- Opodatkowanie stawką 8% dotacji otrzymanej przez Wnioskodawcę przyznanej na finansowanie projektu pn. „(…)”; - Określenie podstawy opodatkowania dla usług usuwania azbestu; - Prawo do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją zadania.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo:

1)ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 16 lipca 2019 r. (wpływ 23 lipca 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 29 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/Kr 1344/19; i Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 11 października 2023 r. sygn. akt I FSK 1058/21;

2)stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie:

-opodatkowania stawką 8% dotacji otrzymanej przez Wnioskodawcę przyznanej na finansowanie projektu pn. „(…)” (część pytania oznaczonego we wniosku nr 1);

-określenia podstawy opodatkowania dla usług usuwania azbestu (część pytania oznaczonego we wniosku nr 1);

-prawa do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją zadania (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

– jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 lipca 2019 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 lipca 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie:

1)opodatkowania stawką 8% dotacji otrzymanej przez Wnioskodawcę przyznanej na finansowanie projektu pn. „(...)” (część pytania oznaczonego we wniosku nr 1);

2)określenia podstawy opodatkowania dla usług usuwania azbestu (część pytania oznaczonego we wniosku nr 1);

3)prawa do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją zadania (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 23 września 2019 r. (wpływ 23 września 2019 r. i 26 września 2019 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Powiat (...) (dalej: Wnioskodawca lub Powiat) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Do zadań publicznych Powiatu, zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. (t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 511), należą m.in. sprawy ochrony środowiska i przyrody.

W roku 2018 Powiat otrzymał dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) na lata 2014-2020 (RPOW) (...) na realizację projektu pn. „(...)”. Okres realizacji projektu 1 stycznia 2018 r. – 30 października 2020 r. Od roku 2018 Powiat realizuje zadanie polegające na usuwaniu i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest z terenu Powiatu zgodnie z ww. Projektem. Dofinansowanie otrzymane w ramach projektu obejmuje pokrycie kosztów usunięcia azbestu z nieruchomości mieszkańców Gmin wchodzących w skład Powiatu. W skład Powiatu wchodzi (...) jednostek administracyjnych, w tym 1 gmina miejska (…), 4 gminy miejsko-wiejskie (…) oraz 11 gmin wiejskich. Realizacja zadania obejmuje usunięcie wyrobów zawierających azbest. Uzyskana dotacja pokrywa 85% kosztów projektu, a pozostałe 15% kosztów pokrywa Powiat z dochodów własnych. Zgodnie z umową o dofinansowanie na realizację zadania na koszty bezpośrednie usunięcia azbestu przeznaczona jest zaliczka lub refundacja, a koszty pośrednie są rozliczane stawką ryczałtową, które stanowią 0,5% wartości pozostałych kosztów.

Projekt obejmuje pokrycie kosztów usunięcia odpadów zawierających azbest związanych z pakowaniem, załadunkiem, transportem i przekazaniem do unieszkodliwienia na składowisko odpadów niebezpiecznych. Koszty związane z demontażem elementów budowlanych zawierających azbest ponoszą właściciele budynków (projekt nie obejmuje tego zadania). Do obowiązków właściciela budynku należy również zgłoszenie do Starostwa (organu administracji budowlanej) zamiaru prowadzenia prac budowlanych lub jeżeli zakres prac remontowych będzie wykraczał poza warunki zgłoszenia, uzyskanie pozwolenia na budowę. Powiat nie pobiera od mieszkańców opłat za wyświadczone usługi dotyczące usuwania azbestu, w związku z czym mieszkańcy nie ponoszą żadnych kosztów związanych z pakowaniem, załadunkiem, transportem i przekazaniem do unieszkodliwienia na składowisko odpadów niebezpiecznych. Mieszkańcy ponoszą jedynie koszty związane z demontażem elementów budowlanych zawierających azbest.

