezwanie organu – pismem z 19 marca 2024 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Od 2018 r. jest Pan rozwodnikiem. Sąd orzekł rozwód bez orzekania o winie i powierzył obojgu rodzicom władzę rodzicielską nad dwójką małoletnich dzieci, ustalając ich miejsce pobytu przy matce.

(…) 2023 r. złożył Pan zeznanie podatkowe za 2022 r. korzystając z 50 % ulgi prorodzinnej na dwójkę nieletnich dzieci.

(…) 2023 r. otrzymał Pan informację od byłej żony (matki dzieci), że za 2022 r. rozlicza Ona ulgę podatkową na dzieci w całości.

(…) 2023 r. zmienił Pan stan cywilny i po raz drugi ożenił się. Zeznanie podatkowe za 2023 r. złoży Pan indywidualnie.

W (...) 2023 r. odebrał Pan z Urzędu Skarbowego w A wezwanie do złożenia korekty PIT-37 lub wyjaśnień. (...) 2023 r. złożył Pan wyjaśnienia do Urzędu Skarbowego oraz (...) 2023 r. złożył Pan uzupełnienie do wyjaśnień. Z powodu braku informacji z Urzędu Skarbowego w A, (...) 2024 r. zatelefonował Pan do urzędu. Podczas rozmowy pracownik urzędu poinformował Pana, że powinien Pan złożyć korektę PIT-37, ponieważ interpretacja jest jednoznaczna i w przypadku braku porozumienia między podatnikami ulga należy się w 100 % osobie, z którą zamieszkują dzieci, a fakt wykonywania władzy rodzicielskiej przez oboje rodziców nie ma znaczenia. Następnie w przypadku braku korekty zostanie wszczęte postępowanie karno-skarbowe.

W związku z tym zasięgnął Pan opinii doradcy podatkowego, który poinformował Pana, że w przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnimi dziećmi po rozwodzie, kwotę tę odliczają w częściach równych stosując art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ostatecznie (...) 2024 r. złożył Pan korektę PIT-37, chcąc uniknąć postępowania karno-skarbowego.

Uzupełnienie stanu faktycznego

Oświadcza Pan, że w 2022 r. jaki i 2023 r. podlegał Pan na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W 2022 r. i 2023 r. uzyskiwał Pan dochody opodatkowane według skali podatkowej z tytułu (...). Dodatkowo od (...) 2022 r. oraz w roku 2023 uzyskiwał Pan dochód z (., znajdującego się przy ul. B 1 m. 2 w A, którego jest Pan właścicielem.

Informuje Pan, że Sąd Okręgowy w C (...) Rodzinny w wyroku z (...) 2018 r. sygn. akt (...), rozwiązał Pana związek małżeński przez rozwód bez orzekania o winie i powierzył obojgu rodzicom władzę rodzicielską nad małoletnimi dziećmi A. A urodzoną (...) 2006 r. i B. A urodzonym (...) 2008 r., ustalając miejsce pobytu małoletnich przy matce. Sąd nie przedstawił w swoim wyroku podstawy prawnej na jakich przepisach orzekał, że miejsce pobytu małoletnich jest przy matce, więc nie potrafi Pan określić czy jest to zgodnie z art. 26 §1 i 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r., Kodeks cywilny.

Matka często zmieniała miejsce zamieszkania. W latach omawianych zamieszkiwała pod jednym adresem: (...), ul. D 4.

Zgodnie z wyrokiem sądowym został Pan obciążony kosztami (dalej: alimentami) utrzymania małoletnich dzieci w kwocie 500 zł na każde dziecko płatne co miesiąc do rąk matki dzieci, pozostałymi kosztami Sąd obciążył matkę dzieci.

(...) 2017 r. w obecności mediatora sądowego zawarł Pan Porozumienie Wychowawcze z matką dzieci, w którym został uzgodniony sposób wykonywania władzy rodzicielskiej, m.in. w sprawie kontaktów, zdrowia, edukacji i pozostałych kosztów finansowych utrzymania dzieci. Powyższa ugoda weszła w życie (...) 2017 r.

