Wyrok SN z dnia 17 maja 2012 r., sygn. I PK 179/11

Ocena przez sąd, czy nastąpiło przejście części zakładu pracy (jednostki gospodarczej) na nowego pracodawcę, w sytuacji, w której nowy usługodawca przejął usługi utrzymania czystości i dezynfekcji w szpitalu od poprzedniego usługodawcy wykonującego je na rzecz szpitala, wymaga ustalenia, czy przejmowana część zakładu pracy (jednostka gospodarcza) zachowała tożsamość, a w szczególności, czy nowy usługodawca przejął decydującą o jej zachowaniu część pracowników przejmowanej jednostki (art. 23¹ § 1 k.p.).

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Beata Gudowska (przewodniczący)

SSN Zbigniew Hajn (sprawozdawca)

SSN Zbigniew Myszka

w sprawie z powództwa J. B. i in. , przeciwko Spółdzielni Inwalidów "N." z udziałem interwenienta ubocznego A. Plus Spółki z o.o. o ustalenie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 17 maja 2012 r., skarg kasacyjnych powódek i interwenienta ubocznego - A. Plus Spółki z o.o. od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 26 maja 2011 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu - Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, pozostawiając temu Sądowi orzeczenie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powódki domagały się ustalenia, że pozostają z pozwaną Spółdzielnią Inwalidów „N." w stosunku pracy na skutek przejęcia zakładu pracy. Pozwana wniosła o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z dnia 17 listopada 2010 r. Sąd Rejonowy ustalił, że powódki pozostają z pozwaną Spółdzielnią Inwalidów „N." w umownym stosunku pracy na skutek przejęcia zakładu pracy.

Sąd Rejonowy ustalił, że powódki były zatrudnione w Szpitalu Specjalistycznym w D. na stanowiskach salowych oraz pracowników gospodarczych. W związku z zaprzestaniem w 2004 r. samodzielnego sprzątania i dezynfekcji Szpital ogłosił na te usługi przetarg, który wygrało konsorcjum firm A. spółka z o.o. i A. Plus spółka z o.o. Powódki z dniem 1 czerwca 2004 r. na mocy art. 23¹ k.p. stały się pracownicami A. Plus spółki z o.o. Cały czas wykonywały tę samą pracę, zmianie uległo jedynie nazewnictwo ich stanowisk. Umowa z 19 maja 2004 r. zawarta została na 36 miesięcy i przewidywała przejęcie od Szpitala 113 pracowników. Po upływie tego okresu konsorcjum A. wygrało kolejny przetarg i na podstawie umowy z 10 września 2007 r. wykonywało usługi przez kolejne 36 miesięcy. Przedmiot i zakres obu umów nie uległ zmianie, a powódki cały czas wykonywały na terenie Szpitala taką samą pracę na rzecz A. Plus. W 2010 r. Szpital ogłosił kolejny przetarg na usługi sprzątania i dezynfekcji. Postępowanie wygrała pozwana Spółdzielnia. W zawartej 19 lipca 2010 r. umowie nie wskazano na konieczność przejęcia pracowników. Po wygraniu przetargu przez pozwaną, A. powiadomił działające na terenie Szpitala związki zawodowe, że pozwana jest nowym pracodawcą. Sąd ustalił ponadto, że zakres przedmiotowych umów pomiędzy konsorcjum A. i Szpitalem oraz pozwaną a Szpitalem jest taki sam. Obejmuje on usługę utrzymania czystości i dezynfekcji oraz transport wewnątrzszpitalny. Różnice dotyczą jedynie metrażu sprzątanych powierzchni i są niewielkie. Kontrakt pozwanej obowiązuje od 11 września 2010 r. na okres trzech lat. W jego ramach Szpital udostępnia nieodpłatnie pomieszczenia na oddziałach niezbędne do magazynowania sprzętu i środków w ilości do bieżącego użytku oraz możliwości korzystania z mediów: prądu, wody, kanalizacji (§ 10 umowy). Powódki po ich przejęciu przez firmę A. nadal wykonywały na terenie Szpitala taką samą pracę. Używały do niej sprzętu w postaci mopów, wiader, wózków, odkurzaczy, maszyn do czyszczenia podłogi, narzędzi do utrzymania czystości na zewnątrz, który stanowił własność A. Mienie to nie zostało przejęte przez pozwaną, która korzystała z takich samych, własnych narzędzi. Szpital jest jedną z wielu placówek, na rzecz których pozwana świadczy takie usługi. Jest to podstawowy przedmiot jej działalności.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że samo przejęcie usługi (nie zakładu jako zespołu majątkowego) nie wyklucza skutku przewidzianego w art. 23 k.p. Konieczne jest jednak, aby wiązało się ono z przejęciem mienia dotychczasowego pracodawcy. W ocenie Sądu udostępnianie pomieszczeń służących do magazynowania sprzętu i środków czystości oraz dostęp do mediów stanowiło przejęcie mienia. Było to mienie istotne, albowiem bez niego pozwana nie mogła wykonywać usługi. Sąd Rejonowy wskazał, że art. 23 k.p. jest przepisem bezwzględnie obowiązującym. Powstanie stosunku pracy z nowym pracodawcą następuje nawet wtedy, gdy strona przekazująca zakład i strona przejmująca go umówiły się inaczej. Przepis ten ma zastosowanie także w sytuacji, gdy pracodawcy (poprzedni i następny) nie działali zgodnie dla osiągnięcia przewidzianego w nim celu, a doszło do faktycznego przejęcia majątku i zadań zakładu pracy przez innego pracodawcę.