Mieszkańcy Powiatu, przed przystąpieniem do remontu budynków, w wyniku którego powstaną odpady zawierające azbest, zgłaszają swój akces w programie poprzez złożenie w Starostwie Powiatowym w (...)stosownego wniosku. Następnie są oni informowani o regulacjach prawnych dotyczących usuwania azbestu oraz zapoznawani są z zasadami udzielanej pomocy. Po wykonaniu usługi podpisują oni protokół przekazania azbestu do Wykonawcy, tj. firmy świadczącej wyspecjalizowane usługi w ramach realizacji zadania. Powiat uznaje wnioski składane przez mieszkańców zainteresowanych usunięciem wyrobów zawierających azbest za zlecenie do wykonania usługi. Wnioski zawierają oświadczenie woli mieszkańców w ramach umowy cywilnoprawnej pomiędzy Powiatem a mieszkańcem składającym taki wniosek. Azbest odbierany jest od osób fizycznych z nieruchomości, gdzie nie jest prowadzona działalność gospodarcza. Jednakże w roku 2018 wpłynęły 3 wnioski od firm (Spółdzielnia (...) i 2 ośrodki wczasowe), z terenu których również zostały odebrane do utylizacji wyroby zawierające azbest. Firmy te otrzymały zaświadczenie o pomocy de minimis. Powiat (...), w imieniu którego działa Zarząd Powiatu, w roku 2018 ogłosił postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na usługi usunięcia i przekazania do unieszkodliwienia odpadów zawierających azbest o kodach 17 06 01 i 17 06 05, zgromadzonych na terenie Powiatu (...), a następnie wyłonił wykonawcę zadania i zawarł z nim umowę na realizację prac w ramach zadania. Firmy świadczące usługi w zakresie usuwania azbestu zobowiązane są do przestrzegania przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, w zakresie postępowania z wytworzonymi odpadami.

Powiat nabył w roku 2018 przedmiotowe usługi od wyspecjalizowanej firmy zajmującej się usuwaniem tego typu odpadów i posiadającej przewidziane przepisami prawa stosowne uprawnienia. Z tego tytułu Powiat otrzymał od Wykonawcy fakturę z wykazanym podatkiem VAT naliczonym. Koszty związane z realizacją zadania w roku 2018 sfinansowane zostały w 85% z dotacji pochodzącej z RPO WM, natomiast pozostała część wydatków (tj. 15%) pokryta została ze środków własnych Powiatu. Mieszkańcy nie partycypowali finansowo w kosztach zadania. Wysokość otrzymanego dofinansowania nie była uzależniona od liczby mieszkańców biorących udział w zadaniu. Realizacja projektu pn. „(...)” była uzależniona od otrzymania dofinansowania z RPO WM lub innego źródła. W przypadku nieotrzymania dofinansowania, projekt ten w opisanym kształcie nie byłby realizowany. Natomiast prowadzenie działań w zakresie usuwania azbestu, jako zadanie własne Powiatu, byłoby realizowane w miarę możliwości finansowych Powiatu.

Wniosek został uzupełniony w dniu 23 września 2019 r. o następujące informacje:

1.Nieruchomości, o których mowa (firm), są własnością podmiotów gospodarczych: Spółdzielnia (...)– NIP (…). (…) sp. z o.o. – NIP (…). (…)i Wspólnicy Sp. j. – NIP (…).

2.W ramach realizacji programu usuwania odpadów zawierających azbest, Powiat (...) nie zawiera umów cywilnoprawnych z poszczególnymi osobami fizycznymi. Zakres pomocy został określony w regulaminie realizacji „Programu usuwania odpadów” (Uchwała nr 1187/2018 Zarządu Powiatu (...) z dnia 28 lutego 2018 r.) – obejmuje odbiór tych opadów z nieruchomości i przekazanie ich do unieszkodliwienia. Pomoc jest udzielana na pisemny wniosek składany w Wydziale Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w (...). Druki wniosków są dostępne na BIP Starostwa Powiatowego w (...)oraz w Wydziale Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa. Wniosek taki jest traktowany jako oświadczenie woli.