W wyroku Sądowym nie została orzeczona opieka naprzemienna, natomiast Sąd w wyroku odstąpił od regulowania kontaktów z małoletnimi dziećmi.

Porozumienie wychowawcze w przedmiocie kontaktów z dziećmi przedstawia się następująco:

Poza miejscem zamieszkania matki i bez jej obecności, ojciec uprawniony będzie do odbierania dzieci z miejsca ich zamieszkania, zaś matka zobowiązana jest do ich odebrania z miejsca zamieszkania ojca po upływie przewidzianego czasu:

a)W dwutygodniowych okresach, które liczyć się będą od każdego pierwszego i trzeciego poniedziałku miesiąca:

*albo godziny rozpoczęcia się zajęć szkolnych

** od godziny wskazanej w 2 kolumnie albo zakończenia zajęć szkolnych

b)W Święta i dni szczególne:

-Boże Narodzenie – w latach nieparzystych w pierwszy dzień świąt (25 grudnia) od godz. 16.00 do godz. 20.00 dnia 26 grudnia, zaś w latach nieparzystych w Wigilię od godz. 10.00 do godz. 16.00 pierwszego dnia świąt (25 grudnia),

-Święta Wielkiej Nocy – w latach nieparzystych w niedzielę Wielkanocną od godz. 9.00 do godz. 20.00, zaś w latach parzystych w poniedziałek Wielkanocny od godz. 10.00 do godz. 20.00,

-Sylwester – w latach parzystych dnia 31 grudnia od godz. 10.00 do godz. 20.00, dnia 1 stycznia Nowego Roku,

c)W wakacje i ferie zimowe:

-Wakacje letnie: miesiąc sierpień w lata parzyste, miesiąc lipiec w lata nieparzyste: od pierwszego dnia miesiąca (od godz. 10.00) do ostatniego dnia miesiąca (do godz. 20.00)

-Ferie zimowe: I tydzień ferii w lata parzyste, II tydzień ferii w lata nieparzyste: od poniedziałku (od godz. 10.00) do niedzieli (do godz. 20.00)

Oświadcza Pan, że w 2022 r. jaki i w 2023 r. ze względu na dobro dzieci, ich zdrowie, wygodę i komfort odstąpił Pan od wymagania szczegółowej realizacji pkt a) harmonogramu, który wymuszał częstą zmianę miejsca przebywania nastolatków.

Nastoletnie dzieci mogą już w pewnym stopniu decydować o organizacji swojego czasu wolnego, potrzebie przestrzeni do prywatności, interakcji z rówieśnikami. Dlatego wspólnie wypracowali Państwo nowy sposób realizacji kontaktów w celu ulepszenia organizacji czasu potrzebnego na naukę w szkole średniej, dojazdy do szkół (E, F), zajęcia pozalekcyjne (od 3 do 5 razy w tygodniu) w A, G, H i C. Jest przystający do ich aktualnego wieku, obowiązków, zainteresowań oraz preferencji.

Oświadcza Pan, że w 2022 r. i w 2023 r. był Pan z dziećmi w stałym kontakcie osobistym jak i telefonicznym oraz sprawował rzeczywistą władzę rodzicielską.

Nie miał Pan możliwości na przebywanie z dziećmi w domu ich matki, z powodu braku zgody Jej i Jej konkubenta. Dlatego jest Pan do dyspozycji dzieci zawsze gdy tego chcą lub potrzebują.

Mogą u Pana nocować z czego wielokrotnie korzystały w 2022 r. i 2023 r. Ze względu na natłok zajęć szkolnych i zainteresowań pozalekcyjnych (...) nastolatki ograniczają spędzanie czasu wspólnego z rodzicami do minimum. Pomimo to pomagał Pan w rozwijaniu ich zainteresowań, jak też dbał Pan o podtrzymywanie relacji rodzinnych. Regularnie spędzały razem z Panem minimum co drugą niedzielę. Dzieci spotykały się z dziadkiem – Pana ojcem, a także ich wujem i kuzynostwem. Podtrzymywał Pan pamięć o nieżyjących członkach rodziny (np. babci).

