Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 19 marca 2024 r., sygn. II SA/Wr 41/24

Momentem wszczęcia postępowania w sprawie ustalenia w trybie art. 98a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 344 ze zm.) opłaty adiacenckiej z tytułu wzrostu wartości nieruchomości wywołanego jej geodezyjnym podziałem nie jest podjęcie faktycznych działań przez organ w postaci zapytania ofertowego czy podpisania umowy na sporządzenie operatu szacunkowego, bowiem nie wskazują one szczegółowo, jakich działek dotyczyć będzie umowa, określając jedynie, że jej przedmiotem będzie sporządzenie kilkudziesięciu operatów szacunkowych wyceny nieruchomości na potrzeby gminy w maksymalnie określonych tam ilościach. Również data sporządzenia operatu szacunkowego, czy nawet data przeprowadzenia przez rzeczoznawcę majątkowego oględzin nieruchomości, mających miejsce jeszcze przed zawiadomieniem o wszczęciu postępowania w sprawie ustalenia opłaty adiacenckiej nie może zostać uznana za datę wszczęcia tego postępowania, bowiem nie są to czynności podejmowane wobec strony.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Władysław Kulon (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Halina Filipowicz-Kremis Asesor WSA Marta Pawłowska Protokolant: Starszy asystent sędziego Katarzyna Grott po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 19 marca 2024 r. sprawy ze skargi K.K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia 13 listopada 2023 r. Nr SKO 4111.27.2023 w przedmiocie ustalenia opłaty adiacenckiej z tytułu wzrostu wartości nieruchomości wywołanego jej geodezyjnym podziałem I. uchyla zaskarżoną decyzję; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu na rzecz strony skarżącej kwotę 1504 zł (słownie: jeden tysiąc pięćset cztery złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Zaskarżoną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu decyzją z dnia 13 listopada 2023 r. Nr SKO 4111.27.2023, podjętą po rozpatrzeniu odwołań M. K. i K. K. (dalej "skarżący"), Samorządowe Kolegium Odwoławcze we Wrocławiu na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775 ze zm.; dalej "K.p.a.") oraz art. 98a ust. 1-1b ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 344 ze zm.; dalej "u.g.n.") utrzymało w mocy decyzję Wójta Gminy C. z dnia 28 września 2023 r. Nr GPI.3134.4.23.2017.MK ustalającą opłatę adiacencką z tytułu wzrostu wartości nieruchomości położonej w gminie C., oznaczonej geodezyjnie przed podziałem jako działka gruntu nr [...], AM-[...], obręb C.(1), wywołanego jej geodezyjnym podziałem, w wysokości dla M. K. (udział 1/6) 10126 zł i skarżącego (udział 5/6) - 50630 zł.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ odwoławczy wskazał m.in., po powołaniu się na treść art. 98a ust. 1-1b, art. 144 ust. 2, art. 146 ust. 1a, art. 147 i art. 148 ust. 1-3 u.g.n., że ustalenie opłaty adiacenckiej może nastąpić pod warunkiem, że łącznie wystąpią wymienione niżej przesłanki pozytywne i nie wystąpi przesłanka negatywna. Przesłankami pozytywnymi są zatwierdzenie podziału nieruchomości decyzją ostateczną, wzrost wartości nieruchomości spowodowany podziałem nieruchomości oraz obowiązywanie uchwały rady gminy ustalającej stawkę procentową opłaty adiacenckiej z tytułu podziału nieruchomości. Natomiast przesłanka negatywna to wszczęcie postępowania w sprawie ustalenia opłaty adiacenckiej po upływie trzech lat od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna. W rozpatrywanej sprawie podziału nieruchomości dokonano na wniosek właścicieli nieruchomości - skarżącego i M. K. - decyzją Wójta Gminy C. z dnia 8 lipca 2015 r., która stała się ostateczna w dniu 23 lipca 2015 r. Wobec tego do dnia 23 lipca 2018 r. organ administracji publicznej był uprawniony wszcząć postępowanie w sprawie ustalenia opłaty adiacenckiej z tytułu wzrostu wartości nieruchomości związanego z jej podziałem. Postępowanie w tej sprawie zostało wszczęte - odpowiednio - w stosunku do skarżącego w dniu 14 lutego 2018 r., natomiast wobec współwłaściciela - w dniu 31 stycznia 2018 r. (zawiadomienie z dnia 24 stycznia 2018 r. i zwrotne potwierdzenia odbioru przesyłek zawierających te zawiadomienia). Odnosząc się do zarzutu M. K., że organ pierwszej instancji celowo zwlekał ze wszczęciem postępowania, aby zastosować znowelizowane, mniej korzystne dla strony, przepisy art. 98a ust. 1 u.g.n., organ zauważył, że to ustawodawca przewidział termin trzech lat od dnia uprawomocnienia się decyzji podziałowej, w którym organ jest uprawniony do wszczęcia tego rodzaju postępowania, zaś organ pierwszej instancji skorzystał ze swojego prawa w ustawowym terminie, działał legalnie, stosując obowiązujące przepisy prawa, zatem trudno czynić mu w tym zakresie jakiekolwiek zarzuty. Wobec tego kolejna przesłanka pozwalająca na nałożenie opłaty adiacenckiej została - w ocenie Kolegium - spełniona.