3.Powiat (...) w ramach projektu – za pośrednictwem firmy wyłonionej w postępowaniu przetargowym – odbiera od mieszkańców odpady zawierające azbest już zdjęte z dachów i zgromadzone na terenie posesji. Są one w odpowiedni sposób zabezpieczane i następnie przekazywane do utylizacji na składowisko odpadów niebezpiecznych.

4.Wszyscy mieszkańcy mają jednakowe warunki udzielenia pomocy w usuwaniu odpadów – wnioski są realizowane w kolejności zgłoszeń oraz pod warunkiem wcześniejszego demontażu elementów zawierających azbest oraz dysponowania tytułem prawnym do obiektu budowlanego lub działki, na której zgromadzone są odpady.

5.Właściciele posesji, w związku z realizacją projektu nie ponoszą żadnych kosztów – zadanie jest finansowane ze środków Powiatu (...) (w 15%) oraz z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) na lata 2014-2020 (w 85%).

6.Usługi zakupione przez Powiat (...) od wyspecjalizowanej firmy, nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, lecz są związane z wykonywaną działalnością statutową, która nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

7.W ramach realizacji programu usuwania azbestu nie zawiera się umów cywilnoprawnych z mieszkańcami Powiatu (...). Składane wnioski i udzielenie pomocy w usunięciu odpadów nie pociągają za sobą zobowiązań finansowych ze strony mieszkańców.

8.Na podstawie § 5 ust. 3, 4 i 5 umowy o dofinansowanie projektu „(...)” zawartej z Zarządem Województwa (...), w przypadku niezrealizowania zadania Powiat (...) jest zobowiązany do zwrotu otrzymanego dofinansowania wraz z odsetkami naliczonymi jak dla zaległości podatkowych.

9.Zgodnie z zasadami programu, dofinansowanie jest przekazywane na zasadzie refundacji poniesionych wydatków na podstawie zatwierdzonego wniosku o płatność uwzględniającego wydatki poniesione w okresie sprawozdawczym. Dofinansowanie może być przekazane wyłącznie na wydatki poniesione w ramach zweryfikowanych przez Instytucję Zarządzającą RPO Województwa (...) na lata 2014-2020, postępowań o udzielenie zamówień.

10.Wydatki, jakie Powiat pokrywa z dofinansowania, zostały ściśle określone zarówno we wniosku o dofinansowanie, jak i regulaminie realizacji „Programu usuwania odpadów”, są to koszty związane z pakowaniem, załadunkiem, transportem i przekazaniem do unieszkodliwienia na składowisko odpadów niebezpiecznych.

11.Przyznane Powiatowi dofinansowanie na realizację projektu nie może być przeznaczone na inny cel niż przedmiotowy projekt.

12.Co do zasady, Powiat nie świadczy na rzecz mieszkańców odpłatnych usług związanych z usuwaniem odpadów niebezpiecznych, lecz nabywa te usługi od wyspecjalizowanych firm. Cena usługi jest zależna od aktualnych cen rynkowych, a dofinansowanie otrzymane na realizację zadania nie wpływa na jej obniżenie.

13.Pełny symbol klasyfikacji statystycznej usług związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest wystawiony na fakturze przez sprzedawcę to 38.12.Z, w skład którego zalicza się symbol 38.12.12.0.

Pytania

1.Czy Powiat jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT należnego z tytułu otrzymanej dotacji, przy zastosowaniu stawki 8%, a otrzymaną dotację należy uznać jako wartość brutto?