Zawsze w latach 2022 - 2023 mogły kontaktować się telefonicznie lub osobiście, gdy w danej chwili potrzebowały porady lub wsparcia. W pełni uczestniczył Pan w ich wychowywaniu pomimo występujących ograniczeń wynikających z rozbitej rodziny.

We wskazanych latach 2022 i 2023 troszczył się Pan o ich rozwój duchowy, fizyczny, emocjonalny i zabezpieczenie zdrowotne. Zabierał Pan je na święta, organizował imprezy urodzinowe, odpoczynek w ferie zimowe i wakacje letnie, w całości ponosząc koszty finansowe.

Ponadto posyłał Pan dzieci na zajęcia dodatkowe jak (...)., które finansuje Pan po połowie z ich matką.

W latach 2022 - 2023 wspomagał Pan nastolatki w rozwijaniu zdolności rozróżniania dobra od zła oraz naturalnej pomocy potrzebującym. Dzieci w domu matki są wychowywane w zgodzie z kłamstwem, co burzy ich spojrzenie na rzeczywistość. Uczy Pan unikania błędnych przekonań, funkcjonowania w społeczeństwie oraz właściwych postaw i nawyków. Uczy Pan dbania o siebie. Pokazuje Pan, że podjęte decyzje noszą za sobą konsekwencje. Uczy Pan bezwarunkowej i bezinteresownej miłości, zaufania, cierpliwości, ale także i pokory. Uczy Pan doceniania prostych przyjemności i organizacji czasu.

Jest Pan uczciwym obywatelem, ciężko pracuje i płaci podatki. Dba Pan o dobro i wychowanie dzieci, gdyż są dla Pana wszystkim i bardzo je Pan kocha.

W przedmiocie troski o zdrowie, bezpieczeństwo i edukację, działania w 2022 r. jak i w 2023 r. uzgadniane były wspólnie z ich matką przez e-mail lub sms, a także bezpośrednio z dziećmi. Dotyczyło to również sposobu ich leczenia, porad lekarskich, hobby, kilkudniowych wyjazdów itp.

Nie potrafi Pan określić czy w latach 2022 – 2023 wykonywał Pan władzę rodzicielską wspólnie z drugim rodzicem w powtarzających się okresach o porównywalnym wymiarze czasowym i jakościowym, ponieważ nie ma Pan możliwości przebywania w mieszkaniu, które ich matka wynajmuje i nie ma Pan pewności czy o wszystkim jest Pan informowany czy brany pod uwagę w decyzyjności.

Władzy rodzicielskiej nie można zamknąć w pojęciu czasowym i jakościowym. Nabywa się ją z urodzeniem dziecka i kończy się z osiągnięciem pełnoletniości dzieci, chyba, że Sąd zdecyduje inaczej. Nie robił Pan notatek, kiedy i w jakich okolicznościach wykonywał Pan władzę rodzicielską w każdym roku podatkowym.

Zgodnie z art. 95 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu pieczy nad małoletnimi dziećmi w sposób zapewniający ich prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodziców lub rodzica obowiązków w zakresie zaspokajania potrzeb fizycznych, edukacyjnych oraz duchowych dzieci.

Oświadcza Pan, że powyższe obowiązki spełniał Pan w 2022 r. jak i w 2023 r. sumiennie i terminowo.

„Nadto władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania”, co też Pan czyni.

„W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danych dzieci obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Podkreślenia wymaga, że rozwód rodziców nie jest równoznaczny z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej”.

Zgodnie z wyrokiem rozwodowym, dzieci przebywają przy matce, a Pan realizuje „kontakty z dziećmi”. A w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podstawą do odliczenia ulgi nie jest samo przebywanie czy zamieszkiwanie dzieci z jednym z rodziców, ale rzeczywiste wykonywanie władzy rodzicielskiej, której zamieszkanie jest jedną ze składowych.