2.Czy Powiat jest uprawniony do odliczenia pełnych kwot podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Powiat nie jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT należnego z tytułu otrzymanej dotacji, przy zastosowaniu stawki 8%, a otrzymanej dotacji nie powinien uznawać jako wartość brutto. Otrzymanie dofinansowania, zdaniem Wnioskodawcy, nie stanowi dopłaty do ceny świadczonych usług na rzecz uczestnika, ani do ogólnej działalności Wnioskodawcy. Nie stanowi ono dopłaty do ceny, po jakiej mieszkańcy nabędą usługę, ale stanowi dofinansowanie do zrealizowania programu przez Powiat. Powiat skorzystał z możliwości otrzymania dofinansowania do realizowania programu w ramach zadań statutowych. Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 511), do zadań własnych powiatu należy m.in. ochrona środowiska i przyrody.

2.Zdaniem Wnioskodawcy, Powiat nie jest uprawniony do odliczenia pełnych kwot podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją projektu.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, Z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Wobec tego, aby powstało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, tj.:

1)nabywcą usług jest podatnik VAT,

2)nabywane usługi są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, w przedmiotowej sprawie przesłanki prawa do odliczenia nie zostaną spełnione i Powiat nie ma prawa do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących świadczoną usługę, ponieważ zakupione usługi nie są wykorzystywane do realizacji usług opodatkowanych (w ocenie Powiatu) na rzecz mieszańców.

Całkowita wysokość otrzymanego dofinansowania nie jest uzależniona od liczby mieszkańców biorących udział w projekcie, a od ilości zaplanowanych do realizacji tonażu odebranych odpadów azbestowych (we wniosku zaplanowano odbiór łącznie 3000 Mg azbestu z 1111 nieruchomości, w okresie realizacji projektu, tj. od 2018 do 2020), a także kosztów pośrednich rozliczanych stawką ryczałtową (stanowiących 0,5% wartości pozostałych kosztów). Rozliczenie przyznanej dotacji następuje w formie zaliczki lub refundacji poniesionych kosztów, ujętych we wnioskach o płatność składanych w okresach trzymiesięcznych. Wnioskodawca rozlicza się z Instytucją Zarządzającą Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa, tj. Urzędem Marszałkowskim Województwa (...). Niezrealizowanie założeń i wskaźników projektu (utylizacja założonej ilości odpadów azbestowych oraz objęcie projektem planowanej liczby nieruchomości) może skutkować koniecznością zwrotu otrzymanych środków.

Reasumując, Wnioskodawca (Powiat) uważa, że zakup usług od wyspecjalizowanej firmy zajmującej się usuwaniem tego typu odpadów jest związany z wykonywaną przez Powiat działalnością statutową – niepodlegającą ustawie o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn zm.).

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Państwa wniosek z 16 lipca 2019 r. – 26 września 2019 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0112-KDIL4.4012.352.2019.2.EB, w której uznałem Państwa stanowisko w całości za nieprawidłowe.

Interpretację doręczono Państwu 26 września 2019 r.

Skarga na interpretację indywidualną

24 października 2019 r. wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Skarga wpłynęła do mnie 29 października 2019 r.

Wnieśli Państwo o:

1)uchylenie zaskarżonej interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej;

2)zasądzenie kosztów postępowania na rzecz strony skarżącej według norm przepisanych.

Postępowanie przed sądem administracyjnym

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 29 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/Kr 1344/19.

Nieprawomocny wyrok WSA w Krakowie wpłynął 6 października 2020 r.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 29 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/Kr 1344/19, wniosłem skargę kasacyjną 3 listopada 2020 r. do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie – wyrokiem z 11 października 2023 r., sygn. akt I FSK 1058/21 oddalił skargę kasacyjną.

Wyrok, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 11 października 2023 r.

Akta sprawy wpłynęły do mnie 23 lutego 2024 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.):

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

•uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny i Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;

•ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie:

1)opodatkowania stawką 8% dotacji otrzymanej przez Wnioskodawcę przyznanej na finansowanie projektu pn. „(...)” (część pytania oznaczonego we wniosku nr 1);

2)określenia podstawy opodatkowania dla usług usuwania azbestu (część pytania oznaczonego we wniosku nr 1);

3)prawa do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją zadania (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

 – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 29 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/Kr 1344/19 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 października 2023 r., sygn. akt I FSK 1058/21.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Według art. 2 pkt 6 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Należy wyjaśnić, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów/świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów/świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą. Należy stwierdzić, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie świadczącego usługę. Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług należy rozumieć prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów/świadczącego usługę do żądania od odbiorcy towaru/usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W świetle art. 8 ust. 2a ustawy:

Przepis ten jest źródłem praw i obowiązków podatników w odniesieniu do świadczeń określanych mianem „odsprzedaży” usług. W związku z tym należy stwierdzić, że nabycie usług oraz ich późniejsza odsprzedaż (z marżą czy bez) powinny być zawsze traktowane jako dwie odrębne transakcje usługowe.

Powyższy przepis jest odpowiednikiem art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, który stanowi, że w przypadku, kiedy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi.

Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie. Zatem konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi, w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podmiot działający w charakterze podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Konieczność implementacji przepisów prawa wspólnotowego do prawa krajowego wymusiła na ustawodawcy odrębne określenie statusu organów władzy publicznej.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 511):

Natomiast, zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym:

Ponadto, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy:

Zgodnie z art. 5a ustawy:

Zaznaczenia wymaga, że od dnia 1 stycznia 2011 r. klasyfikacją statystyczną dotyczącą towarów i usług, która ma zastosowanie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jest Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług wprowadzona rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 ze zm.).

W świetle art. 41 ust. 2 ustawy:

Jednakże w myśl art. 146a pkt 2 ustawy:

W załączniku nr 3 do ustawy, stanowiącym „Wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 7%” (w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. stawką 8%), w pozycji 146 wymieniono „Usługi związane ze zbieraniem odpadów niebezpiecznych (PKWiU 38.12.1)”.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą zobowiązania Powiatu do rozliczenia podatku VAT należnego z tytułu otrzymanej dotacji, przy zastosowaniu stawki 8% oraz uznania otrzymanej dotacji jako wartość brutto.

W celu ustalenia, czy w analizowanej sprawie czynności polegające na usunięciu azbestu z nieruchomości należy uznać za usługi opodatkowane stawką podatku w wysokości 8%, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy otrzymana dotacja przyznana na finansowanie kosztów usunięcia azbestu z nieruchomości mieszkańców Powiatu stanowi wynagrodzenie za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że art. 29a ust. 1 ustawy odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi. Ponadto przepis ten wskazuje, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług.

Katalog elementów dodatkowych wchodzących w skład podstawy opodatkowania określony został w art. 29a ust. 6 ustawy, stosownie do tego przepisu:

Na podstawie art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

Z powyższych przepisów wynika, że co do zasady podstawa opodatkowania obejmuje wszystko co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 ustawy wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towaru lub świadczenia usługi.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Otrzymanie dofinansowania (dotacji, dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje (dopłaty) podlegają opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Dotacje, które stanowią dopłatę do ceny sprzedawanych towarów, czy świadczonych usług, są ściśle związane z daną usługą lub towarem i podlegają opodatkowaniu.

W związku z powyższym należy w pierwszej kolejności przeanalizować, czy realizacja Zadania obejmującego usunięcie i przekazanie do unieszkodliwienia odpadów zawierających azbest zgromadzonych na terenie Powiatu – jest wykonywana przez Państwa w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 29 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/Kr 1344/19:

Ponadto Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 11 października 2023 r. sygn. akt I FSK 1058/21 wskazał:

Oceny charakteru podjętych przez Państwa działań należy dokonać na podstawie wytycznych znajdujących się w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 30 marca 2023 r. w sprawie C-616/21 - Gmina L. przeciwko Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej.