Nadmienia Pan, że zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 23 września 2021 r. I SA/Ke 403/21 „(...) zakres wykonywania władzy rodzicielskiej przez każde z rodziców nie ma znaczenia, bowiem ustawodawca nie wprowadził takiego kryterium do analizowanej regulacji i co więcej, nie uzależnił od tego wielkości ulgi przypadającej na poszczególnego rodzica.” Podobnie odniósł się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 20 lipca 2021 r. II FSK 22/19 (...) w sytuacji, gdy oboje rodzice faktycznie podejmują czynności składające się na wykonywanie władzy rodzicielskiej oraz spełniają swój obowiązek alimentacyjny nie ma podstaw oceniania zakresu i poprawności faktycznego wykonywania tejże władzy oraz zakresu świadczeń alimentacyjnych. W przypadku zaś sporu rodziców, co do zakresu odliczenia to właśnie art. 27f ust. 4 u. p. d. o. f. stanowi podstawę do rozdzielenia ulgi podatkowej w równych częściach, niezależnie od tego w jakim stopniu każde z nich wykonywało władzę rodzicielską (...)”.

Oświadcza Pan, że w 2022 r. jaki i w 2023 r. był Pan obecny na wywiadówkach szkolnych. Kontaktował się Pan z nauczycielami dzieci osobiście i poprzez system internetowy (...). Na bieżąco monitorował Pan otrzymywane oceny i frekwencję. Czuwał Pan i czuwa nad bieżącym usprawiedliwianiem nieobecności i wspiera Pan dzieci w nauce.

Oświadcza Pan, że w 2022 r. jak i w 2023 r. regularnie i terminowo opłaca Pan alimenty przelewem na konto bankowe matki oraz spełnia Pan obowiązek wszelkich dodatkowych wydatków na dzieci, związanych z edukacją, wychowaniem i wypoczynkiem, zaspokajając ich potrzeby fizyczne, edukacyjne i emocjonalne.

Opłacał Pan w omawianych latach w części 50% kosztów dodatkowych zajęć pozalekcyjnych, korepetycji, wycieczek, ubrań, abonamentów telefonów komórkowych, biletów miesięcznych, biletów do kina, biletów do teatru, składek szkolnych, szkieł korekcyjnych, oprawek okularów, lekarzy, leków itp. Dodatkowo zakupywał Pan w całości finansowane przez Pana ubrania, buty, kosmetyki. Przekazywał Pan kieszonkowe na bieżące potrzeby np. śniadania szkolne. Dzieci otrzymywały od Pana prezenty i kieszonkowe.

Posiada Pan potwierdzenia wykonanych przelewów na alimenty, wspólne rozliczenia dodatkowych kosztów na dzieci oraz koszty, które ponosi Pan w całości takie jak: kieszonkowe, opłaty za wycieczki, wspólne wakacje, kino, teatr, cyrk itp. za 2022 r. i 2023 r. Potwierdzeń wszystkich płatności nie posiada Pan, ponieważ ich część realizował Pan gotówką i nie zbierał Pan paragonów. Dodatkowo duża część płatności zawarta jest w zakupach zaspokajających także Pana potrzeby i nie jest Pan w stanie ich wyodrębnić.

Od rozwodu matka dzieci uzyskiwała dochód (działalność własna) w stopniu wystarczającym na wynajem mieszkania, opłaty, kupno samochodów, działki rekreacyjnej z zabudową, wycieczki zagraniczne itp. i dotychczas do 2022 r. nie rozliczała ulgi podatkowej na dzieci w wysokości 100 %.

W trakcie rozwodu od 2017 r. w porozumieniu z Urzędem Skarbowym w A ustalił Pan, że ma Pan prawo do 50 % ulgi prorodzinnej i korzystał Pan z niej.