W wyroku tym TSUE wskazał, że:

Trybunał zwrócił uwagę na istotne elementy stanu faktycznego, które zaistniały w sprawie będącej przedmiotem ww. postępowania:

Na podstawie powyższej analizy TSUE doszedł do wniosku, że:

Przedstawiony przez Państwa opis okoliczności oraz Państwa wątpliwości należy rozpatrywać w świetle ww. wyroku w sprawie C-616/21.

Przenosząc zatem powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy podkreślić należy, że:

-czynność usuwania azbestu jest realizowana przez podmiot trzeci, tj. wyłonionego przez Państwa wykonawcę, u którego zakupili Państwo usługę usunięcia azbestu. Zatem, nie zatrudniają Państwo własnych pracowników celem świadczenia takich usług, powszechnie jak inne przedsiębiorstwa trudniące się usuwaniem azbestu,

-czynność usuwania azbestu nie ma charakteru powtarzalnego (działania nie mają cech takich jak w przypadku zwykłej działalności gospodarczej podejmowanej w celu zarobkowym),

-oferują Państwo usunięcie odpadów zawierających azbest z posesji mieszkańców nieodpłatnie, część kosztów przez Państwa ponoszonych jest finansowana ze środków publicznych,

-podejmowane przez Państwa działania realizują cel społeczny, tj. oczyszczanie środowiska z wyrobów zawierających azbest (zadanie własne),

to nie świadczą Państwo usług na rzecz mieszkańców i tym samym nie wykonują Państwo działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Zatem, podejmowane przez Państwa czynności polegające na usuwaniu azbestu, nie cechują się trwałym, nieprzerwanym i zorganizowanym profesjonalnie charakterem. Wykonywane przez Powiat czynności nie mają na celu osiągania stałego dochodu.

W konsekwencji, realizacja Zadania polegającego na usuwaniu odpadów zawierających azbest z terenu Powiatu nie stanowi odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu ustawy i jest realizowana poza zakresem działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem realizacja Zadania nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Analizując przedstawiony przez Państwa opis sprawy w świetle wyroku TSUE z 30 marca 2023 r. w sprawie C-616/21 należy stwierdzić, że działania Powiatu w zakresie usuwania odpadów zawierających azbest z terenu Powiatu nie mają związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji, otrzymane przez Państwa dofinansowanie na usuwanie odpadów zawierających azbest z terenu Powiatu nie stanowi podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem Powiat nie jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT należnego z tytułu otrzymanej dotacji, przy zastosowaniu stawki 8%, a otrzymanej dotacji nie powinien uznawać jako wartość brutto. Realizacja Zadania polegającego na usuwaniu odpadów zawierających azbest z terenu Powiatu nie stanowi odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu ustawy i jest realizowana poza zakresem działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem realizacja Zadania nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a działania Powiatu w zakresie usuwania odpadów zawierających azbest nie mają związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji, otrzymane przez Państwa dofinansowanie na usuwanie odpadów zawierających azbest z terenu Powiatu nie stanowi podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Kolejne wątpliwości Państwa dotyczą prawa do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją zadania (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy zostało wskazane jedno z takich ograniczeń, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Jak wskazano powyżej,realizacja Zadania polegającego na usuwaniu odpadów zawierających azbest z terenu Powiatu nie stanowi odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu ustawy i jest realizowana poza zakresem działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem realizacja Zadania nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem nie zostaną spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego. W konsekwencji, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją Zadania, gdyż w analizowanej sytuacji nie wystąpi związek przyczynowo-skutkowy między zakupem usługi od Wykonawcy a działalnością Gminy opodatkowaną podatkiem VAT.

Podsumowanie

Powiat nie jest uprawniony do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją Zadania.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Wskazać również należy, że analiza załączników dołączonych do wniosku nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym załączone do wniosku dokumenty nie były przedmiotem merytorycznej analizy.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z2023 r. poz. 2383 ze zm.).