W (...) 2023 r. złożył Pan zeznanie podatkowe za 2022 r. korzystając z 50 % ulgi prorodzinnej na dwójkę nieletnich dzieci. (...) 2023 r. otrzymał Pan od matki dzieci krótką wiadomość tekstową SMS: „Z racji tego, że dzieci mieszkają cały rok u mnie informuję iż ulgę z podatku rozliczam na oboje za rok 2022 jak i w przyszłości”.

W odpowiedzi tego samego dnia odpisał Pan, że: (...) ja już rozliczyłem połowę ulgi. Uważam, że wychowuję nasze dzieci tak samo jak Ty (...).

Matka dzieci, pomimo, że otrzymała od Pana informację, to za 2022 r. rozliczyła 100% ulgi prorodzinnej. W związku z powyższym za 2023 r. nie podejmował Pan już próby porozumienia się w sprawie sposobu podziału ulgi prorodzinnej.

W związku z brakiem możliwości wzajemnego porozumienia się z matką dzieci co do wysokości ulgi, wniósł Pan o interpretację indywidualną czy może Pan skorzystać z ulgi prorodzinnej na podstawie art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi iż: ,,(...) W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny”.

Pana przypadek, Pana zdaniem, nie należy traktować jako „(...) pozostałych przypadkach”, ponieważ spełniają Państwo, że nie potrafią się porozumieć w kwestii podziału, a Pan wykonuję rzeczywistą władzę rodzicielską.

Dodaje Pan, że Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2360/15, podkreśla, że „(...) wykonywanie władzy rodzicielskiej przez oboje rodziców, w sytuacji braku porozumienia między nimi odnośnie proporcji przysługującej kwoty do odliczenia, powoduje iż przysługującą im kwotą ulgi podatkowej należy rozdzielić między nich w częściach równych”.

Oświadcza Pan, że w 2022 r. jak i w 2023 r. dzieci nie zostały umieszczone na podstawie orzeczenia sądu w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

W latach 2022 - 2023 dzieci nie wstąpiły w związek małżeński.

W latach 2022 - 2023 na stan Pana wiedzy, dzieci nie podjęły pracy zarobkowej ani działalności, od których nabyłyby prawa do opłacenia podatków.

(...) 2023 r. Pana stan cywilny uległ zmianie i po raz drugi ożenił się Pan z X. X, ale rozliczenie podatków za 2023 r. wykonujecie Państwo oddzielnie.

W (...) 2023 r. odebrał Pan z Urzędu Skarbowego w A wezwanie do złożenia korekty PIT-37 lub wyjaśnień. (...) 2023 r. złożył Pan wyjaśnienia do Urzędu Skarbowego oraz (...) 2023 r. złożył Pan uzupełnienie do wyjaśnień.

31 stycznia 2024 r. w związku z tym, że nie otrzymał Pan żadnej informacji z Urzędu Skarbowego w A zadzwonił Pan do Urzędu i pracownik urzędu poinformował Pana, że powinien Pan złożyć korektę bo z ich strony interpretacja jest jednoznaczna, że ulga należy się osobie z którą dzieci zamieszkują, a w przypadku braku korekty będzie miał Pan sprawę karno-skarbową oraz komornika na koncie.

Znajomy doradca podatkowy poinformował Pana, że w przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem Sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie kwotę tę odliczają w częściach równych stosując art. 27f ust. 4 ustawy od podatku dochodowym od osób fizycznych. Ostatecznie (...) 2024 r. złożył Pan korektę PIT-37, chcąc uniknąć sprawy karno-skarbowej.

Pytanie

Czy w Pana sytuacji przysługuje Panu ulga prorodzinna i tym samym ma Pan prawo do skorzystania z części równej 50% ulgi na oboje dzieci za 2022 r. i 2023 r.?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, spełnia Pan warunki art. 27f ust. 1 pkt 1 i ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem Sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie, kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych, a Pan wykonywał w 2022 r. i 2023 r. rzeczywistą władzę rodzicielską wobec obojga swoich dzieci.

Ponadto podstawą do odliczenia ulgi nie jest samo zamieszkiwanie dzieci z jednym z rodziców, ale rzeczywiste wykonywanie władzy rodzicielskiej, której zamieszkanie jest jedną ze składowych. Dodatkowo samo miejsce zamieszkania dzieci nie powinno mieć w tym przypadku znaczenia, ponieważ Sąd orzekając o alimentach uwzględnił w nich część kosztów ponoszonych za wynajem mieszkania przez matkę dzieci.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1059 ze zm.):

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)wykonywał władzę rodzicielską;

2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Na mocy art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3)trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b)166,67 zł na trzecie dziecko,

c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

W myśl art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.

Stosownie do art. 27f ust. 2b ww. ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Zgodnie z art. 27f ust. 2c cytowanej ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)wstąpiło w związek małżeński.

Z art. 27f ust. 3 ww. ustawy wynika zaś, że:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Stosownie do art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Z art. 26 ww. Kodeksu wynika, że:

§ 1. Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.

§ 2. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

W myśl art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

4)odpis aktu urodzenia dziecka;

5)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

6)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

7)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Stosownie do art. 27f ust. 7 ww. ustawy:

Przepis art. 6 ust. 8 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Zgodnie z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

8)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

–w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

9)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Natomiast, z art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2809) wynika, że:

Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Zgodnie z art. 93 § 1 ww. ustawy:

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Stosownie do art. 95 § 1 ww. ustawy:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

W myśl art. 97 § 1 tejże ustawy:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Zgodnie zaś z treścią art. 107 § 1, § 2 i § 3 ww. Kodeksu:

§ 1. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

§ 2. W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

§ 3. Na zgodny wniosek stron sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem.

Jak wynika z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na małoletnie dzieci przysługuje rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską.

Samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne realizowanie, czyli wykonywanie obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Co istotne, samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka, czy też sporadyczne spotkania z dzieckiem nie wypełniają tak rozumianego określenia wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Zgodnie z brzmieniem art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwotę obliczoną zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rodzice mogą odliczyć od podatku:

a)w dowolnej proporcji przez nich ustalonej,

b)w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy:

-zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub

-gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

Natomiast w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Co istotne, ww. przepis wskazuje jedynie na podział przysługującej rodzicom ulgi prorodzinnej i nie pozbawia on samego prawa do odliczenia. Prawo do ulgi – przy spełnieniu pozostałych przesłanek – przysługuje zatem na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego podatnik wykonywał władzę rodzicielską.

Z kolei, przepis art. 27f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie dotyczy rodziców wspólnie wykonujących władzę rodzicielską, tzn. nie mają oni obowiązku ani możliwości dzielenia ulgi na dni.

Podkreślić należy, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Biorąc powyższe pod uwagę – na tle przedstawionego opisu sprawy – uznać należy, że skoro Sąd rozwiązując Pana związek małżeński przez rozwód powierzył obojgu rodzicom władzę rodzicielską nad małoletnimi dziećmi, ustalając ich miejsce pobytu przy matce oraz nie orzekł opieki naprzemiennej, jak również odstąpił od regulowania kontaktów z małoletnimi dziećmi, a także wobec tego, że (...) 2017 r. w obecności mediatora sądowego zawarł Pan porozumienie wychowawcze z matką dzieci, w którym został uzgodniony sposób wykonywania władzy rodzicielskiej, m.in. w sprawie kontaktów, przy czym odstąpił Pan od realizacji pkt a) harmonogramu tego porozumienia, dotyczącego kontaktów z dziećmi oraz nie porozumiał się Pan z byłą żoną co do wysokości odliczenia ulgi prorodzinnej na dwoje małoletnich dzieci za lata 2022-2023 – nie jest Pan uprawniony do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na ww. dzieci.

Do Pana sytuacji ma bowiem zastosowanie zdanie czwarte przepisu art. 27 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy Kodeks cywilny.

Tym samym Pana stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t,j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.